Rok 2018 to szereg nowych rozwiązań podatkowych jak i innych o charakterze prawnym. Wiele z nich dotyczą podatków dochodowych a inne podatku VAT. Zmiany i projekty zmian dotyczące tego ostatniego wprowadzają chyba najwięcej rewolucji i nowe obowiązki dla przedsiębiorców.

Nowe obowiązki dla przedsiębiorców - podzielona płatność

Aktualnie od lipca 2018r. ma wejść w życie nowelizacja ustawy o VAT wprowadzająca mechanizm podzielonej płatności (split payment), który polega na uregulowaniu przez nabywcę zobowiązania wynikającego z faktury poprzez dwa rachunki gdzie:

  • na jeden rachunek sprzedawcy będzie wpływała kwota wartości netto usługi lub towaru z faktury,
  • na drugi specjalny rachunek VAT sprzedawcy będzie wpływała kwota podatku VAT z tej faktury.

Rachunek VAT sprzedawcy ma być utworzony i prowadzony nieodpłatnie przez bank.

Mechanizm podzielonej płatności ma mieć charakter dobrowolny a decydentem jego zastosowania będzie nabywca towarów. Mechanizm znajdzie swoje zastosowanie wyłącznie pomiędzy czynnymi podatnikami VAT.

Funkcjonowanie specjalnego konta VAT w mechanizmie podzielonej płatności

Specjalne konto VAT sprzedawcy będzie ograniczone co do możliwości swobodnego dysponowania środkami bowiem będą one mogły być przeznaczone na uregulowanie:

  • podatku VAT,
  • kwoty podatku VAT z faktury otrzymanej od dostawcy towarów lub usług.

Przedsiębiorca, który będzie chciał swobodnie (dokonać przelewu środków) dysponować środkami znajdującymi się na specjalnym koncie VAT będzie musiał złożyć pisemny wniosek wraz z uzasadnieniem do urzędu skarbowego w sprawie przekazania środków pieniężnych znajdujących się na specjalnym koncie VAT na zwykłe konto firmowe przedsiębiorcy.

Naczelnik urzędu skarbowego w drodze decyzji odpowie na powyższy wniosek i w ciągu 60 dni wyda postanowienie o wysokości środków do przekazania w ww. terminie. Jednakże należy mieć na uwadze, że urząd skarbowy może odmówić wydania zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT a może to nastąpić w sytuacji:

  • wystąpienia u podatnika zaległości podatkowej w wysokości odpowiadającej zaległości podatkowej w VAT w podatku wraz z odsetkami za zwłokę, istniejącej na dzień wydania decyzji,
  • gdy zachodzi uzasadniona obawa, że:
    • zobowiązanie podatkowe w VAT nie zostanie wykonane lub
    • podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań lub
    • dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję zobowiązań  
    • wystąpi zaległość podatkowa w VAT lub zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe.

Korzyściami z zastosowania metody podzielonej płatności mają być m.in.:

  • szybszy zwrot VAT – 25 dni,
  • brak podwyższonej stawki odsetek za zwłokę w przypadku wystąpienia zaległości podatkowej w sytuacji, gdy kwota podatku naliczonego, wynika z 95% faktur, które zostały zapłacone przy użyciu mechanizmu split payment,
  • brak odpowiedzialności solidarnej nabywcy za zobowiązania podatkowe dostawcy w stosunku to towarów z załącznika nr 13 do ustawy o VAT,
  • brak sankcji z powodu nierzetelnego rozliczenia VAT.

Niestety powyższe korzyści nie znajdą zastosowania w sytuacji, gdy podatnik miał wiedzę, że faktura uregulowana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności:

  • została wystawiona przez podmiot nieistniejący,
  • stwierdza czynności, które nie zostały dokonane,
  • podaje kwoty niezgodne z rzeczywistością,
  • potwierdza czynności prawne sprzeczne z ustawą bądź oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Faktura tylko na podstawie paragonu zawierającego NIP kupującego

Kolejną nowością, która ma wejść w życiu w październiku 2018r. jest możliwość otrzymania przez nabywcę towaru lub usługi faktury do paragonu tylko w przypadku, gdy na tym paragonie znajdzie się NIP tegoż nabywcy.

Powyższe oznacza, że dostawca towarów lub usług rejestrujący swoją sprzedaż za pomocą kasy fiskalnej nie będzie mógł wystawić faktury dla nabywcy w sytuacji, gdy na paragonie otrzymanym od nabywcy nie będzie jego numeru NIP.

Nowy wykaz czynnych podatników VAT

Ustawodawca planuje wprowadzić wykaz czynnych podatników VAT, aktualizowany co dzień po zakończeniu każdego dnia roboczego. Przedmiotowy wykaz ma zawierać poniższe dane:

  • numer identyfikacyjny NIP,
  • pełna nazwa firmy (podmiot niebędący osobami fizycznymi) albo imię i nazwisko (osoby fizyczne prowadzące działalność albo spółki osób fizycznych),
  • adres miejsca prowadzenia działalności gospodarczej bądź adres głównego miejsca wykonywania działalności podatnika będącego osobą fizyczną,
  • adres siedziby podatnika niebędącego osobą fizyczną,
  • wskazane w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym numery:
    • rachunków rozliczeniowych podatnika,
    • imiennych rachunków podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowokredytowej,
  • datę:
    • rejestracji podatnika jako podatnika VAT czynnego,
    • wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT czynnego,
    • przywrócenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego,
    • podstawę prawną:
    • wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT czynnego,
    • przywrócenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.

Ustawa w tym zakresie ma wejść 6 miesięcy po ogłoszeniu. Obecnie utknęła w toku legislacyjnym.

Kasy fiskalne on-line

Nowe obowiązki dla przedsiębiorców dotyczą również kas fiskalnych. Od 2018r. stopniowo mają być wprowadzane kasy fiskalne on-line umożliwiające automatyczne połączenie i przesyłanie danych do Centralnego Repozytorium Kas. Kasa fiskalna ma być automatycznie fiskalizowana a dane dotyczące każdej transakcji przesyłane na bieżąco.

Podatnicy będą mogli używać także kas wynajmowaynych, leasingowanych.

Podatnicy będą zobligowani do zapewnienia ciągłego połączenia z internetem.

Ponadto dla wybranych branż ustalono planowaną (może ona ulec zmianie, ponieważ projekt jeszcze nie został zatwierdzony) datę wymiany starych kas:

Od 1 stycznia 2019 roku:

  • - usługi motoryzacyjne oraz wulkanizacyjne
  • - sprzedaż paliw (benzyna, olej napędowy, gaz)

Od 1 lipca 2019 roku:

  • - usługi gastronomiczne
  • - usługi budowlane

Od 1 stycznia 2020 roku:

  • - usługi fryzjerskie
  • - usługi kosmetyczne i kosmetologiczne
  • - usługi w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania –
  • - usługi fitness.

Dla pozostałych branż kasy mają być wymienione najpóźniej do 2022r.