Mianem “małego podatnika” określa się przedsiębiorcę, którego przychody ze sprzedaży brutto nie przekroczyły w poprzednim roku podatkowym równowartości w złotych 1.200.000 EUR. Status ten daje przedsiębiorcom więcej przywilejów niż pozostałym podatnikom. Mogą oni m.in. korzystać z metody kasowej, rozliczeń kwartalnych a także jednorazowej amortyzacji środków trwałych.
Zgodnie bowiem z art. 22k ust. 7 mali podatnicy, mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w jednym roku podatkowym równowartości kwoty 50.000 euro łącznej wartości tych odpisów. W przeliczeniu na PLN kwota ta w 2013 roku wynosi 205.000 zł. Prawo takie daje program pomocy de minimis.
Odpisy jednorazowe mogą dotyczyć wyłącznie środków trwałych zaliczonych do grupy 3–8 Klasyfikacji, z wyłączeniem samochodów osobowych. W związku z tym samochód określony wg ustawy o VAT mianem osobowego, nie będzie mógł zostać jednorazowo ujęty w kosztach firmowych. Należy wobec tego zastosować stawkę amortyzacji 20% lub 40% (w przypadku pojazdów używanych).
Ustawa nie ogranicza jednak zastosowania amortyzacji jednorazowej dla zakupionego samochodu ciężarowego, a jest nim pojazd o masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony lub poniżej 3,5 tony ale spełniający dodatkowe wymogi ustawowe (art. 86a ust. 2 ustawy o VAT). Wartość pojazdu do kwoty 50.000 EUR może trafić jednorazowo w koszty, co mniejszym przedsiębiorcom pozwoli na znaczne oszczędności.
Co ważne o skorzystaniu z jednorazowej amortyzacji w ramach pomocy de minimis decyduje sam podatnik. Nie potrzebuje więc pozwolenia Urzędu Skarbowego. Zadaniem organu podatkowego jest sprawdzenie czy wszystkie warunki zostały przez niego spełnione, po otrzymaniu wniosku o wydanie zaświadczenia o udzieleniu takiej pomocy.