Napiwki przekazywane kelnerom czy barmanom traktowane są najczęściej jako przyjemny dodatek do pracy, nagroda za dobrą obsługę. Organy podatkowe mają na ten temat nieco inne zdanie - napiwki powinny być traktowane jako przychód, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu.
Sposób, w jaki należy opodatkować przychody otrzymywane od klientów w formie napiwków, jest uzależniony od tego, czy są one traktowane jako przychody pochodzące ze stosunku pracy, czy też jako inne przychody, uzyskiwane przez podatnika.
Napiwki przychodem z pracy
Definicję przychodów ze stosunku służbowego można znaleźć w ustawie o PIT. Zgodnie z art. 12 ust. 1 tych przepisów, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń.
Opierając się na powyższej definicji należy zatem przyjąć, że dane świadczenie będzie zakwalifikowane jako przychód ze stosunku pracy wtedy, gdy otrzymuje je wyłącznie pracownik, a nie jest nim wynagradzana inna osoba, niezwiązana z danym pracodawcą tego typu stosunkiem prawnym.
Wobec tego, zgodnie z oceną organów skarbowych, napiwki powinny być traktowane jako przychód ze stosunku pracy wtedy, gdy trafiają one do pracodawcy, który następnie rozdziela je między swoich podwładnych. Od kwoty otrzymanych środków pracodawca powinien także odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, a wysokość przychodu wykazać w przekazywanym pracownikowi formularzu PIT-11.
Napiwki jako przychody z innych źródeł
W niektórych zakładach pracy otrzymane od klientów napiwki nie przechodzą przez ręce szefa, ale zdarzają się też takie miejsca, w których pracownik otrzymując napiwki od klienta nie przekazuje ich zatrudniającemu. Wtedy też nie można uznać takiego przychodu za przychód pochodzący z działalności gospodarczej.
W tym przypadku należy odwołać się do art. 20 ust. 1 ustawy o PIT, w którym wymienione są przychody uznawane za przychody z innych źródeł. Można tu znaleźć m.in. nagrody i inne nieodpłatne świadczenia (nie uwzględnione w art. 12-14 i 17 ustawy) oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.
Przychody z innych źródeł niż stosunek pracy także należy opodatkować podatkiem dochodowym, jednak w tym przypadku obowiązek ten nie należy do pracodawcy, a do pracownika, który napiwki otrzymuje. W tym przypadku świadczenia powinny zostać ujęte w rocznym zeznaniu podatkowym PIT, składanym przez podatnika.
Jak więc widać, mimo iż napiwki wydają się być przychodem dość “nieformalnym”, to jednak z punktu widzenia fiskusa muszą one zostać opodatkowane. Nie ma tu też znaczenia, czy świadczenie takie zostanie uznane za przychód ze stosunku pracy, czy też z innych źródeł - w praktyce inny będzie wyłącznie sposób rozliczenia podatku.
