Europejski Fundusz Społeczny (EFS) to jeden z pięciu najważniejszych funduszy unijnych wspierających rozwój społeczno-gospodarczy we wszystkich krajach członkowskich. Zasoby finansowe EFS przeznaczone są w szczególności dla ludzi, którzy mają problemy ze znalezieniem pracy. Celem Europejskiego Funduszu Społecznego jest bowiem inwestycja w ludzi. Dowiedz się więcej, czytając nasz artykuł.

Europejski Fundusz Społeczny - co trzeba o nim wiedzieć

Unia Europejska przeznaczyła na lata 2014-2020 dla EFS ponad 80 mln euro. To prawie jedna czwarta wydatków na politykę rozwoju regionalnego. Polska z tej puli otrzymała 13,2 mln euro. W porównaniu z latami 2007-2013 wypada to znacznie lepiej - wtedy otrzymaliśmy 11 mln euro do rozdysponowania.

Środki z Europejskiego Funduszu Społecznego przekazane są do wykorzystania na dwóch poziomach:

  • regionalnym

  • krajowym

Na 16 programów regionalnych przekazano 66% środków, resztę przyznano Programowi Operacyjnemu - Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER), która jest programem krajowym.

Decentralizacja zarządzania ma pomóc w dotarciu do głównych odbiorców oraz jak najlepiej zaspokoić potrzeby regionów i ich społeczności.

Europejski Fundusz Społeczny - cele

Celem EFS jest przede wszystkim wysoki poziom - zarówno zatrudnienia, jak i jakości miejsc pracy. EFS wspiera także poprawę dostępu do rynku pracy, mobilność geograficzną oraz zawodową pracowników za pomocą dostosowania się do zmian w przemyśle, czy systemach produkcyjnych. Jednocześnie program zachęca do poprawy poziomu kształcenia oraz udziału w szkoleniach. Jest za przechodzeniem młodych ludzi bezpośrednio z etapu kształcenia na etap zatrudnienia. Zwalcza ubóstwo, a także wspiera równość płci.

Europejski Fundusz Społeczny - dla kogo ?

Projekty, które wspiera EFS, kierowane są do różnych grup społecznych. Jednak założenie jest jedno - w centrum działań mają się znaleźć ludzie. Warto zwrócić uwagę na specyfikę projektów Europejskiego Funduszu Społecznego - występują w nich bowiem dwa rodzaje beneficjentów:

  • beneficjenci (projektodawcy)

  • grupa docelowa/ostateczni odbiorcy wsparcia (uczestnicy projektów).

Do beneficjentów EFS należą między innymi organizacje pracowników i pracodawców, organizacje pozarządowe i charytatywne, uczelnie, organy administracji rządowej i samorządowej, instytucje publiczne i prywatne, związane z edukacją, służbą zdrowia itp. oraz przedsiębiorstwa. To one odpowiedzialne są za realizację projektów.

Z kolei grupą docelową są zazwyczaj osoby prywatne, nie wyklucza to jednak firm czy organizacji. Polska przyjęła sobie za cel główny odbiorców w postaci osób bezrobotnych czy niepracujących, głównie młodych - do 29 roku życia - które zagrożone są ubóstwem i wykluczeniem społecznym.

Uczestnikami programu mogą być także osoby starsze, które szukają pracy, czy chcą poszerzyć swoją wiedzę. Mile widziani są także przedsiębiorcy i ich pracownicy.

Dużą grupę mają także stanowić naukowcy, profesorowie, studenci, nauczyciele i uczniowie, a także urzędnicy, pracownicy służby zdrowia i urzędów pracy.

Co finansuje Europejski Fundusz Społeczny?

Jak już wcześniej wspomniano, wsparcie EFS podzielone jest na dwa poziomy - krajowy oraz regionalny. Poziom krajowy ma się skupić na wsparciu ram instytucjonalnych oraz wprowadzanych reform, a także na wsparciu obszarów, które mają zasięg ogólnopolski, tj. wsparciu młodych osób czy szkolnictwie wyższym.

Poziomy regionalne mają się natomiast skupić na zaspokojeniu potrzeb mieszkańców, biorąc pod uwagę specyfikę zamieszkiwanych województw.

Europejski Fundusz Społeczny - poziom krajowy

Cele Europejskiego Funduszu Społecznego realizowane są za pomocą Programu Wiedza Edukacja Rozwój, poniżej przedstawiona została lista działań w tym zakresie:

  • Osoby młode na rynku pracy – realizacja działań skierowanych do ludzi młodych pozostających bez zatrudnienia w wieku 15-29 (w szczególności tych, którzy nie uczestniczą w kształceniu i szkoleniu, tzw. Młodzież NEET), które będą przyczyniały się do ich aktywizacji zawodowej oraz poprawy sytuacji na rynku pracy.

  • Efektywne polityki publiczne dla rynku pracy, gospodarki i edukacji – wdrożenie reform systemów i struktur w wybranych obszarach polityk publicznych, kluczowych z punktu widzenia strategii Europa 2020 i krajowych programów reform.

  • Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju – wspieranie jakości, skuteczności i otwartości szkolnictwa wyższego jako instrumentu budowy gospodarki opartej o wiedzę.

  • Innowacje społeczne i współpraca ponadnarodowa – realizacja działań nietypowych, innowacyjnych, ponadnarodowych, prowadzących do wypracowania rozwiązań, które zostaną przetestowane, przed przejściem do fazy wdrożenia. W większości przypadków będzie to miało miejsce na poziomie regionalnym, jednak istnieje także opcja realizacji programów w zakresie mobilności ponadnarodowej.

  • Wsparcie dla obszaru zdrowia – działania dotyczące wdrożenia i rozwoju programów profilaktycznych w zakresie chorób negatywnie wpływających na zasoby pracy, dedykowanych osobom w wieku aktywności zawodowej. Ponadto, wdrożenie działań projakościowych i rozwiązań organizacyjnych w systemie ochrony zdrowia, które ułatwią dostęp do niedrogich, trwałych oraz wysokiej jakości usług zdrowotnych.

  • Pomoc techniczna.

Europejski Fundusz Społeczny - poziom regionalny

W ramach 16 Regionalnych Programów Operacyjnych, EFS kontynuować będzie działania z zakresu aktywnego poszukiwania pracy i podnoszenia kwalifikacji zawodowych bezrobotnych i osób poszukujących pracy, a także osób znajdujących się w trudnej sytuacji i zagrożonych wykluczeniem społecznym. W dalszym ciągu finansowane będą także działania ukierunkowane na rozwój przedsiębiorczości. Poniżej przedstawione zostały oczekiwane rezultaty, jakie EFS planuje osiągnąć w latach 2014-2020:

  • aktywne zaistnienie na rynku pracy przez osoby pozostające w najtrudniejszej sytuacji,

  • zmniejszenie bezrobocia - w tym ukrytego bezrobocia na obszarach wiejskich,

  • wsparcie zatrudnienia młodych oraz tworzenia mikroprzedsiębiorstw,

  • lepszy dostęp do usług publicznych,

  • wzrost poziomy wykształcenia oraz wykwalifikowania osób poszukujących pracy,

  • poprawa warunków dla prowadzenia działalności gospodarczej,

  • skrócenie czasu wydawania i egzekwowania wyroków sądowych i decyzji administracyjnych.