Większość przedsiębiorców korzysta z różnych oprogramowań komputerowych w prowadzonej działalności gospodarczej. Czy wartość oprogramowania można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu? Czy oprogramowanie kwalifikuje się jako wartość niematerialna i prawna? Poniższy artykuł wyjaśnia tą kwestię. Oprogramowanie komputerowe może być przedmiotem autorskich lub pokrewnych praw majątkowych albo licencji. Wobec tego oprogramowanie nie należy traktować jako rzecz nabytą, lecz wartość niematerialną i prawną. Jednak jakie dokładnie przesłanki musi spełniać oprogramowanie, aby można było je zakwalifikować jako wartość niematerialna i prawna? Zgodnie z art. 22b ust. 1 ustawy o PIT wartość niematerialna i prawna jest to nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych prawo majątkowe, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania, o przewidywanym okresie wykorzystania dłuższym niż rok, przeznaczone na potrzeby działalności albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu. Zalicza się do nich w szczególności:

  • autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,
  • prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,
  • know-how.

Jeżeli nabyte oprogramowanie spełnia podane przesłanki należy je potraktować jako wartość niematerialną i prawną, której wartość podlega wpisowi do ewidencji najpóźniej w dniu przyjęcia do używania. Gdy wartość początkowa oprogramowania przekracza kwotę 3.500 zł*, co do zasady podlega amortyzacji. Jednak stawki amortyzacyjne wartości niematerialnych i prawnych nie są ustalone odgórnie. Przedsiębiorca powinien samodzielnie ustalić ich wartość. Musi przy tym wziąć pod uwagę minimalny okres amortyzacji, który nie może być krótszy niż:

  • 24 miesiące - dla licencji (sublicencji) na programy komputerowe i dla praw autorskich,
  • 24 miesiące - dla licencji na wyświetlanie filmów oraz na emisję programów radiowych i telewizyjnych, pod warunkiem, że okres użytkowania wynikający z umowy nie jest krótszy,
  • 12 miesięcy - dla poniesionych kosztów zakończonych prac rozwojowych,
  • 60 miesięcy - dla pozostałych wartości niematerialnych i prawnych.

Jednak jeżeli wydatek na zakup oprogramowania nie przekracza kwoty 3.500 zł* można go zaliczyć bezpośrednio do kosztów w kol. 13 KPIR (w miesiącu oddania do użytkowania art. 22d ust. 1) lub zamortyzować jednorazowo w miesiącu oddania programu komputerowego do używania lub w miesiącu następnym, według art. 22f ust. 3 ustawy o PIT.   *netto w przypadku czynnych podatników VAT, brutto w przypadku zwolnionych z VAT