Znane wszystkim targowiska, gdzie można znaleźć różnego rodzaju produkty spożywcze i nie tylko, znajdują się praktycznie w każdym mieście. Spotkać je można w szczególności w mniejszych miejscowościach, gdzie handel w takim miejscu kwitnie i jest głównym źródłem dochodu większości mieszkańców. Jednak czy przedsiębiorca może zaopatrywać się w towary lub materiały pochodzące od sprzedawców z targowisk, skoro nie wystawiają oni faktur ani rachunków? Okazuje się, że tak - ale tylko w określonych ustawowo przypadkach.

Rozporządzenie MF w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów określa, jakie dokumenty mogą stanowić dowody księgowe:

  • faktury, faktury VAT RR, rachunki oraz dokumenty celne, zwane dalej "fakturami", wystawione zgodnie z odrębnymi przepisami,
  • dokumenty określające zmniejszenie/zwiększenie kosztów uzyskania przychodów,
  • inne dowody, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej, zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem oraz oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie, które zawierają co najmniej:
    • wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
    • datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
    • przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
    • podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych.

Aby udokumentować w księdze zapisy wydatków dokonanych na targowisku, przedsiębiorca może sporządzić własny dokument - opatrzony datą i podpisami dowód wewnętrzny. Dowody takie powinny opisywać nazwę oraz ilość towaru, cenę jednostkową i wartość. Dowody wewnętrzne w stosunku do zakupów na targowiskach mogą dotyczyć:

  • zakupu, bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy, produktów roślinnych i zwierzęcych, nieprzerobionych sposobem przemysłowym lub przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt;
  • zakupu od ludności surowców roślin zielarskich i ziół dziko rosnących leśnych, jagód, owoców leśnych i grzybów leśnych (PKWiU ex 02.30.40.0);
  • wartości produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy lub hodowli prowadzonej przez podatnika.

W związku z powyższym, tylko wymienione produkty podlegają możliwości dokumentowania ich zakupu za pomocą dowodu wewnętrznego. W pozostałych przypadkach, należy posiadać fakturę bądź rachunek.

Podsumowując, prawidłowym działaniem podczas dokonywania zakupu towarów bądź produktów na targowiskach, na potrzeby prowadzonej działalności - będzie stworzenie umowy kupna towaru handlowego, a następnie zaksięgowanie go na podstawie odpowiednio sporządzonego dowodu wewnętrznego.