Nadchodzi wiele modyfikacji w Ordynacji podatkowej. Resort finansów chce wprowadzić ponad sto nowych przepisów. Można wśród nich wyróżnić takie, które zostaną wprowadzone w celu uszczelnienia systemu poboru podatków czy podniesienia jego efektywności, a także uproszczenia niektórych procedur. Należy przyjrzeć się także propozycjom resortu gospodarki, wystosowanym równolegle do projektu opracowywanego przez Ministerstwo Finansów.
Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania
Jedna ze zmian w nowelizacji Ordynacji podatkowej to wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Nie jest to nowe rozwiązanie prawne, gdyż pojawiło się w 2003 roku, ale zostało uchylone wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 11 maja 2004 roku, sygn. akt. K 4/03. Odświeżenie klauzuli jest efektem dostosowania się do zalecenia Komisji Europejskiej - dotyczy to wszystkich państw członkowskich. Cel to wejście w paradę korporacjom tworzącym tzw. “wehikuły podatkowe”, prowadzące do nadużyć i planowania zmierzającego do zmniejszenia obciążeń podatkowych.
Nowelizacja Ordynacji podatkowej - czym będzie pełnomocnictwo ogólne?
W projekcie nowelizacji Ordynacji podatkowej zawarto nowe rozwiązanie odnoszące się do reprezentacji podatnika w postaci pełnomocnictwa ogólnego. Na chwilę obecną pełnomocnicy borykają się z nadmiernym formalizmem, który przejawia się m.in. obowiązkiem składania odrębnego pełnomocnictwa albo jego odpisu do każdej sprawy. Zatem łatwo się domyślić, że aktualne rozwiązanie nie przystaje do bieżących potrzeb.
Projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej zawiera nowe regulacje związane z reprezentacją podatnika w ramach pełnomocnictwa ogólnego. W nim osoba umocowana będzie mogła dokonywać czynności w zakresie wszystkich kwestii podatkowych i innych, należących do właściwości organów podatkowych lub kontroli skarbowej. Dobrym rozwiązaniem jest prawo do umocowania jeszcze w momencie, kiedy nie będzie się toczyć żadna sprawa - bądź w jej trakcie.
Załatwić takie pełnomocnictwo będzie można drogą elektroniczną. Na dodatek zostanie ustanowiony Centralny Rejestr Pełnomocnictw Ogólnych (CRPO), gdzie będą zbierane takie upoważnienia. Trzeba dodać, iż według projektu zgłoszenie pełnomocnictwa ogólnego będzie też osiągalne za pomocą CEIDG, skąd będzie przekazywane do CRPO.
Uiszczenie podatku przez inną osobę
Transakcje za pomocą rachunków bankowych są coraz popularniejsze - również przy płaceniu podatków. Często spotykaną rzeczą jest płacenie należnych kwot przez osoby niezobowiązane - czyli członków rodziny, znajomych itd. Obecnie organy podatkowe są zobowiązane do wyjaśnienia każdego tytułu wpłaty i zwracania przelanej kwoty. Poza tym muszą podejmować kroki egzekucyjne w stosunku do podatników myślących, że nie mają żadnych zaległości podatkowych, bo zapłaciła za nich inna osoba. To powoduje nieefektywne wygasanie należności fiskalnych.
Projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej zakłada wdrożenie przepisu powodującego wygaśnięcie zobowiązania dzięki zapłacie wykonanej przez osobę trzecią - o ile nie ma żadnych wątpliwości związanych z treścią dowodu zapłaty, a kwota będzie mniejsza niż 1000 zł.
Rejestr Zastawów Skarbowych i Rada ds. Unikania Opodatkowania
Pozostałe propozycje dotyczą regulacji doręczania korespondencji i darmowego dostępu do jednolitego Rejestru Zastawów Skarbowych na ruchomościach. Następna zmiana w Ordynacji podatkowej to ustanowienie niezawisłej Rady ds. Unikania Opodatkowania, wydającej opinie zabezpieczające, określające, czy dana czynność jest uprawniona, czy raczej jej celem jest ucieczka przed opodatkowaniem. Trzeba jeszcze dodać, że zmianie ulegną również prerogatywy organów fiskalnych w kwestii dostępu do danych bankowych.
Ordynacja podatkowa - propozycje resortu gospodarki
W biegu prac nowelizacyjnych w zakresie Ordynacji resort gospodarki przedstawił swoje propozycje prawne. Szczególnie przyjrzeć się trzeba idei dookreślania zasad postępowania podatkowego. Jednym z zadziwiających pomysłów jest ten określający, by w przypadku wystąpienia wątpliwości organ podatkowy wydawał orzeczenia na korzyść podatnika. Aktualnie kwestia ta wygląda zupełnie inaczej - a przecież każdy się zgodzi, że nieracjonalne jest, by podatnik każdorazowo tracił na skutek niejasności prawnych.
Następna koncepcja to Karta Rzetelnego Podatnika - chodzi tu o przyznanie przywilejów tym podatnikom, którzy na bieżąco dają organom podatkowym wgląd do swoich ksiąg. Takie przywileje to np. indywidualne ustalanie terminów załatwienia sprawy lub brak konsekwencji za nieprawidłowe, ale niecelowe działania. Mimo to propozycja zdaje się być kontrowersyjną.
Niewątpliwie pozytywnym aspektem modyfikacji jest możliwość składania interpretacji indywidualnych z mocą rozszerzoną na obie strony konkretnej transakcji. Obecnie podmioty zainteresowane ochroną prawną muszą występować odrębnie o wydanie potrzebnej wykładni. Praktyka pokazała, że nie dostają one gwarancji na otrzymanie jednolitej interpretacji.
Skala modyfikacji Ordynacji podatkowej jest duża. Trzeba, rzecz jasna, pochwalać starania mające na celu zmniejszenie formalizmu czy uproszczenie procedur. Nadchodzące zmiany trzeba więc wstępnie rozpoznać jako dobre - rzeczywistość udowodni, czy opracowano je, mając na uwadze dobro podatników.
