Outplacement, czyli zwolnienia monitorowane to zespół działań, które podejmowane są przez przedsiębiorstwo, aby pomóc zwalnianemu pracownikowi w znalezieniu nowej pracy. Program zwykle obejmuje doradztwo, szkolenia, doskonalenie umiejętności, wsparcie przy stworzeniu dokumentów aplikacyjnych, zorganizowanie pomieszczeń, w których osoby zwolnione będą mogły korzystać ze sprzętu komputerowego i dostępu do Internetu. Zgodnie z Ustawą o promocji zatrudnienia przedsiębiorcy, którzy planują zwolnić co najmniej 50 pracowników w ciągu najbliższych 3 miesięcy, są zobowiązani do zorganizowania outplacementu. Czy w małych firmach, które nie mają obowiązku udzielania pomocy osobom zwalnianym, warto podejmować się przedsięwzięcia podobnych działań?

Outplacement w dużych firmach

Polskie przedsiębiorstwa mogą skorzystać ze wsparcia urzędu pracy, podejmując się organizacji outplacementu. Koszty projektu mogą być podzielone pomiędzy pracodawcę a instytucje państwowe. Ważne jest, żeby przedsięwzięcie zostało tak przygotowane, aby zwolnione osoby szybciej znalazły nową pracę.

Program zwolnień monitorowanych obejmuje:

  • system wysokich odpraw, zapewniających bezpieczeństwo finansowe do momentu znalezienia nowej pracy,

  • wystawianie listów polecających,

  • doradztwo psychologiczne i zawodowe,

  • przeprowadzanie kursów doszkalających, zwiększających szanse na zatrudnienie,

  • wsparcie w zakresie rozpoczęcia prowadzenia własnej działalności gospodarczej,

  • udzielanie niskooprocentowanych pożyczek na rozpoczęcie działalności,

  • pomoc w przygotowaniu dokumentów aplikacyjnych, przygotowania się na rozmowę kwalifikacyjną,

  • finansowanie prestiżowych szkoleń zwiększających umiejętności zwolnionych osób,

  • dofinansowanie studiów,

  • pomoc w przeprowadzce do nowego miejsca zamieszkania, jeśli podjęcie nowej pracy będzie się z tym wiązało,

  • przygotowanie pomieszczeń, w których osoby zwolnione będą mogły swobodnie korzystać z urządzeń komputerowych i dostępu do internetu.

Outplacement i jego rodzaje

Można wyróżnić dwa rodzaje outplacementu:

  • indywidualny,

  • grupowy.

Outpalcement indywidualny kierowany jest do specjalistów i kadry menedżerskiej. Program obejmuje zazwyczaj doradztwo zawodowe, planowanie ścieżki kariery, couching, mentoring i wsparcie psychologiczne. Jest on przygotowywany dla konkretnej osoby, więc realizowane działania są dostosowane do jej potrzeb. Wysoko wykwalifikowani eksperci, którzy wiele lat spędzili w jednej firmie, nie wiedzą, jak odnaleźć się na rynku pracy. Posiadając cenione umiejętności, mogą mieć problem ze znalezieniem zatrudnienia, ponieważ nie będą orientowali się w stosowanych metodach rekrutacyjnych czy także nie będą potrafili odpowiednio zaprezentować się na rozmowie rekrutacyjnej.

Outplacement indywidualny jest kosztowny. Jednak jego wdrożenie zapobiega przekazaniu cennych informacji firmy i jej tajemnic konkurentom. Odchodzący pracownicy nie tworzą także czarnego PR-u dla byłego pracodawcy w otoczeniu biznesowym.

Outplacement grupowy stosowany jest znacznie częściej, ponieważ jest znacznie tańszy w realizacji. Program skierowany jest do pracowników wykonawczych. Przychodząc na grupowe szkolenia, dowiadują się oni, jak przygotować nowe CV, gdzie szukać ofert pracy, w jaki sposób zaprezentować się na rozmowie kwalifikacyjnej. Organizowane są także szkolenia zwiększające umiejętności zawodowe zwolnionych osób. Byli pracownicy mogą skorzystać z indywidualnych konsultacji, ale nie są już one tak spersonalizowane jak w przypadku outplacementu indywidualnego.

Przedsiębiorstwa bardzo często wykorzystują obie formy outplacementu.

Outplacement w małej firmie

Polskie prawo nie zobowiązuje mikroprzedsiębiorstw i małych firm do organizowania outplacementu. Nie oznacza to jednak, że nie można wdrożyć programu dla odchodzących pracowników. Po pierwsze, można w ten sposób pomóc osobie, która przez lata wpływała na prowadzenie działalności gospodarczej, być może przyczyniając się do jej rozwoju. Po drugie, outplacement umożliwia budowanie pozytywnego wizerunku firmy w otoczeniu biznesowym.

Prowadząc niewielką działalność gospodarczą nie można pozwolić sobie na zastosowanie działań, które stosują duże przedsiębiorstwa. Organizowanie kosztownych spotkań z couchami i mentorami może niekorzystnie wpłynąć na kondycję finansową prowadzonej firmy. Z pewnością można jednak zatrudnić przynajmniej jednego psychologa, który pomoże zwolnionym osobom w stworzeniu nowych dokumentów aplikacyjnych oraz podbuduje ich poczucie własnej wartości. Udostępnienie komputera z dostępem do internetu nie narazi przedsiębiorcę na poniesienie dużych kosztów, a może znacznie ułatwić byłemu pracownikowi znalezienie nowej pracy. Udzielenie wysokich odpraw może nie być możliwe, ale warto poinformować zwalniane osoby o kursach i szkoleniach organizowanych przez urzędy pracy.

Przedsiębiorca, prowadzący małą firmę, powinien zastanowić się, czego potrzebuje zwolniona osoba. Ważne jest przeprowadzenie szczerej rozmowy. Obawy związane ze znalezieniem nowego miejsca pracy można bardzo łatwo wyeliminować, np. poprzez wystawienie listu polecającego, w którym wszystkie atuty byłego pracownika zostaną mocno podkreślone.