W 2015 roku mają wejść w życie zmiany w dwóch najważniejszych ustawach podatkowych - Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT) oraz Ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT). Wśród wielu modyfikacji projekt nowelizacji zakłada usunięcie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących zasad stosowania tzw. certyfikatów rezydencji, na których nie został wskazany termin ważności.

Czym jest certyfikat rezydencji podatkowej?

W określonych sytuacjach podatnik może być zobowiązany do przedstawienia (dla celów podatkowych) dokumentu potwierdzającego jego siedzibę. Rolę taką spełnia certyfikat rezydencji podatkowej, który potwierdza, że jednostka jest rezydentem państwa, które certyfikat wydało, a więc posiada miejsce zamieszkania (w przypadku osób fizycznych) lub siedzibę (w przypadku osób prawnych) na jego terenie. Co ważne, bycie rezydentem nakłada na podatnika obowiązek pełnego opodatkowania i jednocześnie pozwala uniknąć tzw. podwójnego opodatkowania.

Ważne!

Ustawy o podatkach dochodowych wskazują, co należy rozumieć przez certyfikat rezydencji. Zgodnie z art. 5a ust. 21 ustawy o PIT oraz art. 4 ust. 12 ustawy o CIT jest to zaświadczenie o miejscu zamieszkania (siedziby) podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania (siedziby) podatnika.

Przepisy nie określają dokładnie formy takiego dokumentu, ale wskazują, co powinno się na nim znaleźć, aby można było uznać go za certyfikat rezydencji. Przede wszystkim powinien on zostać wydany przez właściwy organ administracji podatkowej, a ponadto powinien zawierać:

  • datę wystawienia,
  • dokładny adres zamieszkania lub siedziby podatnika dla celów podatkowych (miejsce rezydencji),
  • nazwę organu wydającego, 
  • cel, w jakim został wydany (fakultatywnie),
  • powołanie na umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania (fakultatywnie).

Ważność certyfikatu rezydencji podatkowej

Przez wzgląd na fakt, iż przepisy nie wskazują wprost, jaki jest termin ważności certyfikatu rezydencji, zdania organów podatkowych i sądów na ten temat są podzielone. Dla części z nich aktualizacja certyfikatu (na którym nie wskazano daty ważności) powinna odbywać się co roku. Inne uznają, że certyfikat jest ważny tak długo, aż nie ulegnie zmianie stan, który jest przez niego potwierdzany.

Ważne!

Ważność certyfikatu rezydencji jest istotna przede wszystkim dla płatnika i to on powinien ustalić, czy dokument przedstawiany przez kontrahenta można uznać za ważny. To on bowiem będzie zobowiązany udowodnić, że mógł skorzystać z prawa zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Zasady stosowania certyfikatów rezydencji - zmiany w nowelizacji ustaw podatkowych

Na szczęście dla podatników Ministerstwo Finansów dostrzegło potrzebę wprowadzenia klarownych regulacji w tym zakresie. We wspomnianym na początku projekcie zmian w ustawach o podatkach dochodowych zawarto zasadę, iż w przypadku przedłożenia płatnikowi przez podatnika certyfikatu rezydencji bez wskazanego okresu ważności właściwym będzie przyjęcie, że dokument ten dokumentuje miejsce zamieszkania lub siedziby podatnika przez okres kolejnych 12 miesięcy od dnia jego wydania.

Oznacza to, iż przez okres roku od momentu wydania certyfikatu rezydencji - o ile stan nim dokumentowany się nie zmieni - podatnik nie będzie musiał dokonywać jego aktualizacji. Natomiast po upływie wskazanego okresu jego obowiązkiem będzie przedłożenie płatnikowi nowego certyfikatu.

Ważne!

Projekt nowelizacji ustaw o podatkach dochodowych przewiduje, że przepisy dotyczące ważności certyfikatów rezydencji podatkowej nie będą miały zastosowania, jeżeli z dokumentów posiadanych przez płatnika - np. z faktury, umowy - będzie wynikać, że miejsce zamieszkania lub siedziby podatnika dla celów podatkowych uległo zmianie.

Omawiane modyfikacje mają zostać wprowadzone przez dodanie do art. 26 ustawy o CIT ust. 1i-1l oraz do art. 41 ustawy o PIT ust. 9a-9d. 

Zapraszamy do przeczytania wszystkich artykułów z tego cyklu:

Nowelizacja ustawy o PIT i CIT 2014