Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług szczegółowo definiują przypadki, kiedy właściciel działalności gospodarczej ma możliwość odliczyć podatek VAT. Istnieją jednak takie okoliczności, w których jest to niewykonalne, a nieprawidłowe zrozumienie przepisów, grozi odpowiedzialnością karną. Odliczenie VAT to inaczej, zmniejszenie o wartość podatku VAT, kwoty należnego podatku z tytułu dokonanej sprzedaży. W efekcie, przekłada się na zmniejszenie wartości podatku należnego do zapłaty albo powstaniem nadwyżki, przenoszonej na następny okres rozliczeniowy. Sytuacje, w których można odliczyć VAT Właściciel działalności gospodarczej ma prawo do odliczania VAT w zakresie, towarów i usług, używanych do realizacji czynności opodatkowanych. Ponadto, zakup towarów albo usług powinien mieć związek z posiadaną przez podatnika działalnością gospodarczą. Występują jednak wyjątki, które przewiduje ustawa. Rozszerzają one prawo do korzystania z odpisu podatku VAT, choć podatek naliczony nie jest związany z czynnością opodatkowaną. Można je podzielić na trzy grupy: Import zagraniczny Przedsiębiorca może odliczyć podatek VAT, jeżeli importowane lub zakupione usługi lub towary dotyczą:
  • dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju (czyli formalnie nieopodatkowanych), jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były realizowane na terytorium kraju, a przedsiębiorca jest w posiadaniu dokumentów ,z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami
  • wydania drukowanych materiałów reklamowych, prezentów, próbek (art.7 ust.3-7 ustawy o podatku od towarów i usług)
Usługi niematerialne Podatnik, w myśl art.27 ustęp 3 pkt 1 ustawy o VAT, posiada też prawo do odliczeń podatku VAT, jeżeli terenem świadczenia usług niematerialnych jest terytorium państwa poza Unią Europejską albo jeśli usługi dotyczą bezpośrednio towarów eksportowanych, pod warunkiem posiadania dokumentów potwierdzające związek odliczonego podatku z tymi czynnościami|jest w posiadaniu dokumentów ,z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami:
  • udzielania i pośrednictwa w udzieleniu kredytu oraz zarządzania kredytem przez kredytodawcę
  • transakcji ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, w tym też świadczonych przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych
  • transakcji, w tym pośrednictwa dotyczącego walut, banknotów i monet używanych jako prawne środki płatnicze - z wyłączeniem przedmiotów kolekcjonerskich
  • transakcji, w tym pośrednictwa, dotyczących rachunków terminowych i bieżących, płatności, długów, przelewów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem inkasa należności i faktoringu
  • transakcji, w tym pośrednictwa, z wyłączeniem zarządzania i przechowywania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach i stowarzyszeniach, obligacje i inne papiery wartościowe - z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów lub udziałów
  • pośrednictwa albo wszelkich działań w zakresie gwarancji kredytowych, albo jakiegokolwiek innego zabezpieczenia pieniędzy oraz zarządzania gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę
Złoto jako towar Przedsiębiorca może odliczyć podatek VAT także w sytuacji, jeśli wykonując czynności zwolnionych od podatku na podstawie artykułu 122 ustęp 1 ustawy o VAT (dot. złota inwestycyjnego), nabywa:
  • usługi , które polegają na zmianie postaci, masy lub próby złota, w tym złota inwestycyjnego, w tym także wewnątrz wspólnoty europejskiej, albo importuje towar lub usługi, które są związane z wytworzeniem lub przetworzeniem złota inwestycyjnego
  • złoto inwestycyjne od podatnika wytwarzającego lub przetwarzającego złoto w celach przemysłowych lub dostarcza złoto w celach przemysłowych, w tym także wewnątrzwspólnotowo, lub importuje złoto inne niż złoto inwestycyjne, jeżeli to złoto jest następnie przekształcone w złoto inwestycyjne przez tego podatnika lub na jego rzecz