Struktura organizacyjna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Polsce składa się z 217 inspektoratów, 43 oddziałów oraz 63 biur terytorialnych. Całość tworzy instytucję, , która posiada osobowość prawną i zajmuje się gromadzeniem składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne obywateli , jak również dystrybucją świadczeń (na przykład zasiłków chorobowych albo macierzyńskich, emerytur, rent) w kwotach i na zasadach sprecyzowanych w przepisach ustawy.
Inspektoraty, jako jedne z najmniejszych jednostek organizacyjnych ubezpieczyciela, usytuowane są niemalże we wszystkich powiatach w Polsce. Wszystkich jest ich 217. Do zadań inspektoratów należy:
- orzecznictwo lekarskie na potrzeby ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych
- przetwarzanie danych dla potrzeb działalności ZUS,
- wprowadzanie danych do systemu informatycznego,
- szkolenie pracowników i pracodawców,
- dochodzenie należnych składek i opłat,
- obsługa poligraficzna jednostki,
- realizacja porozumień i umów międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych,
- ustalanie uprawnień do świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń zleconych Zakładowi,
- dochodzenie zwrotu nienależnie pobranych świadczeń,
- stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych,
- wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń zleconych Zakładowi do wypłaty,
Warto wiedzieć, że z pracownikami jednostek terenowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można skontaktować się w następujący sposób:
- odwiedzając jednostkę osobiście,
- telefonicznie,
- drogą elektroniczną (poprzez pocztę elektroniczną czy formularz zamieszczony na stronie internetowej),
Numery telefonów do poszczególnych inspektoratów znaleźć można na głównej stronie ubezpieczyciela - www.zus.pl. Trzeba jednak pamiętać, że właściwą jednostką organizacyjną, powołaną do rozpatrzenia danej sprawy, jest placówka Zakładu Ubezpieczeń Społecznych terytorialnie przyporządkowana do miejsca zamieszkania płatnika lalbo siedziby firmy, w której płatnik pracuje.