Wierzytelność, której wyegzekwowanie sprawia trudności, może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Skoro możliwa jest sprzedaż wierzytelności, możliwe jest też jej nabycie. Warto sprawdzić, jakie konsekwencje podatkowe powoduje zakup wierzytelności?
Zakup wierzytelności - pojęcia
Zakup wierzytelności jest realizowany przez jej przelew, czyli tzw. cesję wierzytelności. Stronami takiej transakcji jest cedent, czyli zbywca wierzytelności i cesjonariusz, czyli nabywca. Podstawą dokonania cesji jest umowa cesji wierzytelności. Wbrew temu, co może się wydawać, umowy takie są zawierane nie tylko przez banki i korporacje trudniące się sprzedażą wierzytelności, lecz bardzo często występują w obrocie gospodarczym między podmiotami.
Zakup wierzytelności jako odpłatne świadczenie usług?
Dużą zaletą transakcji, których przedmiotem jest wierzytelność, jest fakt, iż jest ona nabywana po cenie niższej niż jej wartość pierwotna. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na sytuacje, w których nabywana wierzytelność jest trudna do odzyskania. Istniały bowiem opinie, zgodnie z którymi taka transakcja była rozumiana jako świadczenie odpłatnych usług na rzecz wierzyciela zbywającego wierzytelność. Zatem, zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 19 marca 2012 o sygn. akt I FPS 5/11, zakup wierzytelności nie może stanowić świadczenia usług.
Ponadto, niższa cena nabycia wierzytelności jest ustanawiana na takim poziomie właśnie ze względu na możliwość wystąpienia trudności z jej sprzedażą. Wynika z tego, że zapłacona przez nabywającego należność nie może być traktowana jak ekwiwalent za wykonaną czynność, czyli w rezultacie za świadczenie odpłatnej usługi. Takie ukształtowanie sytuacji ma wpływ na opodatkowanie zakupu wierzytelności.
Zakup wierzytelności a podatek dochodowy od osób fizycznych
Zakup wierzytelności jest przykładem operacji finansowej, która przynosi korzyść finansową przedsiębiorstwu. Stąd nie budzi wątpliwości konieczność jej opodatkowania. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na moment powstania przychodu do opodatkowania. Zgodnie bowiem z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi o sygn. akt IPTPP2/443-1052/12-6/AW z dnia 11 kwietnia 2013 r. jest to moment faktycznego otrzymania zapłaty za nabytą wierzytelność, a nie samo jej nabycie. Kwotę zapłaty należy więc ująć w KPiR z datą jej otrzymania jako pozostałe przychody z działalności.
Zakup wierzytelności a VAT
Jak już wspomniano, zakup wierzytelności nie stanowi płatnego świadczenia usług, nie podlega więc opodatkowaniu podatkiem VAT. Taki wniosek wynika z analizy art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.
| Art. 5. ust. 1 Ustawa o VATOpodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają: 1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; 2) eksport towarów; 3) import towarów na terytorium kraju; 4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; 5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. |
Ta sama uwaga dotyczy usług polegających na obrocie wierzytelnościami. Usługa dotyczy nabywania wierzytelności w celu dalszej ich odsprzedaży. Co do zasady są one zwolnione z VAT.
Uwaga!
Nie należy tych usług mylić z usługami ściągania długów oraz faktoringiem, które podlegają standardowej stawce VAT, czyli 23%.
Zobacz też:
kalkulator netto
