Długo wyczekiwane przez wielu przedsiębiorców zmiany nadeszły. Trzecia ustawa deregulacyjna znowelizowała między innymi treść ustawy o VAT. Nowe brzmienie przepisów obowiązuje od 1 stycznia 2013 roku i ma być lekiem na zatory płatnicze jakie cechują polską gospodarkę.
Rząd zdecydował o liberalizacji przepisów dotyczących ulgi na złe długi. Przedsiębiorcom, którzy nie otrzymują zapłaty należności ułatwiono możliwość ubiegania się o zwrot odprowadzonego podatku od towarów i usług. Natomiast, o czym nie powinni zapominać nabywcy, na dłużników nałożono obowiązek dokonania korekty VAT-u, który odliczyli w momencie otrzymania faktury zakupowej, a nie dokonali zapłaty w ustawowym terminie. Tu istotne jest, że obowiązek ten dotyczy również niezapłaconych faktur z 2012roku!
Polepszenie pozycji sprzedawców
Zmiany w 2013 r., które przeniknęły do ustawy o VAT przynoszą korzyść sprzedawcom, którym kontrahenci zalegają z płatnościami. Skrócono i uproszczono procedurę ubiegania się o skorzystanie z ulgi na złe długi, która daje możliwość sprzedawcy odzyskania chociaż części należności - podatku VAT, który przedsiębiorca miał obowiązek wykazać w związku ze sprzedażą.
Wystąpić o ulgę na złe długi można po 150 dniach od upływu daty terminu płatności określonej na fakturze (termin w związku ze zmianami został przyspieszony o miesiąc). Kolejną bardzo ważną zmianą dla sprzedawców jest zniesienie obowiązku powiadomienia dłużnika o zamiarze skorzystania z ulgi i o dokonaniu już samej korekty podatku VAT.
Ułatwiono więc przedsiębiorcom odzyskanie choć części należności, którą w związku z powstaniem obowiązku podatkowego musieli odprowadzić do urzędu skarbowego pomimo tego, że w rzeczywistości nie otrzymali zapłaty od swoich kontrahentów.
Dłużnicy odpowiedzą za opóźnienie w płatności
W gospodarce, tak jak w przyrodzie, ważne jest (przynajmniej teoretycznie) utrzymanie równowagi. Jeżeli więc sprzedawcy zyskują - dłużnicy muszą stracić. W przypadku, gdy kontrahent nie ureguluje należności wynikającej z faktury VAT, to po upływie 150 dni od daty terminu płatności określonej na fakturze lub w umowie powinien dokonać korekty VAT naliczonego. Korekty nie dokonuje się wstecz, ale na bieżąco w okresie, w którym minął termin 150 dni (ustawa o VAT art. 89b).
Pomimo tego, że ustawa w nowym brzmieniu weszła w życie od 1 stycznia 2013 roku konieczność dokonania korekty może wystąpić od niezapłaconych faktur z 2012 roku (dokładnie od tych z terminem płatności przypadającym na 4 sierpnia lub później). W bieżącym, 2013 roku, upływa bowiem termin ich uprawdopodobnienia czyli 150-ty dzień od terminu płatności.
Obowiązek skorygowania odliczonego podatku jest obligatoryjny i dotyczy wszystkich niepłacących za powstałe zobowiązania przedsiębiorców, a nie tylko tych w stosunku do których sprzedawcy zdecydowali się zastosować ulgę na złe długi. Za nie zastosowanie się do przepisów grożą sankcje karno - skarbowe.
Wprowadzone w 2013 roku zmiany i mająca nastąpić w 2014 roku ich kontynuacja ma na celu między innymi ograniczenie zatorów płatniczych. Poprawiono już częściowo pozycję podatników, którzy nie otrzymują należności za dokonaną sprzedaż i zmobilizowano przedsiębiorców do terminowych rozliczeń.
W przypadku zmian w zakresie podatku VAT w rzeczywistości zachowana została, wspomniana już zasada równowagi czyli to, co sprzedawcy się “zwraca”, “zabiera się” równocześnie dłużnikowi. Jednak już w przypadku zmian w ustawach dochodowych widać dysproporcję i zachwianie tej równowagi. W zakresie podatku dochodowego dodatkowe sankcje zostały nałożone na dłużników, natomiast sprzedawcom nie nadano proporcjonalnych przywilejów. Jednak i w tym przypadku zmiany mają niejako zmusić przedsiębiorców do terminowego regulowania zobowiązań.
