Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że w praktyce długi nie przedawniają się automatycznie i kategorycznie. Jeżeli by tak było wówczas nie istniałyby firmy windykacyjne. Wszystko za sprawą nie dokładnie sprecyzowanych przepisów.

 

Upływ terminu a przedawnienie długu

W kodeksie cywilnym zawarte jest określenie upływu terminu przedawnienia. Oznacza to, że po określonym terminie dłużnik ma możliwość uchylenia się od zapłaty zobowiązania, ale nie wynika to automatycznie z mocy prawa. Wierzyciel nawet po upływie terminu przedawnienia wciąż może dochodzić swoich roszczeń korzystając ze wszystkich dozwolonych ku temu działań. Popularne przysłowie brzmi, że nieznajomość prawa szkodzi i można je idealnie odnieść do przedawnienia długu.

Art. 117 ust. 2 Kodeksu cywilnego

Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Rodzaje długów i termin ich przedawnienia

Każdy rodzaj zobowiązania ma określony termin, po którym następuje upływ terminu przedawnienia. Po tym czasie, o ile wcześniej nie został przerwany bieg przedawnienia, dłużnik zgodnie z prawem nie ma obowiązku uiszczać zapłaty.

Rodzaj zadłużenia Czas, po jakim ulega przedawnieniu
mandat 1 rok
roszczenia z tytułu umowy przewozu oraz przedwstępnej umowy sprzedaży 1 rok
roszczenia przedsiębiorcy z tytułu nieopłaconej przez klienta faktury 2 lata
roszczenia z tytułu umowy sprzedaży 2 lata
roszczenia dostawcy z tytułu dokonanej dostawy 2 lata
roszczenia z tytułu umowy o dzieło 2 lata od dnia oddania dzieła
usługi telekomunikacyjne 2 lata
debet na koncie 2 lata - dotyczy wszelkich roszczeń wynikających z umowy rachunku bankowego. Termin przedawnienia biegnie od daty, w której należało spłacić debet
wszelkie należności z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej 3 lata
należności z tytułu kary umownej przewidzianej w umowie między kontrahentami 3 lata
niezapłacona lub niezwrócona kaucja oraz zaliczka/przedpłata 3 lata
roszczenia z tytułu umowy o pracę 3 lata od dnia, w którym pracodawca powinien wypłacić wynagrodzenie
roszczenia z tytułu umowy ubezpieczeniowej 3 lata
zobowiązania z tytułu umowy kredytu czy pożyczki 3 lata, licząc od dnia, w którym powstał obowiązek spłaty kredyty czy pożyczki
zadłużenie z tytułu czynszu 3 lata
zadłużenie na karcie kredytowej 3 lata
zobowiązania podatkowe
  • 3 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy (zobowiązania powstające na skutek doręczenia decyzji z wysokością podatku przez urząd skarbowy, np. podatek od nieruchomości)
  • 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (zobowiązania powstające z mocy prawa, np. podatki dochodowe, VAT, podatek od czynności cywilnoprawnych)
należności wobec ZUS z tytułu składek
  • 5 lat, powstałe po 2012 roku
  • 10 lat, powstałe przed 2012 rokiem
długi spadkowe 10 lat, jeżeli wierzyciel nie podejmuje żadnych kroków w celu wyegzekwowania zapłaty
inne roszczenia stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu lub innej instytucji powołanej do rozpoznawania spraw danego rodzaju 10 lat

Zobacz też:

z brutto na netto badania lekarskie pracowników