Wielu podatników nie potrafi sobie poradzić z interpretacją prawa podatkowego, a w dodatku podlega ono ciągłym zmianom, korzystają więc z usług profesjonalistów. Nierzadko podatnicy posiłkują się pomocą organów podatkowych, uważając, że uzyskane informacje ich chronią. W rzeczywistości jednak tylko niektóre formy kontaktu mogą zabezpieczać podatnika. W artykule omówimy, czy konsultacje telefoniczne z fiskusem są zaufaną formą kontaktu!
Interpretacje podatkowe i konsultacje telefoniczne
Pierwszą formą kontaktu w celu uzyskania wykładni prawa z organami podatkowymi są interpretacje podatkowe. O interpretacje może zwrócić się każdy zainteresowany podatnik, płatnik lub inny podmiot, w tym także osoby niemające miejsca zamieszkania lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wniosek o interpretację składa się na specjalnym druku ORD-IN. Koszt wydania interpretacji wynosi 40 zł od każdego zdarzenia. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej można złożyć, jeżeli wnioskodawca ma wątpliwości co do:
- zaistniałego u niego stanu faktycznego lub
- zdarzenia przyszłego,
które mogą powodować określone konsekwencje w sferze prawa podatkowego.
Interpretację podatkową organ podatkowy wyda najpóźniej w terminie 3 miesięcy. Tym samym ta forma kontaktu znajdzie swoje zastosowanie w przypadku, gdy podatnik nie musi od razu znać odpowiedzi na nurtujące go pytanie.
Drugi sposób kontaktu to konsultacje telefoniczne z fiskusem. Podatnicy, którzy mają wątpliwości co do sposobu stosowania prawa podatkowego lub celnego, mogą otrzymać informację na temat podatków lub cła przez telefon lub drogą elektroniczną. Najczęściej podatnicy korzystają z rozmów z konsultantami na infolinii. Usługa ta pozwala na szybkie rozwiązanie bieżących problemów związanych z interpretacją przepisów prawa.
Co istotne, uzyskane informacje są bezpłatne. Podatnik płaci tylko za połączenie telefoniczne lub internetowe zgodnie ze stawką operatora. Ponadto, chcąc uzyskać informacje, nie trzeba wypełniać żadnych dokumentów czy druków. Tym samym tego typu forma kontaktu z organami jest prosta, szybka i pozwala na natychmiastowe rozwiązywanie problemów.
Telefon do organu podatkowego
Podatnicy nadal często korzystają z możliwości kontaktu telefonicznego z właściwym miejscowo urzędem skarbowym. Kontakt taki wydaje się podatnikom najbardziej bezpieczny, ponieważ podatnicy uważają, że uzyskują informację od urzędników, którzy następnie weryfikują ich rozliczenia podatkowe. Powyższa forma kontaktu na pewno jest w wielu przypadkach wskazana, jednak trudno mówić o ochronnej roli takiej informacji. Konsultacja telefoniczna z organem podatkowym nie gwarantuje bowiem, iż nasze rozliczenia będą poprawne. W rzeczywistości podatnik nie wie, czy osoba udzielająca mu odpowiedzi w rzeczywistości będzie następnie weryfikowała jego rozliczenia. Kontakt z organem może pomóc rozwiać wątpliwości, ale przyjmowanie wszelkich informacji jako właściwych bez weryfikacji może okazać się błędne.
Ochronna rola interpretacji podatkowych
Wydanie interpretacji indywidualnej oznacza, że zainteresowany nie tylko pozna zapatrywania organu podatkowego w zakresie rozumienia określonych przepisów prawa podatkowego na tle sytuacji faktycznej opisanej we wniosku, ale również będzie miał realną możliwość powołania się na to stanowisko w razie ewentualnych sporów z organami podatkowymi. Indywidualna interpretacja podatkowa ma jednocześnie pełnić dwie funkcje – informacyjną oraz gwarancyjną. Celem ustanowienia instytucji prawa do uzyskania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego było nie tylko zapewnienie podatnikom, płatnikom i inkasentom poczucia pewności w kwestii prawidłowości stosowania przez nich ściśle wskazanych przepisów podatkowych, stwarzających istotne wątpliwości interpretacyjne, lecz także pewności co do skutków zastosowania się do określonej interpretacji tych przepisów. Tym samym podatnik, który uzyskał indywidualną interpretację, będzie chroniony. Powyższa ochrona nie będzie miała zastosowania jedynie w sytuacji, gdy pomiędzy opisem zdarzenia przyszłego – wskazanym we wniosku o interpretację indywidualną – a stanem faktycznym zastanym przez organy podatkowe w procesie weryfikacji prawidłowości rozliczeń podatkowych podatnika, który zastosował się do stanowiska organu interpretacyjnego (oceny prawidłowości stanowiska zawartego we wniosku o interpretację), będą zachodzić rozbieżności dające podstawę do uznania, że stanowisko organu interpretacyjnego przedstawione w interpretacji indywidualnej byłoby inne, gdyby we wniosku o interpretację został przedstawiony inny opis zdarzenia przyszłego.
Porady telefoniczne a ochrona podatnika
Jak opisano powyżej, uzyskując indywidualną interpretację podatkową, podatnik nabywa jednocześnie ochronę. Czy w przypadku porady telefonicznej również jest ona zagwarantowana?
Przykład 1.
Podatnik chciał skorzystać z ulgi podatkowej. Nie miał czasu na wysłanie wniosku do KIS, więc postanowił skorzystać z infolinii KIS. Ponadto, chcąc potwierdzić stanowisko KIS, zadzwonił do właściwego organu podatkowego, gdzie również potwierdzono, iż może skorzystać z ulgi. Podatnik uzyskał informację i się do niej zastosował, odliczając ulgę w zeznaniu. Organ podatkowy zakwestionował sposób interpretacji przepisu i uznał, iż podatnikowi nie przysługiwało prawo do skorzystania z ulgi. Podatnik przyjął, że stanowisko organów winno być jednolite, a zastosowanie się do porady telefonicznej zapewniać mu ochronę. Podatnik podkreślił, że rozmowy są nagrywane i organ podatkowy w łatwy sposób może zweryfikować stanowisko KIS oraz odpowiedź zatrudnionego urzędnika.
Na wstępie należy podkreślić, iż porady telefoniczne nie chronią podatnika. W przypadku uzyskania informacji w drodze interpretacji podatkowej podatnik mógłby się na nią powoływać. Co jednak istotne, zasada informowania i zaufania obowiązuje dopiero po wszczęciu postępowania podatkowego. Konsultacje telefoniczne z urzędnikiem KIS czy nawet właściwego urzędu skarbowego nie są nią objęte.
Powyższe znajduje potwierdzenie w wyroku z 23 marca 2019 roku, III SA/Wa 1303/18, w którym czytamy, że „nie zasługują na uwzględnienie zarzuty zawarte w skardze, a dotyczące nierzetelnego poinformowania Skarżącego o warunkach zwolnienia podatkowego. Porady telefoniczne nie są właściwą formą uzyskiwania informacji o sposobie skorzystania z obowiązujących zwolnień podatkowych. Taką właściwą formą są natomiast np. indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego, z której to formy Skarżący jednak nie skorzystał. Poza tym zasada informowania i zaufania (art. 121 § 1 Op) obowiązuje dopiero po wszczęciu postępowania podatkowego, a nie w trakcie telefonicznych konsultacji z urzędnikiem urzędu skarbowego przed wszczęciem takiego postępowania”.
Powyższy wyrok został podtrzymany przez Naczelny Sąd Administracyjny z 2 czerwca 2020 roku, II FSK 3181/19.
Podsumowując, powyższe wyroki pokazują, że podatnik nie może mieć zbyt dużego zaufania do porad telefonicznych, bowiem zastosowanie takiej porady w żaden sposób nie uchroni go przed negatywnymi konsekwencjami błędnych rozliczeń. Porady telefoniczne na pewno są potrzebne, jednak stosując się do nich, należy pamiętać, aby je zweryfikować. Po uzyskaniu informacji najlepiej warto sprawdzić, czy znajduje ona uzasadnienie w interpretacjach podatkowych i orzeczeniach sądowych.