1 lipca 2018 roku wejdą w życie kolejne zmiany w VAT. Największe emocje wśród podatników budzi split payment, jednak trzeba mieć na uwadze, że planowanych reform jest więcej i warto się z nimi zapoznać. Na jakie zmiany w VAT, przedsiębiorcy powinni się przygotować oraz jaki to będzie miało wpływ na ich biznes?

Zmiany w VAT – jakie wejdą i kogo dotyczą?

Kolejnym krokiem mającym zapewnić lepszą ściągalność VAT jest wprowadzenie split payment, czyli mechanizmu podzielonej płatności, który z powodzeniem jest już stosowany w kilku krajach Unii Europejskiej. Split payment to metoda zapłaty za wykonaną usługę/dostarczony towar, polegająca na przekazaniu kwoty netto na rachunek bankowy przedsiębiorcy, a kwoty VAT na stworzone w tym celu dedykowane konto w systemie bankowym. Zgodnie z założeniem specjalne konta VAT mają zostać wygenerowane przez banki dla wszystkich przedsiębiorców, a ich prowadzenie ma być zwolnione z jakichkolwiek opłat i prowizji. Nie trzeba będzie wykonywać dwóch odrębnych przelewów w celu zastosowania split payment, płatność będzie automatycznie dzielona przez system bankowy na kwotę netto i VAT.

Zgodnie z art. 108a ustawy o VAT:

Podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Powyższy przepis oznacza, że split payment nie będzie obowiązkowy, przynajmniej w początkowej fazie. Brak chęci stosowania podzielonej płatności nie oznacza jednak, że nasze pieniądze nie zostaną zamrożone na subkoncie VAT, a wszystko dlatego, że o formie zapłaty decyduje kupujący.

Ustawodawca chce zachęcić podatników do korzystania z mechanizmu podzielonej płatności, proponując przywileje takie jak m.in.:

  • zmniejszenie kwoty zobowiązania podatkowego,
  • brak odpowiedzialności solidarnej,
  • przyspieszony zwrot VAT,
  • wyłączenie ze stosowania niektórych sankcji podatkowych.

Największą obawą osób prowadzących firmy jest utrata płynności finansowej. Wartość podatku VAT będzie bowiem przechowywana na oddzielnym koncie, z którego będziemy mogli dokonać wyłącznie: 

  • zapłaty kwoty podatku VAT na rachunek VAT sprzedawcy/dostawcy,
  • zwrotu podatku VAT wynikającego z faktury korygującej,
  • wpłaty podatku VAT lub odsetek za zwłokę na rachunek urzędu skarbowego,
  • wpłaty podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT),
  • zapłaty podatku VAT z tytułu nabycia towarów/usług,
  • zwrotu nienależnie otrzymanej płatności na rachunek VAT podatnika, od którego otrzymano tę płatność,
  • przekazania kwoty na swój inny rachunek VAT prowadzony w tym samym banku,
  • przekazania kwoty podatku VAT na rachunek jednostki budżetowej.

Kolejne zmiany w VAT dotyczą wypłaty pieniędzy z subkonta VAT wymagać będzie dodatkowych formalności do spełnienia i czasu, co może przyczynić się do problemów finansowych w wielu małych firmach, a nawet doprowadzić do ich likwidacji. Reasumując, przedsiębiorcy otrzymujący zapłatę w postaci podzielonej płatności będą mogli swobodnie dysponować jedynie kwotą netto.

Czy split payment przyniesie również wymierne korzyści polskiej gospodarce? Czy przedsiębiorcy będą korzystać z tego rozwiązania i dzielenie faktur na kwotę netto i VAT stanie się powszechne? I wreszcie, jak split payment wpłynie na życie polskich przedsiębiorców? Przekonamy się już niebawem czy zmiany w VAT okażą się korzystne.

Utrudniony przyspieszony zwrot VAT w terminie 25 dni

Przypominamy, że ostatnie zmiany w VAT w zakresie ograniczenia prawa do zwrotu VAT w terminie 25 dni weszła w życie 1 stycznia 2017 roku, niedługo uzyskanie przyspieszonego zwrotu będzie jeszcze bardziej uciążliwe dla podatników.

Na podstawie art. 87 ust. 6 pkt 3 przedsiębiorcy występujący o zwrot podatku VAT wynikający z wystąpienia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, począwszy od 1 lipca 2018 roku będą musieli złożyć w urzędzie skarbowym, w odniesieniu do faktur ujętych w deklaracji VAT, potwierdzenie zapłaty wynikających z tych faktur należności w całości za pośrednictwem rachunku bankowego podatnika. Rachunek musi być wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym, a dokumenty stanowiące potwierdzenie zapłaty przedsiębiorcy muszą w celu uzyskania przyspieszonego zwrotu VAT dostarczyć do urzędu nie później niż w dniu złożenia deklaracji.

Dokumenty przekazywane do urzędu osobiście lub pocztą

Nowe zmiany w VAT doprecyzowują również kwestię terminu dostarczania do urzędu skarbowego dokumentów, których nie można przekazać drogą elektroniczną. Różnorodne wnioski, oświadczenia i inne wymagane przez urząd dokumenty należy przekazać nie później niż w dniu złożenia deklaracji podatkowej.

Doprecyzowanie zasad przywrócenia do rejestru podatników VAT

Od lipca 2018 roku możliwość przywrócenia zarejestrowania przedsiębiorcy jako czynnego podatnika VAT z datą wsteczną będzie możliwe tylko w określonych przypadkach. Regulacje wprowadzone na początku 2018 roku pozwalają na wykreślenie podatnika z rejestru VAT między innymi w razie niezłożenia deklaracji VAT za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały. Teraz przepisy zostaną doprecyzowane i w takiej sytuacji przedsiębiorca wykreślony z rejestru VAT będzie mógł ubiegać się o przywrócenie zarejestrowania go jako czynnego podatnika VAT (bez konieczności ponownego składania druku VAT-R), poprzez złożenie zaległych deklaracji i odpowiedniego wniosku, w terminie dwóch miesięcy liczonych od dnia wykreślenia go z tego rejestru. W razie niedochowania terminu, jedynym rozwiązaniem będzie ponowne złożenie zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.

Ewentualne przywrócenie do rejestru podatników VAT możliwe będzie też w sytuacji, gdy przedsiębiorca składa deklaracje „zerowe" (nieuwzględniające sprzedaży ani zakupów), o ile wynika to ze specyfiki działalności.

Za nieuzasadnione uznane będzie natomiast przywrócenie przedsiębiorcy jako czynnego podatnika VAT w sytuacji, gdy został on wykreślony z tego rejestru w wyniku jednego z następujących przypadków:

  • nie istniał,
  • nie było z nim kontaktu.

Zmiana definicji pierwszego zasiedlenia budynków

Zgodnie z aktualnymi przepisami pierwsze zasiedlenie to oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

  1. wybudowaniu lub
  2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Od 1 lipca 2018 roku zlikwidowany zostanie zapis o tym, że pierwsze zasiedlenie następuje w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu. W nowych przepisach zostanie również dodana informacja o tym, że pierwsze zasiedlenie to także rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne określonych budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu.

Ograniczone wystawianie faktur do paragonów i nowe sankcje

Z uwagi na liczne nadużycia w zakresie wystawiania faktur do paragonów, ustawodawca postanowił utrudnić tę czynność przedsiębiorcom. Nie będzie możliwe pozyskanie faktury VAT na zakup udokumentowany paragonem niezawierającym NIP-u przedsiębiorcy - planowaną datą wejścia w życie tego przepisu jest styczeń 2019. 

Nowe regulacje nie będą stosowane w odniesieniu do sprzedaży zaewidencjonowanej na kasie fiskalnej przed dniem wejścia w życie ustawy.

Zmiany w VAT przewidują, że w razie niestosowania się do przepisów firmy czekają sankcje w wysokości odpowiadającej 100% kwoty VAT wykazanego na tej fakturze. Kary finansowe dotyczyć będą też przedsiębiorców, którzy wykażą w ewidencji VAT fakturę niezawierającą NIP-u podatnika, dotyczącą sprzedaży udokumentowanej paragonem bez tego numeru.

Uwaga!

Od 1 lipca 2018 roku wprowadzone zostaną nowe wzory następujących deklaracji:

  • VAT-7,
  • VAT-7K,
  • VAT-8,
  • VAT-9M,
  • VAT-12.