Prowadzenie każdej firmy wiąże się z koniecznością zawierania różnych umów w rozumieniu prawa cywilnego. Umowy te mogą się różnić jednak formą, treścią i innymi elementami szczególnymi. Każda działalność gospodarcza będzie opierała się na innych umowach. Warto jednak znać 7 najbardziej popularnych umów, które prędzej czy później pojawią się u Ciebie. Jakie są to umowy i na co warto w nich zwrócić uwagę?
Umowa o dzieło- czym jest
Umowa o dzieło jest to jedna z najpopularniejszych umów w kontekście remontów czy budowy nieruchomości. Zgodnie z kodeksem cywilnym:
“Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.”
Umowa o dzieło może być korzystna przez pryzmat obciążeń publicznoprawnych, bowiem nie płaci się przy niej składek ZUS. Obowiązuje za to podatek dochodowy, rozliczany według zasad ogólnych.
Czy umowa o dzieło może mieć zastosowanie tylko w branży budowlanej? Oczywiście nie, jest to bardzo uniwersalna umowa, która może być wykorzystywana właściwie w każdym przedsiębiorstwie. Umowę o dzieło można zawrzeć wszędzie tam, gdzie ważny jest rezultat wykonanej pracy. W praktyce może być stosowana np. do wykonania sesji zdjęciowej, napisania artykułu, wykonania obrazu czy złożenia mebli.
Kiedy zawrzeć umowę zlecenie?
Umowa zlecenie z jednej strony jest owiana niesławą jako jedna z tzw. umów śmieciowych (umów, za pomocą których pracodawcy obchodzą prawa pracownika przewidziane w kodeksie pracy), z drugiej strony mądrze zastosowana może być bardzo korzystna zarówno dla zleceniodawcy, jak i dla zleceniobiorcy. Przykładem takiego korzystnego dla obu stron rozwiązania jest umowa zlecenie z uczniem czy studentem do 26 roku życia (która nie podlega składkom ZUS i PIT, w praktyce na takiej umowie kwota brutto = kwota netto).
Przedmiotem umowy zlecenie co do zasady jest wykonanie danej czynności prawnej. W praktyce umowę zlecenie będzie również stosowana, gdy przedmiotem umowy jest świadczenie usług. Świadczenie usług to pojęcie bardzo szerokie, zatem umowa zlecenie będzie mogła być zastosowana w wielu przypadkach.
Ważne jest jednak, że umowa zlecenie nie może zastępować umowy o pracę. Zgodnie z kodeksem pracy, jeżeli dany stosunek prawny spełnia przesłanki stosunku pracy, to konieczne jest zawarcie z pracownikiem/zleceniobiorcą umowy o pracę i respektowanie uprawnień pracowniczych.
Czym różni się umowa o dzieło od zlecenia?
Umowa zlecenie i umowa o dzieło często są stosowane zamiennie. Jest to błąd, który przedsiębiorcy może później wytknąć ZUS podczas kontroli. Podstawowymi różnicami między tymi typami umów są:
- umowa zlecenie jest tzw. umową starannego działania (czyli ważne w niej jest podejmowanie czynności z należytą starannością), a umowa o dzieło jest umową rezultatu (ważny jest w niej rezultat).
- w umowie zlecenia ustawodawca przewidział minimalną stawkę godzinową, a w umowie o dzieło nie.
- umowa o dzieło nie podlega składkom ZUS, natomiast umowa zlecenia może takim składkom podlegać.
- Umowa zlecenie co do zasady zgodnie z kodeksem może być rozwiązana w każdym czasie, a umowa o dzieło może być rozwiązana w ściśle określonych przypadkach (np. zwłoki wykonawcy).
Co musisz wiedzieć o umowie użyczenia?
Dla odmiany, umowa użyczenia to umowa, która względnie mało jest stosowana w praktyce. Zgodnie z kodeksem cywilnym:
“Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.”
Przedmiotem umowy użyczenia może być np. użyczenie pojazdu, skanera czy laptopa. Warto jednak pamiętać, że użyczenie musi być nieodpłatne, co w praktyce wymusza zabezpieczenie dającego w użyczenie przed uszkodzeniem lub utratą rzeczy.
Potrzebujesz stworzyć wzór umowy? Wejdź na ONLE i skorzystaj z profesjonalnej pomocy prawnej.
Umowa pożyczki- podstawowe informacje
Umowa pożyczki to jedna z tych rodzajów umów, które szczególnie na początku prowadzenia firmy są przedsiębiorcy dobrze znane. Czymś bowiem zazwyczaj trzeba dokapitalizować firmę.
Przedmiotem umowy pożyczki może być określona suma pieniężna. Warto wspomnieć, że pożyczkę, w odróżnieniu od kredytu, może udzielić każdy- nie musi być nawet przedsiębiorca. Zgodnie z prawem bankowym natomiast, kredytu może udzielić tylko bank.
Sporządzając umowę pożyczki, zwłaszcza dla konsumenta należy pamiętać o tym, żeby nie zawierała ona klauzul niedozwolonych. Mogą one przesądzić o jej nieważności (tak jak ma to miejsce w sprawach kredytów frankowych). Klauzule abuzywne są określone w kodeksie cywilnym, aczkolwiek analizy czy dana umowa nie zawiera klauzul abuzywnych może być także zlecona prawnikowi.
Umowa spedycji- kiedy zastosować?
Umowa spedycji to umowa, która nie będzie miała zastosowania w każdym przedsiębiorstwie. Co do zasady dotyczy głównie przedsiębiorców prowadzących działalność w branży transportowej. Jest to prężnie odbudowująca się po pandemii branża, dla której skuteczne wdrożenie umowy spedycji jest absolutnym obowiązkiem.
Dlaczego umowa spedycji to umowa typowa dla branży transportowej? Wynika to z jej definicji: spedytor zobowiązuje się do zorganizowania przewozu za wynagrodzeniem, w ramach działalności jego firmy.
Umowa sprzedaży w B2B i B2C
Umowa sprzedaży to kolejny przykład umowy, z którą styka się każdy przedsiębiorca. Pozornie może wydawać się bardzo prosta, aczkolwiek aby zabezpieczyć swój biznes warto zwrócić uwagę na kilka kwestii: przede wszystkim na to, czy umowa sprzedaży zawarta jest w stosunkach B2B (czyli między przedsiębiorcami), czy B2C, (czyli między przedsiębiorcą i konsumentem)
Kluczową kwestią jest kwestia rękojmi. Warto pamiętać, że rękojmia jest podstawowym reżimem odpowiedzialności sprzedawcy za sprzedany produkt, która co do zasady trwa 2 lata od dnia wydania rzeczy. Jeżeli w tym okresie rzecz będzie wadliwa, kupujący może nawet żądać zwrotu środków.
Rękojmia w umowie sprzedaży pomiędzy dwoma przedsiębiorcami (B2B) może zostać ograniczona, a nawet wyłączona całkowicie. Wyłączenie rękojmi w stosunkach B2C jest niedopuszczalne i stanowi niezgodne z przepisami ograniczenie praw konsumenta.
Umowa NDA- podstawa w negocjacjach
Każde przedsiębiorstwo ma pewne know-how, które chce chronić szczególnie. Może być to np. baza kontrahentów, receptura czy model biznesowy. Know-how podlegające szczególnej ochronie nazywa się w prawie tajemnicą przedsiębiorstwa.
W toku negocjacji często zdarza się, że druga strona poznaje część tajemnicy przedsiębiorstwa. Jak wiadomo, nie zawsze negocjacje kończą się zawarciem umowy i dalszymi stosunkami biznesowymi między stronami. Warto zatem już na etapie negocjacji zawrzeć tzw. umowę NDA, czyli umowę o zachowaniu poufności (z ang. non-disclosure agreeement). O tym, co powinna zawierać dobra NDA i jak ją sporządzić piszemy także w artykule: umowa o poufności (NDA). Co powinna zawierać?
Umowa NDA nie jest jednak prostą umową i może okazać się, że samodzielne jej sporządzenie nie będzie możliwe. Skorzystanie z pomocy prawnej jest tym bardziej dobrym rozwiązaniem, umowę NDA najlepiej jest podpisać przed rozpoczęciem negocjacji (i udostępnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa kontrahentowi).
Umowa ugody- lepsza niż najgorszy wyrok
Prawie każdy przedsiębiorca w toku prowadzenia działalności wejdzie z innym przedsiębiorcą w jakiś spór. Może on dotyczyć np. jakości dostarczonych towarów, terminowości wykonania prac czy zgodności świadczonych usług z umową. Może to być także spór o charakterze windykacyjnym.
W razie wystąpienia sporu można oczywiście wstąpić na drogę sądową, przygotować pozew i oczekiwać wyroku sądowego. Niestety, sądy w Polsce rozpatrują sprawy bardzo długo i na dobrą sprawę po wniesieniu pozwu strony nie mają żadnego wpływu na rozstrzygnięcie.
Jak rozwiązać spór szybciej i mieć wpływ na jego rozwiązanie? Zarówno przed wniesieniem pozwu, jak i po jego złożeniu w sądzie możliwe jest zawarcie umowy ugody, która prawomocnie zakończy spór. W umowie strony generalnie mogą rozwiązać spór według swojego uznania i zrzec się wzajemnie roszczeń. Ugoda może być zawarta np. przed mediatorem i potwierdzona przez sąd, albo też może być zawarta bezpośrednio między stronami.
W świecie prawniczym utarło się powiedzenie, że najgorsza ugoda jest lepsza niż najlepszy wyrok. Mówi się tak przede wszystkim dlatego, że strony mają bezpośredni wpływ na treść ugody i zazwyczaj ugoda jest znacznie szybsza niż finalny wyrok sądu. W przypadku każdego sporu cywilnego, jest to umowa zdecydowanie warta rozważenia.
Podsumowanie
Wszystkie powyżej określone umowy mniej lub bardziej różnią się od siebie. Jaki jest więc “wspólny mianownik”? Dla każdej z tych umów zastosowanie wzoru z Internetu może nie być dobrym rozwiązaniem, zabezpieczającym interesy firmy. Warto każdorazowo skorzystać z porady prawnej i skonsultować treść umowy ze specjalistą. Nie musi odbywać się to jednak stacjonarnie, można skorzystać np. z ONLE czyli platformy łączącej przedsiębiorców szukających pomocy prawnej ze specjalistami z danej dziedziny prawa.
Artykuł sponsorowany
