W Ustawie o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw wprowadzono nową instytucję do Ordynacji podatkowej - portal podatkowy. W niniejszym artykule postaramy się rozwikłać, co ustawodawca ukrył pod tą lapidarną nazwą.

Portal podatkowy

Obecnie próżno szukać w Ordynacji podatkowej jakiejkolwiek definicji legalnej portalu podatkowego. Za to w proponowanych zmianach postuluje się następujące dookreślenie tej instytucji:

Proponowana definicja

Portal podatkowy jako system teleinformatyczny administracji podatkowej służący do kontaktu organów podatkowych z podatnikami, płatnikami i inkasentami, a także ich następcami prawnymi oraz osobami trzecimi, w szczególności do wnoszenia podań, składania deklaracji oraz doręczania pism organów podatkowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Czemu ma służyć portal podatkowy?

Portal podatkowy ma za zadanie upowszechnić aktualne oraz bieżące informacje podatkowe, które dotyczą zmian w przepisach, obowiązujących wykładni norm prawnych oraz innych informacji o charakterze ogólnym lub danych przeznaczonych dla konkretnego podatnika np. przypomnienia o terminach do złożenia deklaracji.

Komu dedykowany jest portal podatkowy?

Zgodnie z założeniami grupą docelową portalu podatkowego będą podatnicy, płatnicy oraz inkasenci, jak również ich następcy prawni - oraz osoby trzecie. Wstępne szacunki wskazują, że nowa regulacja będzie dotyczyła przeszło 22 mln podmiotów.

Warto wspomnieć o tym, że zostanie dodana możliwość realizacji zadań niezbędnych do rejestracji, autentykacji oraz autoryzacji również za pośrednictwem systemu ePUAP.

Zakres usług portalu podatkowego

Ustawodawca proponuje, by zakres przedmiotowy oferowanych usług przez portal podatkowy obejmował w szczególności:

  1. dostarczanie interesariuszom administracji podatkowej ogólnej, spersonalizowanej i dedykowanej, po zalogowaniu do portalu, informacji np. o stanie załatwienia określonej sprawy czy też bieżącym stanie rozliczeń podatkowych,
  2. dostarczanie i odbieranie dokumentów, umieszczanie informacji o charakterze ogólnym, przygotowywanie zawiadcze itp.,
  3. usługi wstępnie wypełnionych deklaracji zeznań rocznych,
  4. informacje o aktualnie obowiązujcych przepisach, w tym informacje o ulgach i zwolnieniach, ich zmianach i konsekwencjach zmian,
  5. informacje o prawach i obowiązkach podatników,
  6. aplikacje do elektronicznego wypełniania i generowania informacji, w tym deklaracji,
  7. instrukcje wypełniania formularzy, obliczania podatku itp. w formie prezentacji/kursów on-line,
  8. informacje o konsekwencjach związanych z nieprawidłowym lub nieterminowym spełnianiem obowiązków podatkowych,
  9. kursy i prezentacje ułatwiające zrozumienie podstawowych zasad systemu  podatkowego oraz jego roli w systemie finansowym pastwa,
  10. uświadomienie znaczenia podatku oraz roli obywatela jako dostarczyciela środków  na finansowanie dóbr publicznych, w tym budowanie w świadomoci społecznej istnienia zagrożeń wynikających z zachowań negatywnych,
  11. w części przeznaczonej dla dzieci – kącik edukacyjny w prosty i przystępny sposób wyjaśniający, jak funkcjonuje system podatkowy, czym są podatki i dlaczego należy je płacić (gry, zabawy, problemy logiczne do rozwiązania, do pobrania m.in. dla nauczycieli i organizatorów konkursów),
  12. narzędzia przydatne w obliczaniu podatków: tzw. kalkulatory podatkowe, odsetkowe itp.,
  13. dane kontaktowe Krajowej Informacji Podatkowej,
  14. usługi typu help-line,
  15. usługi typu tax alert,
  16. formularze feedback (umożliwiające zgłaszanie przez interesariuszy propozycji usprawnień, zmian w przepisach, sugestii co do poprawy obsługi, etc.).

Stopniowa rozbudowa portalu podatkowego

W projekcie do zmian Ordynacji podatkowej zastrzeżono, że aktywacja oferowanych usług w portalu podatkowym będzie miała charakter stopniowy. W pierwszej kolejności zakłada obsługę notariuszy jako płatników podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-2) oraz podatku od spadków i darowizn (SD-2) w celu usprawnienia przekazywania kwot podatku należnego gminom.

Działania ustawodawcy należy wstępnie ocenić jako pozytywne. Racjonalnym rozwiązaniem wydaje się być upowszechnianie praw oraz obowiązków podatników czy budowanie ich świadomości w przedmiocie prawa podatkowego. Jednakże największą zaletą omawianego projektu jest realizacja potrzeby stopniowego upowszechniania elektronicznej formy kontaktów z organami podatkowymi.