W zeznaniach podatkowych osoby fizyczne mają możliwość skorzystać z korzystnego sposobu rozliczania z fiskusem - wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Możliwe jest również dokonanie różnego rodzaju odliczeń od podatku czy dochodu. Dowiedz się więcej, czytając nasz artykuł!

Składki ZUS w rozliczeniach rocznych

Odliczenia składek ZUS od dochodu czy podatku może dokonać pracodawca lub pracownik w deklaracji rocznej. W obu przypadkach należy pamiętać o wykazaniu składek w deklaracji rocznej PIT i na tej podstawie dokonać wyliczenia ostatecznej wartości zobowiązania podatkowego.  

Do składek ZUS, podlegających odliczeniu od dochodu, zalicza się składki na ubezpieczenie społeczne (rentowe, emerytalne, wypadkowe i chorobowe). Pracownik otrzymuje PIT-11, który zawiera informację o  pobranych przez pracodawcę składkach ZUS. Należy jednak  pamiętać, że nie zawsze dostaniemy deklarację PIT-11. Pracodawca nie ma obowiązku wystawić jej zleceniobiorcom, którzy zostali zatrudnieni do wykonywania drobnych zleceń których wartość nie przekracza 200 zł.

Jeżeli zleceniobiorca chce jednak skorzystać z odliczenia składek, może wystąpić do zleceniodawcy o wydanie zaświadczenia, potwierdzającego wysokość osiągniętych dochodów oraz pobranych składek. Należy jednak pamiętać że zleceniodawca nie ma obowiązku wystawienia takiego zaświadczenia - jest to wyłącznie akt jego dobrej woli.

Osoba prowadząca działalność gospodarczą sama odlicza wysokość zapłaconych składek  na podstawie dowodów wpłat w danym roku podatkowym.

Do składek ZUS, podlegających odliczeniu od podatku, zalicza się natomiast ubezpieczenie zdrowotne, jednak  tylko do wysokości 7,75% podstawy wymiaru zapłaconych składek.

Ważne!

Odliczeniu w zeznaniu rocznym podlegają składki ZUS faktycznie opłacone w roku podatkowym, którego zeznanie dotyczy.

Rozliczenie wspólne z małżonkiem

By rozliczać się się wspólnie z małżonkiem, należy:

  • posiadać wspólnotę majątkową przez cały rok, którego dotyczy zeznanie podatkowe,
  • złożyć oświadczenie o wspólnym rozliczeniu za dany rok podatkowy,
  • przez cały rok pozostać w stanie małżeńskim,
  • nie korzystać z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym (poza najmem prywatnym), podatkiem liniowym, kartą podatkową lub podatkiem tonażowym.

Przy wspólnym rozliczeniu małżonków należy pamiętać, że każde z nich z osobna korzysta z ulg oraz zwolnień, natomiast podatek płaci się w wysokości dwukrotności podatku naliczonego od połowy dochodu. Szczególnie korzystne jest to w przypadku, gdy jedno z nich osiąga niskie dochody lub w ogóle nie zarabia, a dochody drugiego są bardzo wysokie.

Należy również pamiętać, że z możliwości wspólnego rozliczania mogą skorzystać również podatnicy:

  • którzy posiadają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym kraju Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego niż Polska lub też Konfederacji Szwajcarskiej,
  • gdy jedno z małżonków w pełni podlega opodatkowaniu w Polsce, a jedno w kraju Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego  innym niż Polska lub Konfederacja Szwajcarska.

Osoba samotnie wychowująca dziecko

Z preferencyjnego opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca dziecko skorzystać może rodzic lub opiekun, będący kawalerem lub panną, rozwodnikiem, rozwódką, wdowcem, wdówką, osoby będące w separacji lub małżeństwie, jeśli druga strona pozbawiona została praw rodzicielskich lub wolności. Warunkiem jest faktyczne samotne wychowywanie dziecka. By rozliczać się w ten sposób, nie trzeba pozostawać w tym stanie przez cały rok, wystarczy przez jeden dzień spełniać te warunki. Korzystając z tej formy rozliczenia z fiskusem należy wychowywać w roku podatkowym małoletnie dziecko, dziecko (bez względu na wiek), które otrzymywało zasiłek pielęgnacyjny lub dziecko do ukończenia 25 lat uczące się w szkołach. Oprócz tego nie można prowadzić działalności gospodarczej, opodatkowanej podatkiem liniowym 19%, kartą podatkową, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych  lub podatkiem tonażowym.

Rozliczenia roczne a darowizny

Przy sporządzaniu rocznego zeznania podatkowego istnieje możliwość odliczenia przekazanych darowizn. Z tej możliwości skorzystać mogą jedynie przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Odliczenia można dokonać przy przekazaniu środków na:

  • działania wymienione w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie m.in. wydatki na pomoc społeczną, działalność charytatywną, działania na rzecz osób niepełnosprawnych, nauki, kultury, promocji zdrowia, sportu, przeciwdziałanie uzależnieniom i patologiom. Dodatkowo należy pamiętać, że odliczeniu podlegają kwoty przekazane organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie lub na organizacje równoważne działające w innym państwie UE lub EOG,
  • kult religijny - odliczenia można dokonać, jeśli podatnik posiada dowód wpłaty lub dokument, z którego wynika wartość darowizny w przypadku darowizny niepieniężnej. Do dwóch lat od przekazania darowizny obdarowany powinien darczyńcy przekazać sprawozdanie o jej zastosowaniu w kościelną działalność charytatywno opiekuńczą,
  • cele krwiodawstwa przez honorowych dawców krwi. Za 1 litr krwi lub osocza przysługuje 130 zł. Darowiznę należy udokumentować zaświadczeniem wystawianym przez obdarowanego, w tym wypadku jednostkę publicznej służby krwi o ilości oddanej krwi.

Przekazane darowizny podatnik ma obowiązek udokumentować dowodem wpłaty, natomiast w przypadku darowizny niepieniężnej do odliczenia konieczne jest posiadanie oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Podmioty korzystające z obniżenia dochodu o darowizny mają obowiązek wykazania ich w załączniki PIT/O, gdzie oprócz wartości darowizny konieczne jest zawarcie informacji o obdarowanym podmiocie. Jeśli podatnik dokonał darowizny na rzecz podmiotu zagranicznego, konieczne jest posiadanie oświadczenia z informacją, że w dniu przekazania była ona równoważna do wymienionych w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.

Ważne!

Po skorzystaniu z odliczenia dokumenty, potwierdzające przekazanie darowizny, należy zachować razem z zeznaniem przez 5 lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku.

Ulga na internet w rozliczeniu rocznym

Z tytułu korzystania z internetu podatnik ma prawo do odliczenia w rozliczeniu rocznym kwoty 760 zł. Kwota ta pomniejsza dochód, który opodatkowany jest 18% podatkiem dochodowym. Ulgę internetową wykazujemy w załączniku PIT/O..

Należy pamiętać, że jest to możliwe jedynie w dwóch następujących po sobie latach, o ile wcześniej podatnik z takiej ulgi nie korzystał. Wydatki związane z internetem muszą być również należycie udokumentowane, konieczne jest też potwierdzenie zapłaty zobowiązania za internet.

Roczne rozliczenia z fiskusem a ulga rehabilitacyjna

Możliwość skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej posiadają osoby, które posiadają orzeczenie o niepełnosprawności, tzn.:

  • orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
  • orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w przypadku osób poniżej 16 roku życia,
  • decyzji o przyznanej rencie z tytułu niezdolności do pracy, rencie socjalnej lub rencie szkoleniowej.

Odliczeniu w ramach tzw. ulgi rehabilitacyjnej podlegają wyłącznie wydatki ujęte w art. 26 ust. 7a ustawy o PIT, które zostały poniesione przez podatnika posiadającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną lub sama osoba niepełnosprawna i jest to katalog zamknięty. Ustawodawca nie określa sposobu, w jaki wydatki powinny być udokumentowane.

Wydatki, związane z:

  • opłacaniem przewodników dla osób niewidomych z I lub II stopniem inwalidztwa lub osób niepełnosprawnych ruchowo z I stopniem niepełnosprawności,
  • utrzymaniem psa asystującego w przypadku osób niewidomych i niedowidzących z I lub II grupą inwalidztwa oraz osób niepełnosprawnych ruchowo z I grupą inwalidztwa,
  • użytkowanie samochodu osobowego, który stanowi własność lub współwłasność osoby niepełnosprawnej z I lub II grupą inwalidztwa w ramach tras związanych z przewozem na zabiegi lecznico-rehabilitacyjne,

nie wymagają posiadania dowodów poniesienia. Należy pamiętać, że w czasie kontroli organy kontrolujące mogą zażądać wskazania prawa do skorzystania z ulgi, czyli danych osoby pełniącej rolę przewodnika wraz z wykazem pełnionych funkcji, okazanie certyfikatu potwierdzającego status psa asystującego czy też dokumentu potwierdzający zlecanie oraz wykonanie zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych.

Roczne rozliczenia z fiskusem a ulga prorodzinna

Roczne rozliczenia z fiskusem dopuszczają również możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej. Z ulgi tej mogą skorzystać podatnicy, rozliczający się według skali podatkowej na deklaracji PIT-36 lub PIT-37. Podatnik ma prawo do odliczenia od podatku przysługującej mu ulgi prorodzinnej  w odniesieniu do każdego nieletniego dziecka, nad którym wykonywał władzę rodzicielską, opiekę w formie rodziny zastępczej i pełnił funkcję opiekuna prawnego.

Ulga przysługuje na małoletnie dziecko, dziecko bez względu na wiek, które otrzymywało zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną, oraz na  dziecko do ukończenia 25 lat uczące się w szkołach. W odniesieniu do dzieci pełnoletnich również istnieje możliwość skorzystania z ulgi, jeśli wykonywany jest przez podmiot obowiązek alimentacyjny czy funkcja rodziny zastępczej. Prawo do ulgi za cały rok tracimy natomiast, gdy dziecko w ciągu roku osiągnie dochody powyżej 3089 zł. Dochody dziecka powyżej tej kwoty, pochodzące z najmu prywatnego opodatkowanego ryczałtem czy ze sprzedaży nieruchomości, nie dają jednak takiego skutku.

Ustawodawca nie przewiduje konieczności udokumentowania wydatków, związanych z wychowywaniem i utrzymywaniem dzieci. W załączniku PIT/O do zeznania rocznego należy podać liczbę dzieci oraz ich numery PESEL lub imię, nazwisko i datę urodzenia w przypadku jego braku. W przypadku kontroli podatnik ma obowiązek przedstawienia zaświadczeń oraz innych wymaganych dowodów uprawniających do skorzystania z ulgi. Zaliczamy do nich:

  • odpisy aktu urodzenia,
  • zaświadczenie o kontynuowaniu nauki przez pełnoletnie dziecko,
  • zaświadczenia sądowe o ustaleniu opiekuna prawnego,
  • odpis orzeczenia o ustaleniu rodziny zastępczej.

Z ulgi nie może skorzystać małżeństwo posiadające jedno dziecko, jeśli ich łączny dochód przekracza 112 000 zł (w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko limit ten wynosi 56.000 zł). Nie ma natomiast limitu dochodu uprawniającego do skorzystania z ulgi w  przypadku posiadania większej liczby dzieci.