Praktycznie w każdej firmie używane są rozmaite gadżety elektroniczne, samochody oraz meble. Podatnik udowadniając, że konkretny obiekt jest potrzebny i eksploatowany w przedsiębiorstwie, może zaliczyć jego wartość do kosztów podatkowych.

Zazwyczaj z samym zakupem i wprowadzeniem do ewidencji nie ma problemów - schody zwykle zaczynają się przy sprzedaży, wycofaniu albo zaprzestaniu eksploatacji.

Wprowadzenie danego składnika majątku do firmy poprzedza z  reguły zakup udokumentowany fakturą. Zdarza się jednak, że początkujący przedsiębiorcy decydują się na użytkowanie w działalności rzeczy prywatnych, które wprowadzają do ewidencji środków trwałych. Takie działanie ogranicza wysokość ponoszonych wydatków i poprzez odpisy amortyzacyjne generuje koszty. Jest ono całkowicie zgodne z regulacjami podatkowymi. Zaprzestanie użytkowania może mieć miejsce w różnych okolicznościach - i to one są najważniejsze przy rozliczeniu zarówno podatku dochodowego, jak i VAT.

Rozliczenie podatkowe - sprzedaż majątku

Zbędny w przedsiębiorstwie składnik majątku (samochód, maszynę, komputer) - można sprzedać, co z kolei powoduje konieczność wystawienia faktury. Ustawa o podatku od towarów i usług nakłada na sprzedającego obowiązek zastosowania stawki 23% VAT. Przy takiej transakcji zazwyczaj nie liczy się to, czy transakcji dokonano na fakturę z opcją odliczenia podatku, czy na umowę kupna lub fakturę marża - bez możliwości odliczenia VAT-u.

Jednym z wyjątków od w/w zasady jest regulacja zawarta w art. 43. ust. 1 pkt 2 Ustawy o podatku od towarów i usług, mówiąca, że:

zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Opisany wyjątek może być stosowany przez niewielką grupę podatników korzystających ze zwolnienia z VAT-u - albo ze zwolnienia przedmiotowego (art. 43), albo z powodu nieprzekroczenia w limitu sprzedaży - 150 tysięcy złotych (art. 113 ust. 1 i 9).

Par. 3 ust. 1 pkt 20 Rozporządzenia w sprawie zwolnień od podatku VAT oraz warunków ich stosowania reguluje kwestię drugiego wyjątku, obowiązującego do 31 marca 2014 roku. Jeśli przedsiębiorca sprzedaje samochód osobowy, przy którym przysługiwało mu częściowe prawo do odliczenia VAT (50% lub 60%, ale nie więcej niż 5 lub 6 tysięcy złotych), może skorzystać ze zwolnienia. Opisany przywilej wiąże się z koniecznością korekty odliczonego podatku, o czym traktuje Ustawa o podatku od towarów i usług. Jest ona niezbędna, jeśli pojazd został sprzedany:

  • przed upływem roku (12 m-cy) - dotyczy to pojazdów o wartości do 15.000 zł,

  • przed upływem 5 lat, licząc od roku, w którym zostało oddane do użytkowania - dotyczy pojazdów o wartości powyżej 15.000 zł, a roczna korekta dotyczy ⅕ kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu.

Jeśli chodzi o podatek dochodowy, wartość netto sprzedanych środków trwałych, które są majątkiem przedsiębiorstwa, stanowi przychód ujmowany w kolumnie 8 KPiR (pozostałe przychody). W przypadku niepełnego zamortyzowania środku trwałego w dniu transakcji pozostała, niezamortyzowana część wartość początkowej stanie się kosztem firmowym (ujmuje się ją jednorazowo w kolumnie 13 KPiR - pozostałe wydatki) .

Wycofanie na potrzeby własne

Wycofanie majątku przedsiębiorstwa na potrzeby prywatne osoby prowadzącej działalność jest często spotykaną praktyką. Takie działanie nie powoduje żadnych konsekwencji w kwestii VAT oraz podatku dochodowego, o ile przy kupnie danego składnika przedsiębiorca nie miał prawa do odliczenia VAT-u. Warto wiedzieć, że w przypadku niepełnego zamortyzowania konkretnego środka trwałego jego nieumorzona część nie może być kosztem firmowym.

Z kolei jeśli przy kupnie konkretnego składnika majątku istniało prawo do odliczenia VAT, wówczas wycofanie na cele prywatne wiąże się z pewnymi obowiązkami. Trzeba więc naliczyć i wykazać VAT jak od sprzedaży, ale biorąc przy tym za podstawę opodatkowania obecną wartość rynkową.

Warto wiedzieć, że wycofanie środka trwałego z przedsiębiorstwa nie przynosi konsekwencji w zakresie podatku dochodowego, jednak pojawiają się one w przypadku jego dalszej sprzedaży. Sprzedaż przed minięciem sześciu lat od wycofania wiąże się z powstaniem przychodu firmowego. Przedsiębiorca prowadzący KPiR - oprócz kwoty przychodu - musi wykazać po stronie kosztów także ewentualną niezamortyzowaną część wartości początkowej środka trwałego.

Sprzedaż po upływie 6 lat  - licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w  którym wycofano środek trwały - jest wolna od podatku dochodowego.

Likwidacja majątku

Zniszczenie składnika majątku lub jego bezużyteczność mogą być powodami zaprzestania eksploatacji, co jest dość częste np. w przypadku sprzętu elektronicznego. W tej sytuacji konieczne jest przeprowadzenie likwidacji - nie wiąże się ona z żadnymi obowiązkami podatkowymi. Przy czym proces likwidacji musi zostać właściwie udokumentowany, na przykład dowodem oddania na złom lub do utylizacji. Ten aspekt jest szczególnie ważny, jeśli urządzenie w dniu likwidacji posiadało jakąkolwiek wartość na rynku. Brak odpowiedniej dokumentacji może doprowadzić do tego, że organy skarbowe uznają to zdarzenie za przekazanie na potrzeby własne, z czym zaś wiąże się obowiązek uiszczenia podatku VAT.

Widać jak na dłoni, że warto wiedzieć, jakie konsekwencje może rodzić zaprzestanie użytkowania majątku firmowego pod różnymi postaciami - zniszczenia, sprzedaży oraz wycofania na cele prywatne - bowiem w różnych sytuacjach mogą pojawić się różne konsekwencje podatkowe.

Polecamy