Zmiany w odliczeniach podatku VAT od pojazdów samochodowych o masie całkowitej poniżej 3,5 tony, w tym samochodów osobowych, są już chyba znane każdemu podatnikowi. Jednak, co istotne - znane nie oznacza, że również zrozumiałe. W obrocie gospodarczym znaczną część przedsiębiorców stanowią osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Czy mogą one zatem bez problemu odliczyć podatek VAT od zakupu samochodu osobowego?

Co do zasady podatnik wykorzystujący samochód osobowy w działalności gospodarczej w celach wykonywania czynności opodatkowanych ma prawo do odliczenia podatku VAT przy nabyciu pojazdu. Natomiast, w przypadku podatników korzystających ze zwolnienia z VAT - nie mogą oni dokonywać odliczeń, dlatego też cała kwota brutto nabycia będzie kosztem uzyskania przychodu.

Ważne!

Przy wprowadzaniu samochodu osobowego do ewidencji środków trwałych należy pamiętać o ograniczeniu co do wartości początkowej pojazdu możliwej do ujęcia w kosztach na podstawie odpisów amortyzacyjnych. Nie mogą bowiem stanowić kosztu uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro (w przeliczeniu według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia przekazania pojazdu do używania).

Warunki odliczenia VAT od 1 kwietnia 2014

Obecnie - od 1 kwietnia 2014 r. - przedsiębiorcy mają prawo do odliczenia 100% podatku VAT przy nabyciu samochodu osobowego. Jednak sprawa nie jest taka prosta, jakby się mogło wydawać na pierwszy rzut oka, ponieważ nie obyło się bez żadnych ograniczeń. W celu skorzystania z powyższego prawa podatnik musi spełnić pewne warunki ustawowe.

Zgodnie z obowiązującym prawem możliwość pełnego odliczenia podatku VAT od zakupu samochodów osobowych jest dostępna pod warunkiem, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Ważne jest, że jakiekolwiek podejrzenie organu skarbowego o potencjalne użycie samochodu dla celów prywatnych wyklucza korzystanie z pełnego prawa do odliczenia podatku. Zatem, aby mieć pewność. że pojazdy będą używane wyłącznie do celów firmowych ustawodawca wprowadził dodatkowe obowiązki, które mają być w tej kwestii potwierdzeniem, iż tak faktycznie jest.

Zgłoszenie samochodu firmowego na VAT-26

W pierwszej kolejności podatnik zobowiązany jest do zgłoszenia zakupionego samochodu osobowego wykorzystywanego wyłącznie w działalności gospodarczej do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Służy do tego dostępny już formularz VAT-26. Co istotne, zgłoszenia należy dokonać w ciągu 7 dni od daty nabycia samochodu osobowego.

Zasady wykorzystywania samochodu w firmie...

Kolejnym krokiem jest sporządzenie - najlepiej w formie pisemnej dla celów dowodowych - regulaminu wykorzystywania pojazdu w prowadzonej działalności gospodarczej. Z określonych zasad musi bowiem wynikać, iż samochód będzie wykorzystywany wyłącznie w celach wykonywania czynności w ramach działalności gospodarczej. Jednak obowiązki podatnika nie kończą się w tym miejscu.

… oraz ewidencja przebiegu pojazdu dla celów VAT

Najważniejszym potwierdzeniem wykorzystywania pojazdu firmowego wyłącznie w celach służbowych jest ewidencja przebiegu pojazdu, tzw. kilometrówki. Nie należy jednak mylić jej z ewidencją prowadzoną na potrzeby podatku dochodowego, w przypadku pojazdów prywatnych podatnika wykorzystywanych również w działalności. Kilometrówka dla celów podatku VAT (wynikająca z przepisów ustawy o VAT) powinna zawierać znacznie bardziej szczegółowe informacje na temat przebiegu pojazdu, ponieważ konieczne jest zamieszczanie wpisów zawierających dokładny stan licznika samochodu (na dzień rozpoczęcia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia ewidencji).

Ewidencja przebiegu pojazdu powinna być prowadzona od dnia rozpoczęcia użytkowania pojazdu wyłącznie dla celów prowadzonej działalności, do momentu zmiany jego użytkowania.

Jak widać, obecne przepisy umożliwiają osobom prowadzącym działalność gospodarczą odliczenie całości podatku VAT naliczonego przy nabyciu każdego pojazdu. Jednak nie należy zapominać o dodatkowych obowiązkach, jakie zostały nałożone na przedsiębiorców, niewywiązanie się z któregoś z nich może bowiem skutkować zakwestionowaniem dokonanych odliczeń. W efekcie podatnik może być zobowiązany do zwrotu nienależnie odliczonego - zdaniem organów skarbowych - podatku VAT.

Co ważne, podatnicy powinni być także uważni w kwestii dojazdów samochodem firmowym z miejsca wykonywania działalności pod dom, nawet gdy firma prowadzona jest w miejscu zamieszkania. Wówczas prawo do odliczenia podatku VAT w pełnej wysokości nie będzie przysługiwało, ponieważ istnieje podejrzenie, że pojazd będzie wykorzystywany w sposób mieszany - tj. zarówno do celów służbowych, jak i prywatnych. Powyższe zasady będą miały zastosowanie w szczególności, gdy podatnik będzie właścicielem tylko jednego pojazdu.