Różnice kursowe powstają, gdy kurs waluty obcej zastosowany do przeliczenia wartości zdarzenia gospodarczego wyrażonego w walucie jest inny niż kurs z dnia faktycznej spłaty zobowiązania bądź należności.
Według art. 24c. UoPDF różnice kursowe wpływają na przychody oraz koszty – dodatnie różnice kursowe powiększają przychody, a ujemne koszty. Do przeliczenia przychodu lub kosztu wynikającego z dowodu księgowego wyrażonego w walucie stosuje się kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania przychodu, odpowiednio kosztu. Natomiast do przeliczenia wpływu czy wypływu waluty obcej należy użyć kursu faktycznie zastosowanego czy jeżeli nie jest to możliwe – średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.
Dodatnie różnice kursowe powstają, gdy:
- kredyt w dniu spłaty jest mniejszy od kredytu w dniu jego otrzymania,
- zapłata jest większa od przychodu należnego,
- kredyt w dniu jego udzielenia mniejszy od kredytu w dniu spłaty,
- poniesiony koszt jest większy od zapłaty,
- środki pieniężne w dniu nabycia są mniejsze od środków w dniu wpływu
Ujemne różnice kursowe powstają, kiedy:
- poniesiony koszt jest mniejszy niż zapłata
- środki w dniu wypływu są mniejsze niż środki pieniężne w dniu nabycia,
- kredyt w dniu spłaty jest większy niż kredyt w dniu jego otrzymania,
- kredyt w dniu spłaty jest mniejszy niż kredyt w dniu jego udzielenia,
- przychód należny jest większy od zapłaty
Przykładowo: Faktura z dn. 10.06.2010 na kwotę 2 000 EUR (wpływ należności na rachunek walutowy: 1 000 EUR dn. 15.06.2010 oraz 1 000 EUR 22.06.2010). Niezbędne dane do wyliczenia różnic kursowych:
Kurs śr. NBP z dn. 09.06.2010: 4,1230,
Kurs kupna banku z dn. 15.06.2010: 4,1128,
Kurs kupna banku z dn. 22.06.2010. 4,1457.
Wartość przychodu należnego: 2 000 EUR * 4,1230 = 8 246 zł,
Wpływ należności 15.06: 1 000 EUR * 4,1128 = 4 112,80 zł,
(powstała różnica kursowa – w tym przykładzie będzie ujemna – koszt z dniem 15.06.2010 r.: 1 000 EUR * 4,1128 – 1 000 EUR * 4,1230 = - 10,20 zł),
Wpływ należności 22.06.2010: 1 000 EUR * 4,1457 = 4 145,70 zł,
(powstała różnica kursowa – tym razem dodatnia – przychód z dniem 22.06.2010 r: 1 000 EUR * 4,1457 – 1 000 EUR * 4,1230 = 22,70 zł).
