Koszty windykacji często zniechęcają wierzycieli do windykowania należnych im pieniędzy. Warto jednak pamiętać, że przy zachowaniu odpowiednich formalności kosztami windykacji można obciążyć dłużnika.
Obciążenie dłużnika kosztami windykacji - zapis w umowie
Obciążenie dłużnika kosztami windykacji to prawo wynikające z zasady swobody umów. Wierzyciel, któremu zależy na tym, aby w razie ewentualnego postępowania windykacyjnego to kontrahent pokrył jego koszty, powinien taki zapis zawrzeć w umowie. Zasadniczo każdy zapis dotyczący obciążenia dłużnika dodatkowymi, dozwolonymi przez przepisy, kosztami powinien znaleźć się w umowie. Głównie ze względu na to, że jak zostało już wspomniane, obciążenie dłużnika kosztami to prawo wierzyciela, nie zaś jego obowiązek.
Odsetki za opóźnienie w płatności
Najpopularniejszą formą obciążenia dłużnika za nieterminową płatność są odsetki. W myśl kodeksu cywilnego, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i nawet wtedy, gdy opóźnienie było następstwem okoliczności niezależnych od dłużnika. Wysokość odsetek wierzyciel może ustalić z kontrahentem indywidualnie, są to tzw. odsetki umowne. Ich wysokość nie może jednak być wyższa od odsetek maksymalnych uregulowanych przepisami prawa. Odsetki maksymalne to czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP. W przypadku gdy strony nie ustaliły wysokości przysługujących odsetek z tytułu zwłoki w płatności, zastosowanie mają odsetki ustawowe. Wysokość odsetek ustawowych to 13% w stosunku rocznym i naliczane są co do zasady, od pierwszego dnia po upływie terminu płatności. Przyjmuje się także, że odsetki ustawowe zastosowanie mają wówczas, gdy odsetki umowne ustalone indywidualnie przez strony są wyższe od odsetek maksymalnych. Zobacz też:
> Systemy czasu pracy
Zryczałtowana rekompensata 40 euro
Jednym z rozwiązań odzyskania kosztów windykacji jest prawo wierzyciela do rekompensaty za koszty odzyskiwania należności w postaci zryczałtowanej opłaty 40 euro. Wynika ono wprost z ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych i przysługuje wówczas, gdy wierzyciel spełnił swoje świadczenie, a nie otrzymał zapłaty w określonym terminie wynikającym z umowy lub wezwania do zapłaty. Zwrot zryczałtowanej opłaty 40 euro przysługuje już od pierwszego dnia po upływie terminu płatności i jej wysokość jest stała, bez względu na kwotę zobowiązania lub termin zwłoki w płatności. Istotne jest, iż ten instrument można zastosować wyłącznie dla transakcji handlowych zawartych pomiędzy podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą. Oznacza to, że zryczałtowana opłata 40 euro nie odnosi się do umów z konsumentami - osobami prywatnymi. Kwotę 40 euro przelicza się na złotówki według średniego kursu ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie stało się wymagalne - zazwyczaj jest to dzień, w którym upłynął termin płatności. Zwrot kosztów windykacji w stałej wysokości 40 euro to również prawo wierzyciela, a nie obowiązek. Nie musi jej naliczać do każdej nieopłaconej faktury przy niewielkim opóźnieniu.
Kara umowna
Wierzyciel może obciążyć kontrahenta również karą umowną. Nie odnosi się ona bezpośrednio do zwłoki w płatności, natomiast to dość popularna praktyka zabezpieczająca przed nienależytym wykonaniem umowy. Polega na naliczeniu kary kwotowej lub procentowej w odniesieniu do świadczeń niepieniężnych (wówczas jest skuteczna).
