Umowa jest zasadniczym narzędziem wymiany towarów i usług, stanowi bazę funkcjonowania gospodarki rynkowej. W obrocie gospodarczym istnieje kilka wersji umów.

Zarządzanie przedsiębiorstwem oprócz znajomości kwestii finansowych i podatkowych wymaga także umiejętności kształtowania relacji z innymi uczestnikami. Relacje te często mają sformalizowany charakter, czego rezultatem są umowy. Te istniejące w obrocie gospodarczym zawierane są co najmniej przez jednego przedsiębiorcę i związane są z prowadzoną przez niego działalnością. Z tym, że wywołuje ona odpowiednie skutki prawne, dlatego że strony uzgodniły w oświadczeniach woli zamiar ich wywołania.

Umowy dzieli się na:
- odpłatne (wiążące się z uzyskaniem przez strony korzyści majątkowej) i nieodpłatne (mające na celu bezpłatne przysporzenie na rzecz drugiej strony),
- umowy konsensualne (dochodzące do skutku przez obustronne oświadczenia woli stron), i realne (wymagają dla swej ważności oprócz oświadczeń woli stron jeszcze dodatkowych czynności np. wydania rzeczy),
- nazwane ( dokładnie uregulowane w przepisach prawa) i nienazwane(ich treść i nazwę ustalają strony posługując się swobodnie dokonanymi postanowieniami), oraz umowy mieszane ( zawierają w swojej treści składniki kilku umów),
- zobowiązujące ( jedna strona zwana wierzycielem może żądać od drugiej strony zwanej dłużnikiem określonego zachowania) i rozporządzające (polegające na rozporządzeniu swym prawem)

Do często występujących w obrocie gospodarczym umów należą:


- UMOWA PORĘCZENIA - poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. W interesie poręczyciela leży dokładne określenie przedmiotu poręczenia,
- UMOWA SPONSORINGU - odpłatne świadczenie wykonywane przez sponsora (najczęściej będącego podmiotem gospodarczym) na rzecz innego podmiotu (sponsorowanego), w zamian za co ów sponsorowany zobowiązany jest do reklamowania, promocji sponsora lub jego produktów i usług, informowania o samym sponsoringu i sponsorze ,
- UMOWA LEASINGOWA - finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć produkt od oznaczonego sprzedawcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania lub do używania i pobierania pożytków przez okres oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej wynagrodzeniu z tytułu zakupu rzeczy przez finansującego,
- FRANCZYZA- umowa pomiędzy franczyzodawcą a franczyzobiorcą, której przedmiotem jest franczyza, będąca sumą określonych praw i obowiązków.To przepływ produktów, usług, technologii i know-how do franczyzobiorcy. Ma charakter dwustronnie zobowiązujący. Zaliczana jest do umów nienazwanych,
- UMOWA SPRZEDAŻY - sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a nabywca zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedającemu cenę. Przedmiotem umowy sprzedaży są rzeczy i prawa już istniejące jak i też przyszłe,
- UMOWA FACTORINGOWA - zawierana przez dostawcę towarów lub usług (faktorant) oraz nabywcę wierzytelności (faktor). To forma finansowania firm poprzez wykup wierzytelności. Faktor (bank lub firma faktoringowa) nabywa krótkoterminowe wierzytelności, faktorant natomiast otrzymuje z tego tytułu konkretną zapłatę. Umowa taka łączy w sobie dwa składniki: cesję wierzytelności oraz pożyczkę, którą spłaca kupiec wierzytelności w drodze cesji. Umowa jest zawierana na czas bezterminowy ,
- UMOWA PRZYWŁASZCZENIA NA ZABEZPIECZENIE - to zabezpieczenie spłaty zobowiązania, np. kredytu, raty, któremu towarzyszy umowne przeniesienie własności dłużnika na wierzyciela ,
- FORFAITING - forma operacji rozliczeniowej która polega na skupie należności terminowych w postaci weksli, wykorzystywany przy operacjach międzynarodowych. Jego przedmiotem mogą być nie tylko weksle, ale także inne wierzytelności handlowe, które mogą być wykupione przed terminem ich wymagalności. Strona, nazywana forfaiterem, to instytucja finansowa, którą zazwyczaj jest bank, natomiast drugą stroną jest przedsiębiorca-eksporter, określany mianem forfaitystą, który sprzedaje produkty lub świadczy usługę na rzecz podmiotu zagranicznego