Faktury VAT wystawione nie terminowo mogą wywołać skutki nie tylko u dostawcy ale również u nabywcy. Przyczyny przedwczesnego lub opóźnionego wystawiania tego typu dokumentów są różne, jednak obie strony mogą uniknąć przykrych konsekwencji, jeżeli zastosują się do obowiązujących przepisów.
Termin wystawienia
Jak wynika z art. 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (dalej rozporządzenie w sprawie faktur), faktury VAT należy wystawiać w terminie 7 dni od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Faktury wystawione przedwcześnie
Sytuacja ta jest dość często spotykana zarówno w przypadku sprzedaży towarów jak przy świadczeniu usług. Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie faktur przewiduje w art.11 możliwość dokumentowania transakcji przed ich wykonaniem. Jednak nasz artykuł będzie poświęcony nieco innym przypadkom.
Sprzedawca
Podatnik powinien, co do zasady rozliczyć podatek VAT w okresie w którym wykonał usługę, wydał towar lub otrzymał zaliczkę tzn. w okresie powstania obowiązku podatkowego. Wynika to z faktu, że zarówno polskie jak i unijne przepisy z zakresu podatku VAT nie zabraniają wystawiania faktur z “z góry”, ani nie regulują ich wystawiania wprost.
Nabywca
Art. 86 ust. 10 i 11 ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje, że co do zasady podatnik ma prawo do odliczenia podatku VAT w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał fakturę lub za jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych.
Faktury wystawione z opóźnieniem
Faktury wstawione z opóźnieniem to te , które zostały wystawione później niż 7 dnia od daty wydania towaru lub wykonania usługi.
Sprzedawca
Tego typu faktury komplikują trochę sprawę sprzedawcom ponieważ obowiązek podatkowy powstaje u nich najpóźniej 7 dnia od daty wykonania czynności, a nie w dacie wystawienia faktury.
Obowiązek ten wynika z art.109 ust.3 ustawy od podatku od towarów i usług, który mówi, że:
Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.
Nabywca
Faktura wystawiona w późniejszym terminie nie rodzi żadnych skutków u nabywcy towaru/ usługi. Ujmuje ją w ewidencji w okresie rozliczeniowym w którym otrzymał fakturę lub w jednym z dwóch kolejnych.
Znaczną niedogodnością z tego tytułu dla nabywcy jest opóźnione skorzystanie z przysługującego mu prawa do zmniejszenie kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z tej faktury.
Faktury zaliczkowe
Fakturę zaliczkową należy wystawić do 7 dni po otrzymaniu zaliczki.
Częstą sytuacją jest, że sprzedawca wystawia fakturę zaliczkową na długo przed jej wpłynięciem. W związku z tym przyjrzyjmy się jak wygląda rozliczenie podatku VAT zarówno u sprzedawcy jak i u nabywcy.
Sprzedawca
Prawo do uwzględnienia podatku VAT należnego, w przypadku faktury wstawionej przedwcześnie, powstaje w chwili powstania obowiązku podatkowego tzn. w dniu otrzymania zaliczki od przyszłego nabywcy. Zastosowanie to wynika a art. 19 ust.11 ustawy o podatku od towarów i usług, który brzmi:
Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.
Nabywca
Prawo do odliczenia podatku VAT powstaje w chwili zapłacenia zaliczki sprzedawcy, a więc w okresie w którym powstał obowiązek podatkowy, lub w jednym z dwóch kolejnych.
