Przedsiębiorca zaczynając swoją działalność dokonuje wielu zakupów niezbędnych do jej prowadzenia. Niektóre z nich można uznać za środek trwały, inne za wyposażenie, a jeszcze inne za zwykły wydatek. Dany zakup można zakwalifikować jako środek trwały i poddawać go co miesięcznej amortyzacji tylko jeśli spełnia określone kryteria. Sprawdź, kiedy wydatek można uznać za środek trwały!  

Kryteria wpisu do ewidencji środków trwałych

Zakup co do zasady może zostać uznany za środek trwały jeśli spełnia następujące kryteria:

  • stanowi własność lub współwłasność podatnika,
  • jest nabyty lub wytworzony we własnym zakresie,
  • jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,
  • ma przewidywany okres używania dłuższy niż rok,
  • jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddanym do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.

Dodatkowo jego wartość przekracza 3 500 zł (netto dla czynnych podatników VAT, brutto dla zwolnionych). Jeżeli wartość środka trwałego zakupionego przez czynnego podatnika VAT jest niższa niż 3 500 zł netto nie ma konieczności wpisywania go do ewidencji środków trwałych ani dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Wystarczy jednorazowe ujęcie wydatku bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodów. Zakupy spełniające warunki wymienione w ustawie o PIT art.22a, których wartość nie przekracza 3 500 zł również mogą być zakwalifikowane do ewidencji jako środki trwałe o niskiej wartości. Podlegają one amortyzacji na zasadach ogólnych bądź stosowana jest wobec nich jednorazowa amortyzacja, a jej odpis uwzględnia się w kolumnie 13 KPiR w miesiącu oddania do użytkowania (amortyzacja jednorazowa.  

Ustalenie wartości początkowej środka trwałego

Wartością początkową majątku, którego stajemy się właścicielami jest co do zasady jego cena nabycia. Należy zauważyć, że owa cena może zostać odpowiednio zwiększona o:

  • koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze,
  • montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych,
  • opłat notarialnych, skarbowych i innych,
  • odsetek, prowizji,
  • cło i akcyza (w przypadku importu)

oraz zmniejszona o podatek VAT. Wyłączając sytuacje gdy w oparciu o odrębne przepisy podatek VAT nie stanowi podatku naliczonego podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony lub zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W wartości należy uwzględnić także różnice kursowe. W przypadku innych sposobów nabycia środka trwałego stosuje się różne metody wyceny wartości początkowej:

  • częściowe odpłatne nabycie wymaga powiększenia o wartość przychodu
  • nabycie w drodze spadku lub darowizny- bierzemy pod uwagę wartość rynkową z dnia nabycia chyba, że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu uwzględnia niższą wartość
  • wytwarzając we własnym zakresie wyceniamy po kosztach wytworzenia

Dlatego też ustalając wartość początkową nabytego środka trwałego należy przeanalizować wszystkie koszty oraz sposoby wyceny towarzyszące nabyciu i dopiero wtedy podjąć decyzję o wpisaniu środka trwałego do ewidencji, bądź uwzględnieniu go w formie jednorazowego wydatku.