Pobierana opłata recyklingowa od osoby nabywającej lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego, jest obowiązkiem przedsiębiorców począwszy od 1 stycznia 2018 r. Zobowiązanie to zostało nałożone na mocy art. 40a ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Stawka opłaty recyklingowej za lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego wynosi obecnie 0,20 zł. W świetle nowych regulacji warto zastanowić się, w jaki sposób na gruncie prawa podatkowego rozliczyć taką opłatę.
Opłata recyklingowa - ważne informacje
Analizowana opłata recyklingowa pobierana jest od lekkich toreb z tworzywa sztucznego. Warto zatem choćby w kilku słowach wyjaśnić, co należy rozumieć poprzez to pojęcie. Jak stanowi art. 8 pkt 15a ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, przez torby na zakupy z tworzywa sztucznego rozumie się torby na zakupy, z uchwytami lub bez uchwytów, wykonane z tworzywa sztucznego, które są oferowane w jednostkach handlu detalicznego lub hurtowego, do których zalicza się :
- lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego o grubości materiału poniżej 50 mikrometrów,
- bardzo lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego o grubości materiału poniżej 15 mikrometrów, które są wymagane ze względów higienicznych lub oferowane jako podstawowe opakowanie żywności luzem, gdy pomaga to w zapobieganiu marnowaniu żywności.
Należ wyraźnie zaznaczyć, że opłata recyklingowowa jest pobierana wyłącznie od lekkich toreb na zakupy z tworzywa sztucznego o grubości materiału poniżej 50 mikrometrów. Opłaty tej nie pobiera się natomiast od bardzo lekkich toreb na zakupy z tworzywa sztucznego o grubości materiału poniżej 15 mikrometrów, opisanych powyżej.
W przypadku niewywiązywania się z obowiązku pobierania opłaty przedsiębiorca może narazić się na karę pieniężną w wysokości od 500 zł do 20 000 zł. Kara jest wymierzana w drodze decyzji przez wojewódzką inspekcję handlową.
Opłata recyklingowa na tle podatku od towarów i usług
W pierwszej kolejności rozważmy, w jaki sposób należy potraktować pobraną opłatę recyklingową w kontekście podatku od towarów i usług. Pojawia się bowiem wątpliwość, czy od pobranej opłaty należy odprowadzić podatek VAT. Analiza przepisów ustawy wskazuje, że prawidłowe jest naliczane podatku należnego od otrzymanej zapłaty.
Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 29a ust. 6 ustawy VAT podstawa opodatkowania obejmuje:
- podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
- koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
W rezultacie opłata recyklingowa za lekką torbę na zakupy stanowi koszt dodatkowy, który powiększa podstawę opodatkowania dla celów podatku VAT. Takie same stanowisko zaprezentował Minister Finansów w komunikacie wydanym 22 grudnia 2017 r.
Co ciekawe, w tym samym komunikacie Minister Finansów stwierdził, że sprzedaż toreb z tworzywa sztucznego na zakupy dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych podlega ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. W komunikacie tym możemy przeczytać, że:
(…) na paragonie fiskalnym umieszczana jest kwota zapłaty z tytułu sprzedaży torby (podobnie w przypadku faktury), nie ma konieczności wyodrębniania samej kwoty opłaty recyklingowej.
Ponieważ paragon i faktura, które potwierdzają sprzedaż toreb, zawierają informacje o liczbie sprzedanych toreb, kwota opłaty recyklingowej będzie możliwa do ustalenia w łatwy sposób - przez przemnożenie liczby toreb i stawki tej opłaty za 1 sztukę torby (0,20 zł).
Opłata recyklingowa na tle podatków dochodowych
O ile w przypadku podatku od towarów i usług sposób rozliczenia opłaty recyklingowej można wywieść w oparciu o obowiązujące regulacje, o tyle w przypadku podatków dochodowych konieczne było wprowadzenie dodatkowych przepisów.
Zgodnie z brzmieniem nowego art. 14 ust. 2 pkt 18 ustawy PIT (odpowiednio art. 12 ust. 1 pkt 11 ustawy CIT) przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej jest opłata recyklingowa, o której mowa w art. 40c ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. W myśl natomiast art. 22 ust. 1aa ustawy PIT (art. 15 ust. 1aa ustawy CIT) kosztem uzyskania przychodów jest również wniesiona opłata recyklingowa, o której mowa w art. 40c ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.
W świetle powyższego opłata za torby foliowe będzie stanowiła przychód dla podatnika w momencie jej pobrania od nabywcy. Z kolei poniesienie kosztu uzyskania przychodu z tytułu opłaty recyklingowej następuje w chwili wniesienia jej przez przedsiębiorcę do budżetu państwa. Zgodnie z art. 40c ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi pobrana opłata recyklingowa stanowi dochód budżetu państwa i jest wnoszona do 15 marca roku następującego po roku kalendarzowym, w którym została pobrana.
W zakresie obowiązków ewidencyjnych wskazać należy, że w ramach podatkowej książki przychodów i rozchodów pobraną opłatę wpisuje się w kolumnie 8 „Pozostałe przychody”, natomiast wniesioną opłatę recyklingową podatnik zobowiązany jest wykazać w kolumnie 13 „Pozostałe wydatki”.
