Od stycznia 2014 roku powstało wiele kontrowersji wokół odliczeń podatku VAT od samochodów z tzw. “kratką”. Zmiany, jakie wówczas weszły w życie, umożliwiły pomniejszenie podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia oraz wydatków związanych z omawianymi pojazdami, jeżeli przedsiębiorcy posiadali odpowiednią homologację N1. W momencie gdy podatnicy już się zaznajomili z obecnymi przepisami - nadchodzi kolejna nowelizacja ustawy o VAT, która wprowadza znaczne ograniczenia, również w przypadku umowy leasingu.

Umowa leasingu do 31 marca 2014 roku

Podatnicy, którzy zawarli lub dopiero zamierzają zawrzeć umowę leasingu lub najmu na tzw. samochody z “kratką” do 31 marca 2014 roku, mają prawo do skorzystania z pełnego odliczenia podatku VAT od rat leasingowych. Warunkiem jest posiadanie odpowiednich dokumentów (unijnej homologacji N1), które potwierdzają wymagania techniczne, czyli m.in. ładowność równą lub wynoszącą powyżej 500 kg. Co istotne, prawo to będzie trwało w całym okresie obowiązywania umowy, bez względu na nadchodzące zmiany w ustawie.

Jednak oprócz spełnienia wymagań technicznych pojazdu podatnik również musi dotrzymać dodatkowych warunków formalnych, aby prawo do odliczenia nie zostało mu odebrane. W przypadku osób, które zawarły umowę leasingu, konieczne będzie zgłoszenie jej do odpowiedniego urzędu skarbowego w okresie 30 dni od momentu wejścia w życie znowelizowanych przepisów o podatku VAT. Zatem w bieżącym roku podatkowym ostateczny termin dokonania zgłoszenia przypada na 2 maja 2014 roku, ponieważ 30 dzień wypada na 1 maja, czyli dzień ustawowo wolny od pracy.

Co ważne, w przypadku umów podpisanych pod koniec marca podatnik musi otrzymać samochód do użytkowania w działalności gospodarczej przed dniem obowiązywania nowych przepisów, czyli koniecznie przed 1 kwietnia 2014 roku.

Umowa leasingu po 1 kwietnia 2014 roku

Zgodnie z kolejnymi zmianami, jakie mają wejść w życie od początku kwietnia bieżącego roku, prawo do odliczenia podatku naliczonego od samochodów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony zostanie znacznie ograniczone. Zawężenie prawa będzie miało wpływ nie tylko na wydatki związane z nabyciem pojazdów, ale także z bieżącym ich użytkowaniem.

Podatnik, który zawrze umowę najmu lub leasingu samochodu z “kratką” (po 1 kwietnia), będzie posiadał prawo do odliczenia 100% podatku VAT od rat leasingowych, czynszu oraz bieżących wydatków, jeżeli pojazd będzie wykorzystywany wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Z początku kwestia ta nie wydaje się kłopotliwa, jednak to nie koniec postawionych przez ustawodawcę warunków. Podatnik będzie miał bowiem obowiązek dokonania zgłoszenia samochodu do właściwego urzędu skarbowego za pomocą formularza VAT-26 oraz prowadzenia bardzo szczegółowej ewidencji przebiegu pojazdu (zapisując w niej m.in. faktyczny stan licznika samochodu). Dopiero wówczas możliwe będzie dokonywanie odliczeń podatku VAT w pełnej jego wysokości.

Co natomiast, gdy podatnik nabędzie w ramach umowy leasingu po 1 kwietnia samochód z “kratką” (z homologacją N1) oraz nie dokona zgłoszenia na formularzu VAT-26? Oznacza to, że decyduje się na tzw. użytkowanie mieszane. Spowoduje to ograniczenie możliwości odliczenia podatku naliczonego od rat leasingowych, czynszu oraz pozostałych wydatków w wysokości 50%. W odniesieniu do zakupu paliwa do pojazdu nie ma zastosowanie “zawieszenie” odliczenia do czerwca 2015 roku w przypadku samochodów o ładowności równej lub wynoszącej powyżej 500 kg. Zatem również możliwe będzie odliczenie 50% wartości podatku naliczonego od paliwa nabytego do samochodu z “kratką”.

Nowe przepisy to mniej korzyści?

Niestety, wprowadzenie znacznych ograniczeń w stosunku do samochodów z “kratką” oraz odliczenia od nich podatku VAT działa tylko na niekorzyść podatników, którzy zawrą umowy najmu lub leasingu po 1 kwietnia 2014 roku. Pełne odliczenie będzie możliwe dopiero po spełnieniu ustawowych warunków, tj. zgłoszenie pojazdu do urzędu skarbowego oraz prowadzenia szczegółowej kilometrówki. Co istotne, przedsiębiorcy którzy zdecydują się na pełne odliczenie podatku VAT muszą liczyć się ze wzmożonymi kontrolami ze strony organów skarbowych, bowiem sprawdzana będzie z pewnością rzetelność prowadzonej ewidencji przebiegu pojazdu.

Zatem aby móc się cieszyć nieograniczonym odliczeniem podatku VAT od nabycia oraz wydatków związanych z użytkowaniem omawianych pojazdów, należy zawrzeć umowę do końca 31 marca.