Jak szybciej zamortyzować samochód?

Używanie samochodu osobowego czy też ciężarowego na potrzeby działalności gospodarczej wiąże się z wprowadzeniem pojazdu do ewidencji środków trwałych oraz jego amortyzacją. Co do zasady stała stawka odpisów amortyzacyjnych jest określona w Klasyfikacji Środków Trwałych i dla obu rodzajów samochodów jest jednakowa. Czy jest możliwe zatem - i w jakich sytuacjach - wykorzystanie przez przedsiębiorcę współczynnika podwyższającego stawkę nowego samochodu?

Stawka amortyzacji a współczynnik podwyższający

Samochody osobowe oraz ciężarowe należą do pojazdów mechanicznych objętych podgrupą 74 w klasyfikacji KŚT - odpowiednio symbole 741 oraz 742. Zgodnie z wykazem samochody te zostały objęte tą samą roczną stawką amortyzacyjną, wynoszącą 20%. Zatem standardowy okres w przypadku odpisów dokonywanych metodą liniową wyniesie 5 lat. Dla jednych przedsiębiorców jest to wystarczający okres, jednak dla osób wykorzystujących dane pojazdy w znacznie większym stopniu standardowa stawka może być za niska.

Zgodnie z art. 22i ust. 2 pkt 2 możliwe jest podwyższenie stawki zawartej w wykazie dotyczącej maszyn, urządzeń i środków transportu (z wyjątkiem morskiego taboru pływającego), używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych albo wymagających szczególnej sprawności technicznej. Jednocześnie wartość współczynnika podwyższającego tę stawkę nie może przekroczyć  wartości wynoszącej - 1,4. Zatem podatnik powinien dla poszczególnych pojazdów stosować jeden wybrany współczynnik, przez który pomnoży właściwą stawkę amortyzacyjną dla danego środka trwałego, czyli 20% - zgodnie z KŚT.

20% x 1,4 = 28 % - maksymalna stawka amortyzacyjna

Co istotne, w razie wystąpienia bądź ustania warunków uzasadniających podwyższenie stawek ulegają one odpowiednio podwyższeniu lub obniżeniu od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające te zmiany. Zatem podwyższenie stawki amortyzacyjnej może być również tymczasowe, jak to ma miejsce w przypadku działalności sezonowych, gdzie zastosowanie współczynnika jest możliwe ze względu na zwiększone zużycie środka trwałego.

Warunki wymagające szczególnej sprawności technicznej

Istotną kwestię stanowi zrozumienie, czym tak naprawdę są warunki wymagające szczególnej sprawności technicznej, bo to od tego zależy, czy zastosowanie współczynnika było stosowne do sytuacji. Ustawodawca najprawdopodobniej przewidział problem z interpretacją tego stwierdzenia przez podatników, umieszczając wyjaśnienie w załączniku do ustawy o PIT stanowiącego wykaz stawek amortyzacyjnych. Zgodnie z punktem 3 przez środki transportu wymagające szczególnej sprawności technicznej - o których mowa w art. 22i ust. 2 pkt 2 ustawy - rozumie się te obiekty, które używane są w pracy na trzy zmiany, mimo że nie działają ze swej istoty w ruchu ciągłym, oraz te używane:

• w warunkach terenowych,
• w warunkach leśnych,
• pod ziemią,
• w warunkach innych wskazujących na bardziej intensywne zużycie.

Jedyny problem z interpretacją przepisów może pojawić się w kwestii zrozumienia, czym charakteryzuje się “bardziej intensywne zużycie” środka transportu. W żadnych normach prawnych nie zostało to bowiem uregulowane, co oznacza pewną dowolność w rozumieniu warunków intensywnego zużycia nie tylko przez podatników, ale także organy skarbowe. Ważne jest, aby przedsiębiorca potrafił dokładnie udowodnić, że dany pojazd osobowy lub ciężarowy jest wykorzystywany bardziej intensywnie niż zwykle - przez co zużyje się przed upływem 5 lat.

Dobrym rozwiązaniem w tej sytuacji jest zwrócenie się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego o udzielenie interpretacji indywidualnej. Można jedynie wnioskować, aby organ skarbowy nie miał żadnych zastrzeżeń do zastosowanej formy amortyzacji. Podatnik powinien prowadzić właściwą ewidencję lub posiadać dokumentację potwierdzającą nadmierne zużycie pojazdu, np. zapis faktycznego przebiegu pojazdu w danym okresie.