Podczas prowadzenia działalności gospodarczej niejednokrotnie konieczne staje się korzystanie z zewnętrznych źródeł finansowania. Pozwalają one zniwelować barierę finansową oraz zwiększyć skalę działalności biznesowej. Rozwiązań w zakresie zewnętrznego finansowania firmy jest wiele – należy do nich m.in. faktoring. Na czym polega faktoring i jaką rolę odgrywa faktor?
Faktoring – ogólna charakterystyka
Faktoring jest w obecnych czasach coraz popularniejszą formą zewnętrznego finansowania działalności gospodarczej. Co więcej, mechanizm tego rozwiązania jest stosunkowo prosty i zrozumiały nawet dla osób niezwiązanych z finansami. Zasadniczo, faktoring polega na tym, że podmiot finansujący, czyli faktor, finansuje wierzyciela (faktoranta), jeśli ten ma nieopłacone należności od odbiorców.
Jest to rozwiązanie bardzo korzystne dla firmy korzystającej z faktoringu, ponieważ pozwala uniknąć problemów związanych z płynnością finansową. Zamiast długiego oczekiwania na uregulowanie przez dłużników zobowiązań, faktorant otrzymuje od firmy finansującej środki pieniężne w ciągu kilku dni. Jest to przydatne szczególnie w sytuacji, gdy należność opiewa na wysoką kwotę, a termin płatności jest długi i wynosi np. 45 dni.
Faktor – podmiot finansujący w ramach faktoringu
Głównym podmiotem w ramach mechanizmu faktoringu jest tzw. faktor – podmiot finansujący. Przedsiębiorstwo zajmujące się świadczeniem usługi faktoringowej nabywa daną wierzytelność od faktoranta. Wynagrodzeniem dla faktora są różnego rodzaju opłaty, które są naliczane na podstawie wysokości wierzytelności. Zazwyczaj prowizje należne dla faktora są określane procentowo (im wyższa wartość danej wierzytelności, tym atrakcyjniejsze wynagrodzenie dla faktora).
W zależności od typu faktoringu oraz umowy podpisanej z faktorantem, po przeterminowaniu się danej należności faktor może dochodzić swoich praw u:
- faktoranta – jest to tzw. faktoring niepełny (z regresem);
- dłużnika (mamy wówczas do czynienia z tzw. faktoringiem pełnym lub bez regresu). W takiej sytuacji to faktor przejmuje na siebie pełne ryzyko związane z niewypłacalnością dłużnika.
Aby uniknąć zbyt częstego finansowania wierzytelności nierzetelnych dłużników, faktorzy już podczas negocjacji z potencjalnym faktorantem analizują liczne kryteria. Należą do nich między innymi: skala działalności faktoranta (czynnik ten jest mierzony na przykład poprzez wysokość rocznych przychodów ze sprzedaży), liczba stałych odbiorców oraz ryzyko ich niewypłacalności.
Kto zajmuje się faktoringiem?
Jeśli chodzi o to, kim jest faktor, to najczęściej działalnością tego typu zajmują się dwa rodzaje podmiotów, czyli:
- firmy wyspecjalizowane w tym rodzaju działalności finansowej,
- spółki faktoringowe wydzielone w ramach banku i działające pod jego brandem.
Oprócz usługi polegającej stricte na finansowaniu przedsiębiorstw działalność faktora zwiększa również szanse na szybsze odzyskanie danej należności od odbiorcy poprzez czynności windykacyjne. Rozumie się przez to takie działania jak na przykład wysyłanie do dłużnika monitów o zapłatę czy wpisanie danego podmiotu do rejestru dłużników.
Sposób działania faktora jest regulowany między innymi przez ustawę z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny.
