Zmiany w podatkach 2015 - plusy i minusy

W styczniu 2015 znowelizowano wiele regulacji podatkowych. Podatnicy oraz płatnicy otrzymali przez to więcej obowiązków - głównie na tle rozliczeniowym oraz dokumentacji. Jednak nowelizacje niosą za sobą także szereg pozytywnych zmian. W końcu w życie weszły regulacje, o które postulowano już od kilku lat. Zobacz wybrane zmiany w podatkach, jakie wprowadzono  w 2015 roku!   Łatwiejsze nabycie środków transportu   Pierwsze zmiany w podatkach? Jeszcze w zeszły roku, jeżeli podatnik kupił środek transportu poza Polską i krajami UE, chcąc go zarejestrować w naszym kraju musiał uzyskać z urzędu skarbowego specjalne zaświadczenie. Jednak z nowym rokiem zalecenie to zostało uchylone. Co za tym idzie - nabywcy środków transportu z innych krajów Unii nie będą już musieli składać składać wniosków VAT-24 o wydanie zaświadczenia potwierdzającego brak obowiązku zapłaty VAT. Organy podatkowe tym samym nie będą już wydawały zaświadczeń VAT-25.   Uwaga! Pomimo uchylenia tej regulacji, podatnik w dalszym ciągu ma obowiązek zgłoszenia do urzędu skarbowego informacji o  o wewnątrzwspólnotowym nabyciu środka transportu (za pomocą VAT-23). W dalszym ciągu należy także zapłacić podatek od takiego nabycia. Podatnik ma na to 14 dni od momentu powstania obowiązku podatkowego.   Procedura MOSS   Uproszczony system rozliczania VAT wprowadzono, aby oferujący usługi telekomunikacyjne, nadawcze oraz elektroniczne mogli rozliczać się za nie w jednym miejscu. Dzięki nowym regulacjom podatnik zarejestrowany w małym punkcie kompleksowej obsługi w jednym z państw czlonkowskich złoży drogą elektroniczną deklarację VAT (kwartalną) do małego punktu kompleksowej obsługi z wyszczególnieniem usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych świadczonych na rzecz osób niebędących podatnikami w innych państwach członkowskich wraz z należną kwotą VAT. Z kolei państwo, w którym podatnik jest zarejestrowany, przekaże te deklaracje oraz zapłaconą kwotę VAT do odpowiednich państw członkowskich konsumpcji.   Ważne! Deklaracje VAT składane w systemie MOSS są uzupełnieniem deklaracji VAT, którą podatnik składa w swoim państwie członkowskim w ramach krajowych obowiązków w zakresie VAT.   Zmiany te znacznie usprawniają działanie procedury, zmniejszają także obowiązki administracyjne i ewidencyjne nakładane na podatników oferujących wyżej wymienione usługi.   Zmiany ordynacji podatkowej w procedurze MOSS   Wprowadzone z nowym rokiem zmiany w podatkach mają usprawnić oraz zapewnić kompleksowość funkcjonowania systemu MOSS. W nowej ordynacji można przeczytać, że:   “Jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy, chyba że ustawy podatkowe stanowią inaczej (art. 12 § 5 Ordynacji). Zmiana Ordynacji wynika z tego, że podatnik zarejestrowany na potrzeby MOSS ma obowiązek złożenia drogą elektroniczną deklaracji VAT w nieprzekraczalnym terminie do 20. dnia miesiąca od zakończenia okresu rozliczeniowego. Termin ten nie ulega zmianie, nawet wtedy gdy przypada w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy.”   Dodatkowo, korygowanie deklaracji nie wymaga już dołączenia pisemnego uzasadnienia powodu korekty. Procedury szczególne rozliczania podatku VAT nie przewidują konieczności składania uzasadnienia przyczyn korekty wraz z korektą deklaracji VAT.   Jednak to nie koniec zmian. Podatnicy, prowadzący księgi podatkowe muszą je przechowywać, a także dokumenty związane z ich przechowaniem do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego, chyba że ustawy podatkowe stanowią inaczej.   Zmiany dotknęły także kwestii udzielania pełnomocnictw. Jeżeli pełnomocnik ustanowiony w procedurach szczególnych rozliczania VAT (będący rezydentem) nie posiada identyfikatora, w takiej sytuacji powinien wskazać numer służący do identyfikacji dla celów podatkowych nadany w jego państwie. Jeżeli jednak nie posiada takie numeru, podaje numer i serię paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość. Ma obowiązek także wskazać adres elektroniczny.   Wszystkie te zmiany były konieczne w celu usprawnienia działania systemu MOSS. Specjaliści oceniają je pozytywnie jednak zaznaczają, że sposób ich stosowania zależy od organów podatkowych.   Usługi telekomunikacyjne   Polskie prawo musiało zostać dostosowane do regulacji państw członkowskich, dlatego też tak wiele zmieniło się w przepisach w zakresie usług telefonicznych, nadawczych oraz zmieniono definicję usług elektronicznych. Nowe przepisy przewidziały zmianę oraz ujednolicenie przepisów dotyczących miejsca świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych na rzecz niepodatników.   Wedug nowych przepisów, miejscem świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami ma być miejsce, w którym podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu. Opodatkowanie w tych przypadkach będzie następowało w miejscu konsumpcji. Jest to ściśle związane z procedurami MOSS, o których pisaliśmy powyżej.   Oczywiście te zmiany należy odbierać pozytywnie - ujednolicenia przepisów polskich z przepisami państw członkowskich powinno zdecydowanie ułatwić ich stosowanie.   Ograniczenie zwolnień z posiadania kas rejestrujących   Ta zmiana w prawie podatkowym była chyba najszerzej i najgłośniej omawianą. Duża grupa podatników prowadząca sprzedaż dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej od stycznia musiała zaopatrzyć się w kasę fiskalną. Są to między innymi: prawnicy, kosmetyczki, fryzjerzy, lekarze, dentyści. Co więcej, co rok grupa posiadająca kasy fiskalne ma się poszerzać.   Specjaliści komentują, że oczywiście należy tę zmianę ocenić pozytywnie, tym bardziej, że było to porządane społecznie (w szczególności w wolnych zawodach). Zwracają jednak uwagę na posługiwanie się w dużej mierze ogólnymi zwrotami, przez co wchodzenie można się spodziewać częstych sporów z fiskusem.   Niedostateczna kapitalizacja   W zakresie cienkiej kapitalizacji wprowadzono kilka istotnych zmian:

• rozszerzono zakres stosowania regulacji. Prawodawca używa pojęcia „podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio udziały” zamiast “wspólnik”. Dzięki temu poszerzone zostaną kręgi podmiotów obejmowanych cienką kapitalizacją. Co za tym idzie - zadłużenie pożyczkobiorcy będzie badane w tym przypadku w odniesieniu do wszystkich podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów;
• wprowadzono alternatywną metodę obliczania cienkiej kapitalizacji (art. 15c updop). Dla jej stosowania konieczne jest powiadomienie właściwego naczelnika urzędu skarbowego;
• odstąpiono od ograniczania kosztów finansowania zewnętrznego z zastosowaniem współczynnika trzykrotności kapitału zakładowego. Po zmianach poziom zadłużenia będzie porównywany z kapitałem własnym pożyczkobiorcy w zakresie jeden do jednego;
• dla kalkulacji odsetek podlegających wyłączeniu z kosztów, wysokość kapitału własnego będzie określana na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek;
• doprecyzowano definicję pożyczki. Jest nią każda umowa, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną sumę pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy. Przez pożyczkę należy również rozumieć kredyt, emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

Wielu podatników przyzna, że zmiana nie jest pozytywna, głównie przez znaczne ograniczenie możliwości finansowania spółek powiązanych.   Wartość początkowa środków trwałych w podmiotach zagranicznych   Według nowelizacji, która weszła w życie 1 stycznia 2015 roku, jeżeli nierezydent podatkowy prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej który zarządza zagraniczny zakład, wartość poszczególnych składników majątku wchodzących w skład zagranicznego zakładu ustala się w wysokości przyjętej dla celów podatkowych i wynikającej z ksiąg podatkowych tego podatnika, niezaliczonej do kosztów w jakiejkolwiek formie. Regulacje te odnoszą się do spółek europejskich i spółdzielni europejskich.   Biorąc pod uwagę stan budżetu państwa jest to pozytywna zmiana, jednak specjaliści prognozują, że może ona zniechęcić do inwestowania na terenie Polski.   Elektroniczne deklaracje   Prawdziwa rewolucja miała miejsce właśnie tutaj. W updof i updop weszły w życie istotne zmiany, w szczególności dotyczące składania deklaracji organom podatkowym. Do tej pory podatnicy jedynie mieli możliwość do wypełnienia i przesłania deklaracji drogą elektroniczną. Jednak od 2015 roku niektóre deklaracje można już złożyć tylko przez internet (PIT-4R, PIT-8AR, PIT-8C, PIT-11, PIT-R, IFT-1/IFT-1R oraz PIT-40) - oczywiście z drobnymi wyjątkami. Deklaracje w formie pisemnej mogą składać płatnicy, którzy są obowiązani sporządzić informację lub roczne obliczenie podatku za dany rok dla nie więcej niż pięciu podatników.   Zmiany są oceniane pozytywnie, jednak eksperci zauważają, że powinny być wprowadzane stopniowo. Można się przez to spodziewać wielu problemów, tym bardziej, że płatnicy i podatnicy zostali obarczeni większą odpowiedzialnością.   Korzystanie z samochodu służbowego w celach prywatnych   Kwestia używania samochodu służbowego do celów prywatnych była bardzo często kwestią sporną. Zmiana przepisów ucieszyła wielu podatników. Uproszczone zostały zasady rozliczania użytku samochodów służbowych do celów prywatnych. Tym sposobem, od stycznia określa się konkretną wartość świadczenia, które polega na wykorzystaniu przez pracownika służbowego samochodu do celów prywatnych.   Świadczenia zostały ustalone więc na następujące wysokości:

• 250 zł miesięcznie dla samochodów o pojemności silnika do 1600 cm3 – co przy stawce podatkowej 18% oznacza kwotę 45 zł zryczałtowanego miesięcznego podatku,
• 400 zł miesięcznie dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1600 cm3 – czyli 72 zł zryczałtowanego miesięcznego podatku.

  Jeżeli samochód był wykorzystywany przez mniej, niż miesiąc, wartość świadczenia ustalana jest za każdy dzień używania samochodu do celów prywatnych – w wysokości 1/30 ww. kwot.   Pozytywem jest to, że wprowadzone zostały konkretne rozwiązania. Nie zdefiniowano jednak pojęcia prywatnego użytku pojazdu, dlatego rok 2015 może obfitować w spory z fiskusem właśnie na tym tle.   Ulga na dzieci   Polityka prorodzinna jest rozwijana z roku na rok, co skutkuje także w zmianach dotyczących ulg podatkowych dla rodzin wielodzietnych. W tym roku zwiększone zostały kwoty możliwe do odliczeń dla rodzin wielodzietnych. Pracodawca pozwolił także na korzystanie z ulgi ponad limit podatku dochodowego. W teorii, można już było z niej korzystać. Jednak wiele rodzin nie mogło wykorzystać ulgi, ponieważ granicą odliczenia była wysokość kwoty podatku dochodowego.   Kwoty odliczeń na pierwsze i kolejne dzieci w 2015 roku przedstawiają się następująco: 1) Jedno małoletnie dziecko – 92,67 zł miesięcznie – z zastrzeżeniem, że dochody rodziców nie przekroczyły 112 000 zł rocznie. Daje to w skali roku wartość 1112,04 zł. 2) Dwójka małoletnich dzieci – 92,67 zł na każde dziecko miesięcznie. Daje to w skali roku wartość 1112,04 zł na każde dziecko, niezależnie od dochodów, które osiąga rodzic bądź rodzice. 3) Trójka i więcej małoletnich dzieci:

1. a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko miesięcznie,
2. b) 166,67 zł na trzecie dziecko miesięcznie. Daje to w skali roku wartość 2000,04 zł,
3. c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko miesięcznie. Daje to w skali roku wartość 2700 zł.

  Zbycie składników majątku – przychód z działalności   Według przepisów obowiązujących do końca 2014 roku, sprzedając składniki majątku, przychód z działalności gospodarczej powstawał tylko wtedy, gdy sprzedane składniki widniały w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Jednak od stycznia 2015 roku przychodami z działalności gospodarczej są:  

  Te zmiany nie są korzystne dla podatników. Będą zmuszeni do rpozoznawania przychodu w sytuacjach, w których do tej pory nie było to konieczne. Jednocześnie istnieje ryzyko nadinterpretacji - podatnicy mogą próbować opodatkować przychód nawet z prywatnych składników majątku (używanych w działalności tylko sporadycznie).   Jak widać, większość wprowadzonych zmian ma wpłynąć pozytywnie na sposób rozliczania się przez podatników - ułatwić go i w niektótrych przypadkach scentralizować. Jednak jak twierdzą eksperci, niektóre wprowadzone zostały zbyt gwałtownie, dlatego przed podatnikami nie lada wyzwanie.