Osoby zarządzające spółką ponoszą odpowiedzialność za jej zobowiązania. Przedłużające się kłopoty finansowe mogą doprowadzić do jej niewypłacalności, a w rezultacie mocno pogrążyć właścicieli. Przepisy przewidują jednak rozwiązanie, dzięki któremu istnieje szansa na przetrwanie zagrożonej bankructwem spółki oraz uwolnienie zarządu od odpowiedzialności. Jest nim upadłość układowa.
Ogłoszenie upadłości spółki
W przypadku gdy spółka nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych lub też wysokość jej zobowiązań przekracza wartość posiadanego majątku, wówczas na mocy art. 21 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, osoby zarządzające spółką powinny złożyć do sądu wniosek o ogłoszenie upadłości spółki. Przewidziany termin na zgłoszenie wniosku to okres 2 tygodni od zaistnienia takiego stanu.
Jeżeli zarząd spółki nie dopełni ww. obowiązku, skutkuje to ponoszeniem osobistej odpowiedzialności za powstałe szkody. Członków zarządu spółki z o.o. zaniechanie tego obowiązku naraża na ponoszenie odpowiedzialności za zobowiązania niewypłacalnej spółki.
Ogłoszenie upadłości nie zawsze jednak wiąże się z likwidacją spółki, ponieważ postępowanie może być prowadzone w dwóch wariantach:
- likwidacyjnym lub
- układowym.
W przypadku wariantu likwidacyjnego majątek spółki przejmuje syndyk, który następnie go odprzedaje, aby możliwy był podział majątku pomiędzy wierzycieli. Postępowanie układowe przeprowadzane jest według odmiennych zasad.
Co to jest upadłość układowa?
Upadłość układowa to zawarcie takiego porozumienia, które zapewni wierzycielom zaspokojenie ich wierzytelności na poziomie nie gorszym niż mogłoby to nastąpić w przypadku likwidacji majątku dłużnika (spółki). Spółce natomiast działalność układowa pozwoli na przetrwanie i zmniejszenie obciążających ją zobowiązań. Jeżeli we wniosku o ogłoszenie upadłości uda się uprawdopodobnić, że możliwe jest wykonanie takiego układu, wówczas sąd będzie zobowiązany do ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu.
Skutki ogłoszenia upadłości układowej
Od dnia ogłoszenia upadłości układowej, aż do dnia uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu albo o umorzeniu postępowania, spółka nie może spełniać świadczeń wynikających z wierzytelności, które są objęte układem. W związku z powyższym, przez co najmniej kilka miesięcy, a w praktyce często i dłużej, żaden z wierzycieli objętych układem nie może skutecznie żądać spełnienia swoich dotychczasowych zobowiązań. Zawierany w toku postępowania układ, oprócz częściowej redukcji zobowiązań, zazwyczaj przewiduje również rozłożenie ich na raty, co pozwala odsunąć w czasie termin ich spłaty.
Upadłość układowa spółki jest swego rodzaju mechanizmem prawnym pozwalającym zagrożonej spółce przetrwać trudny okres związany z kłopotami finansowymi. Umożliwia redukcję zobowiązań spółki oraz znaczne odroczenie terminów zapłaty, co skutkuje uwolnieniem członków zarządu od ponoszenia osobistej odpowiedzialności za zadłużenie spółki.
