Od 2014 roku usługi transportowe podlegają zasadom ogólnym w zakresie rozliczania podatku VAT, nie ma już więc zastosowania procedura szczególna, która była stosowana jeszcze przed 2014 rokiem zarówno na polu powstania obowiązku podatkowego jak i wystawiania faktur.
Stawki podatku VAT
Usługi transportowe cechują się różnorodnym charakterem, w związku z tym różne są też stawki VAT, którymi są opodatkowane. Ustawodawca określa 3 podstawowe stawki:
- 23% to podstawowa stawka podatku obejmująca usługi transportowe.
- 8% - ośmioprocentową stawką podatku VAT objęte są wymienione w załączniku nr 3 do Ustawy o VAT rodzaje transportu, takie jak:
- transport kolejowy pasażerski międzymiastowy (PKWiU 49.10)
- transport lądowy pasażerski, miejski i podmiejski (PKWiU 49.31)
- usługi taksówek osobowych (PKWiU 49.32)
- pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany (PKWiU 49.39)
- transport morski i przybrzeżny pasażerski, włączając żeglugę bliskiego zasięgu (PKWiU 50.10.1)
- transport wodny śródlądowy pasażerski (PKWiU 50.30.1)
- wynajem pasażerskich statków żeglugi śródlądowej z załogą (PKWiU 50.30.20.0)
- transport lotniczy pasażerski - wyłącznie przewozy lotnicze rozkładowe pasażerskie i pozarozkładowe pasażerskie (PKWiU ex 51.10.1)
- wynajem środków transportu lotniczego pasażerskiego, z załogą (PKWiU 51.10.20.0)
- 0% stawką opodatkowuje się transport międzynarodowy (zdarzenia, które można traktować jako transport międzynarodowy wymienia art. 83 ust. 3 ustawy o VAT).
Należy jednak mieć na uwadze, że aby podatnik mógł opodatkować transport stawką 0%, musi potwierdzić wykonanie takiej usługi. Posłużyć mu mogą do tego listy przewozowe lub dokumenty spedycyjne, dokumenty z urzędów celnych lub inne dowody przekroczenia granic terytorium UE. Jeżeli chodzi o transport osób, to głównym potwierdzeniem mogą być wystawiane i sprzedawane przez przewoźnika bilety.
- np - ma zastosowanie, wówczas gdy usługa świadczona jest na rzecz zagranicznego podatnika (przedsiębiorcy, firmy) z terenu UE.
- Zwolnione z VAT natomiast są usługi transportu sanitarnego.
Powstanie obowiązku podatkowego
Do końca 2013 roku usługi transportowe były traktowane w sposób szczególny. Obowiązek podatkowy w przypadku usług transportu powstawał z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia licząc od dnia wykonania usługi. Termin 30 dniowy był obowiązujący dla podatników, którzy nie otrzymali żadnej zapłaty ani zaliczki, bowiem ich otrzymanie powoduje powstanie obowiązku podatkowego w odpowiedniej części. Natomiast w przypadku gdy sprzedający usługę nie otrzymał żadnej zapłaty to i tak wystąpił w jego przypadku obowiązek podatkowy i w terminie do 30 dnia od wykonania usługi musiał ją rozliczyć. Wraz z 2014 rokiem zasada ta uległa zmianie. Aktualnie, obowiązek podatkowy dla usług transportowych, tak jak w przypadku większości usług, powstaje z chwilą wykonania usługi, chyba, że przed tym momentem podatnik otrzymał całość lub część zapłaty - wówczas to wtedy otrzymaną płatność należy opodatkować. Kiedy powinna być wystawiona faktura za usługi transportowe? Wystawianie faktur również niczym nie różni się od większości transakcji. Faktura za usługi transportowe powinna być wystawiona nie później niż 15 dnia miesiąca, następującego po miesiącu wykonania usługi lub otrzymania całości bądź części zapłaty. Możliwe jest wystawienie faktury przed faktycznym wykonaniem usługi lub otrzymaniem ww. płatności, jednak nie wcześniej niż 30 dni przed zdarzeniem. Usługi transportowe świadczone w sposób ciągły Usługi transportowe zazwyczaj nie są uznawane jako usługi ciągłe, niemniej jednak w praktyce często zdarza się, że w ramach ich świadczenia określane są poszczególne terminy rozliczeń, co w rezultacie wpływa na poprawność podatkowego rozliczenia. W ustawie o VAT określono szczególny obowiązek podatkowy dla tego rodzaju usług. I tak, na mocy art. 19a ust. 3 usługę uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się płatności lub rozliczenia, aż do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Jeżeli usługa świadczona jest w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok i nie zostały ustalone terminy płatności lub rozliczeń, wówczas uznaje się ją za wykonaną z końcem każdego roku podatkowego, podczas którego jest świadczona. Innymi słowy jeżeli usługa trwa dłużej niż 12 miesięcy, z końcem każdego roku należy wystawić kontrahentowi fakturę, bez względu na to, że np. w umowie postanowiono, że płatność zostanie uregulowana po całkowitym zakończeniu świadczenia. W przypadku świadczenia usług transportowych o charakterze ciągłym, gdy ustalone zostaną konkretne okresy rozliczeniowe (np. miesięczne), możliwe jest wystawianie okresowych faktur zbiorczych. Faktura zbiorcza na koniec ustalonego okresu rozliczeniowego wyznaczy zakończenie usługi z końcem tego okresu. Od tej chwili powstaje obowiązek podatkowy pod warunkiem, że przed jej wystawieniem nie została dokonana zapłata za usługę.
Moment wykonania usługi
W przepisach ustawy o VAT moment wykonania usługi nie jest ściśle zdefiniowany. Oznacza to, że strony transakcji muszą same określić na kiedy przypada moment wykonania usługi. Zwykle przyjmuje się, że jest to dzień dostarczenia załadunku do odbiorcy. Ten termin określony jest również ze względu na fakt, iż zwykle w momencie dostarczenia towaru ustaje odpowiedzialność podatnika dokonującego transportu. Planujesz rozpocząć świadczenie usług transportowych? Licencja w transporcie drogowym - sprawdź, kiedy musisz ją mieć!