W związku z nowelizacją ustawy o VAT od 1 stycznia 2017 roku mechanizm odwrotnego obciążenia obejmuje również określone w załączniku 14 do ustawy usługi. Związku z czym wystąpiło wiele wątpliwości wśród przedsiębiorców czy dokonana przez nich usługa czy dostawa towarów rzeczywiście podlega procedurze odwrotnego obciążenia. Spowodowało to częste wystawianie przez nich faktur korygujących. Warto więc, przyjrzeć się w jaki sposób należy rozliczyć otrzymaną fakturę korygującą objętą mechanizmem odwrotnego obciążenia.
Czym jest mechanizm odwrotnego obciążenia?
Ogólnie rzecz biorąc mechanizm odwrotnego obciążenia jest przerzuceniem obowiązku rozliczenia podatku VAT należnego na nabywcę. Jednakże aby proces odwrotnego obciążenia miał miejsce powinny zostać spełnione pewne warunki opisane w art. 17 ust.1 pkt 7 ustawy o VAT. W przypadku usług budowlanych wymienionych w załączniku nr 14 do ustawy musi zostać spełniony dodatkowy warunek, a mianowicie wykonawca usług budowlanych wykonuje je na zlecenie głównego wykonawcy, wykonawcy lub innego podwykonawcy - innymi słowy, wykonawca usługi powinien występować w charakterze podwykonawcy.
Pomyłka w fakturze a mechanizm odwrotnego obciążenia
Przedsiębiorcom czasem się zdarza, że w wyniku niedopatrzenia np. obniżyli lub zawyżyli cenę produktu czy wykonanej przez siebie usługi. Związku z czym wystawiona przez nich faktura sprzedaży zawierała zaniżoną lub zawyżoną wartość transakcji. Aby faktura zawierała poprawne dane jakie pierwotnie powinny się na niej znaleźć, niezbędne będzie wystawienie faktury korygującej, która wyrówna wartość pierwotnej faktury do wartości jaka powinna się na niej znaleźć - korekta na plus lub na minus. Warto wspomnieć, że jeśli faktura korygująca dotyczy pomyłki, obowiązek podatkowy powstanie w okresie wystawienia faktury pierwotnej (faktury korygowanej). Wówczas, jeśli faktura korygująca została wystawiona w innym miesiącu niż faktura pierwotna przedsiębiorca będzie musiał cofnąć się do okresu, w którym została wystawiona faktura pierwotna i w tym okresie ująć ją w ewidencjach. Przykład 1. Przedsiębiorca, który jest czynnym podatnikiem VAT otrzymał fakturę w czerwcu 2017 roku objętą mechanizmem odwrotnego obciążenia. W tym miesiącu również nastąpiła dostawa towarów (zawartych w załączniku nr 11 ustawy o VAT). W wyniku stwierdzonego błędu, wynikającego z zaniżenia ceny jednego z towarów w sierpniu 2017 roku, sprzedawca wystawił fakturę korygującą “na plus”, którą następnie dostarczył nabywcy również w tym miesiącu. W którym okresie przedsiębiorca powinien ująć fakturę korygującą w ewidencjach? W związku z tym, że faktura korygująca została wystawiona na skutek błędu rachunkowego, przedsiębiorca powinien cofnąć się do okresu, w którym została wystawiona faktura pierwotna, czyli do czerwca i ująć w ewidencjach wystawioną fakturę korygującą - wprowadzić ją zarówno do rejestru VAT sprzedaży i zakupu jak również do KPiR.
Faktura korygująca z mechanizmem odwrotnego obciążenia a zwrot i reklamacja
Zdarzeniem równie częstym jak pomyłki są zwroty lub reklamacje sprzedawanych przez przedsiębiorcę towarów. Warto pamiętać, że czasami reklamacje mogą również dotyczyć usług. Należy wówczas w takim wypadku wystawić fakturę korygującą - “na minus” lub “do zera”. Wszystko zależy od tego czy zwrot lub reklamacja obejmuje całą dokonaną transakcję, czy tylko jej część. Jednakże, istotne jest aby prawidłowo ustalić moment powstania obowiązku podatkowego, bowiem w przypadku faktur z mechanizmem odwrotnego obciążenia może być to dla przedsiębiorców problematyczne. W tym wypadku należy mieć na uwadze, że zgodnie z art. 22 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: ”jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów (...), nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.” Reasumując w opisywanych wyżej przypadkach - zwrotu czy reklamacji - otrzymaną fakturę korygującą należy ująć w ewidencjach w dacie jej wystawienia. Przykład 2. Przedsiębiorca, który jest czynnym podatnikiem VAT otrzymał fakturę w lipcu 2017 roku objętą mechanizmem odwrotnego obciążenia. W tym miesiącu również została wykonana przez kontrahenta usługa (zawarta w załączniku nr 14 ustawy o VAT). W wyniku reklamacji nabytej usługi, wynikającej z nierzetelnego wykonania pracy we wrześniu 2017 roku, sprzedawca wystawił fakturę korygującą “na minus”, którą dostarczył nabywcy również w tym miesiącu. W jakim okresie powinien przedsiębiorca ująć fakturę korygującą? Przedsiębiorca powinien ująć ją w ewidencjach (rejestrze VAT zakupu i sprzedaży oraz KPiR) w okresie, w którym została wystawiona faktura korygująca. Podsumowując, w celu prawidłowego określenia momentu powstania obowiązku podatkowego faktury korygującej niezbędne jest określenie powodu jej wystawienia.
