Obecnie z umów leasingowych korzysta około 12 proc. firm nabywających środki trwałe. Z roku na rok ta forma finansowania inwestycji staje się coraz bardziej popularna, a od początku 2013 roku wzrost ten może być jeszcze większy, przez wzgląd na wprowadzone zmiany w przepisach podatkowych.

W wyniku nowelizacji ustawy z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce Dz. U. poz. 1342) zmianie uległy obszary związane z:

  • czasem trwania leasingu nieruchomości,
  • wartością początkową przedmiotu ponownego leasingu,
  • zmianą stron umowy,
  • samym rozszerzeniem przedmiotu leasingu.

Krótszy minimalny okres leasingu nieruchomości

Pierwsza zmiana dotyczy minimalnego okresu leasingu nieruchomości. Do końca 2012 roku, aby umowa dotycząca nieruchomości mogła zostać uznana za umowę leasingu operacyjnego, musiała być zawarta na co najmniej 10 lat. Obecnie okres ten uległ skróceniu i wynosi 5 lat (zgodnie z art. 23b ust. 1 pkt 1 updof i art. 17b ust. 1 pkt 1 updop). Krótszy okres minimalny może zachęcić wielu przedsiębiorców, gdyż daje możliwość trafniejszego oszacowania ryzyka związanego z finansowaniem zakupu nieruchomości.  

Przy ponownym leasingu środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych - wartość rynkowa

W wyniku omawianej nowelizacji ustawy, do 2013 roku w przypadku leasingu dotyczącego środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, które były już przedmiotem leasingu, suma opłat ustalonych przez strony musi odpowiadać co najmniej wartości rynkowej przedmiotu umowy (art. 23b ust. 1 pkt 3 i art. 23f ust. 1 pkt 2 updof oraz art. 17b ust. 1 pkt 3 i art. 17f ust. 1 pkt 2 updop). We wcześniejszym stanie prawnym była to jego wartość początkowa.

Co to oznacza dla przedsiębiorców? Przy oddawaniu przedmiotu w ponowny leasing, przedsiębiorcy w momencie podpisywania kolejnej umowy nie muszą już brać pod uwagę jego wartości początkowej (z pierwszej umowy), ale jego aktualną wartość rynkową. Dla właścicieli firm oznacza to znaczne obniżenie kosztów wynikających z ponownego, długoterminowego wynajmu. Spowodowane jest to faktem, iż wartość początkowa leasingowanych przedmiotów jest zazwyczaj wielokrotnie wyższa niż ich wartość rynkowa.  Do końca 2012 roku większość firm nie korzystała z takiego rozwiązania, gdyż było ono wyjątkowo nieopłacalną formą inwestycji. Wprowadzone zmiany mogą wpłynąć na popularyzację zawierania tego typu umów leasingowych w Polsce.

Zmiana stron umowy leasingu jeszcze w trakcie trwania jej okresu podstawowego

Dotychczasowe ustawy o podatku dochodowym nie zawierały przepisów dotyczących skutków związanych ze zmianą stron umowy leasingu. Sytuacja taka powodowała poważne wątpliwości interpretacyjne. Zazwyczaj organy podatkowe zdarzenie takie traktowały jako przesłankę świadczącą o zawarciu nowej umowy, co dla przedsiębiorców oznaczało dodatkowe obowiązki i koszty oraz zagrożenie utraty korzyści podatkowych wynikających z leasingu (zawarta ponownie umowa musiała również spełnić niezbędne warunki, kwalifikujące ją jako umowę leasingową).

Tegoroczna nowelizacja przepisów zawiera nowy zapis, który rozwiązuje ten problem przedsiębiorców, który wprowadza możliwość zmiany stron umowy leasingu w trakcie trwania podstawowego okresu umowy. W przypadku, gdy nie zostaną zmienione inne postanowienia, rozliczanie takiej umowy odbędzie się tak, jakby nic się nie zmieniło. Jednak należy pamiętać o tym, że w momencie pojawienia się innych zmian (np. długości czasu trwania tej umowy czy wartości opłat leasingowych), umowa taka dla celów podatkowych będzie traktowana jak nowa.

Prawo wieczystego użytkowania gruntów objęte umową leasingu

Ostatnia z omawianych zmian, to niewątpliwie jedna z najważniejszych części nowelizacji przepisów podatkowych dotyczących leasingu. Zgodnie z wcześniej obowiązującymi przepisami nie było możliwości objęcia leasingiem prawa wieczystego użytkowania. Umowa wynajmu mogła dotyczyć:

  • środków trwałych podlegających amortyzacji,
  • wartości niematerialnych i prawnych,
  • gruntów własnościowych.

Przykładowo, w przypadku, gdy umowa leasingowa obejmowała np. budynek znajdujący się na działce gruntu, objętej prawem wieczystego użytkowania, konieczne było zawarcie drugiej umowy (innej niż leasing, np. dzierżawa) w odniesieniu do tego prawa.

Umowy leasingowe od 2013

Od 2013 roku w katalogu przedmiotów umowy leasingowej pojawiło się wspomniane wcześniej prawo wieczystego użytkowania gruntów (art. 23a pkt 1 i art. 23i updof oraz w art. 17a pkt 1 i art. 17i updop). Nowe regulacje związane z wprowadzeniem prawa wieczystego użytkowania gruntów są wyjątkowo korzystne dla przedsiębiorców i stanowią w pewnym sensie rewolucję w zakresie podatkowego rozliczania umów leasingu. Mogą one pozytywnie wpłynąć na rynek leasingu nieruchomości w Polsce oraz sprawić, że umowy leasingowe będą wykorzystywane częściej niż dotychczas.

Uwaga!!!  Należy zwrócić uwagę na fakt, iż znowelizowane przepisy dotyczą wyłącznie umów zawartych od 1 stycznia 2013 roku. Umowy leasingu sprzed tej daty rozliczane są w odniesieniu do poprzedniego stanu prawnego, zgodnie z zasadą lex retro non agit (prawo nie działa wstecz). Ponadto, w odniesieniu do prawa wieczystego użytkowania gruntów - nie zostało objęte żadnymi specjalnymi przepisami, dlatego jego leasing należy traktować tak jak leasing gruntów własnościowych.

Dla przedsiębiorcy wprowadzone zmiany skutkują wieloma korzyściami, np. brak przykrych konsekwencji podatkowych, związanych choćby z cesją umowy leasingowej. Dodatkowo dzięki rozszerzeniu katalogu, który określa co może stanowić przedmiot umowy leasingu, ustawodawca ułatwił rozliczenie między stronami najmu oraz umożliwił korzystanie z ponownego leasingu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Polecamy