Od kiedy polscy przedsiębiorcy mają możliwość swobodnego handlu z kontrahentami z całej Unii Europejskiej, faktury w walutach obcych są znacznie częściej spotykane. Ich księgowanie także nie stanowi już dla przedsiębiorców problemu. Wątpliwości pojawiają się natomiast w przypadku konieczności przeliczenia obcej waluty na polską dla celów VAT. Jak zrobić to poprawnie?
Jaki kurs walut zastosować?
Jeśli chodzi o odpowiedni kurs walut, który należy zastosować podczas dokonywania przeliczeń z waluty obcej na polską, to właściwie nie ma problemu. Przepisy jasno wskazują, że w sytuacji gdy kwota podstawy opodatkowania jest określona w walucie obcej, to do przeliczenia na złote należy skorzystać z:
- kursu średniego waluty obcej Narodowego Banku Polskiego z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego lub
- ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Sytuacje szczególne - kurs walut przy…
…fakturze wystawionej przed powstaniem obowiązku podatkowego. Zgodnie z obowiązującymi od 1 stycznia 2014 r. przepisami przedsiębiorca wcale nie musi czekać z wystawieniem faktury aż zakończy dostawę towarów lub wykona usługę. Dokument może zostać sporządzony wcześniej - do 30 dni przed wskazanymi zdarzeniami. Oznacza to, że faktura - także w walucie obcej - może zostać sporządzona jeszcze przed powstaniem obowiązku podatkowego.
W takim przypadku odpowiednim kursem do przeliczenia dla celów podatku VAT będzie średni kurs NBP (lub kurs EBC) z ostatniego dnia roboczego, poprzedzającego dzień wystawienia faktury.
...fakturze wystawionej po powstaniu obowiązku podatkowego. Nowelizacja przepisów dała podatnikom nieco więcej swobody nie tylko w kwestii wystawiania faktur przed, ale też po dostawie towarów lub wykonaniu usługi. Obecnie przedsiębiorca na sporządzenie dokumentu ma czas aż do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miały miejsce wskazane zdarzenia.
Wtedy odpowiednim kursem walut do przeliczenia kwoty z faktury będzie średni kurs NBP (lub kurs EBC) z ostatniego dnia roboczego, poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego.
...fakturach zbiorczych. Faktury zbiorcze to dokumenty, za pomocą których można udokumentować kilka odrębnych transakcji w ramach jednego dowodu. W przypadku kiedy są one wystawiane w walutach obcych, trzeba pamiętać o szczególnej skrupulatności - konieczne będzie bowiem przeliczenie osobno każdej uwzględnionej na fakturze transakcji.
...sprzedaży wysyłkowej. W tym przypadku obowiązek podatkowy w VAT powstanie w dniu otrzymania towaru przez nabywcę. Dlatego też do przeliczenia wartości dokumentu należy wykorzystać średni kurs NBP z dnia poprzedzającego właśnie tę datę.
Jak przeliczać transakcje szczególne?
Do transakcji szczególnych na gruncie podatku VAT należy zaliczyć import towarów oraz o wstęp na imprezy masowe.
Według przepisów w przypadku importu towarów przeliczenia kwoty z faktury należy dokonać zgodnie z przepisami celnymi. Co ciekawe, zgodnie z tymi przepisami przelicza się także kwoty dotyczące drugiego rodzaju transakcji szczególnych, czyli wstępu na imprezy masowe. Takie postępowanie wynika z Ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych.