Podatek dochodowy od osób fizycznych nakłada na przedsiębiorców obowiązek odprowadzania pewnej części dochodów do urzędu skarbowego. Okresem rozliczeniowym właściwym dla tego podatku jest rok – ciężko jednak wyobrazić sobie, aby raz w roku mikro- i mali przedsiębiorcy mieli wpłacić fiskusowi ok. 20% swoich rocznych dochodów. Dlatego też pobór tego podatku odbywa się w formie zaliczek – warto wiedzieć, jakie są ich opcje i która będzie najbardziej optymalna.
Zaliczki miesięczne i kwartalne
Aby należności z tytułu podatku dochodowego nie nawarstwiały się w ciągu roku podatkowego, przedsiębiorcy są zobowiązani do odprowadzania do urzędu zaliczek w regularnych terminach. Podstawową zasadą jest uiszczanie zaliczek miesięcznie – do 20 dnia miesiąca po miesiącu, którego danina dotyczy. Jeśli 20 wypada w dzień wolny od pracy, to terminem ostatecznym jest pierwszy po 20 dzień roboczy miesiąca. Jeśli podatnik nie wybierze inaczej, zakłada się, że zdecydował o opłacaniu zaliczek na podatek dochodowy za okresy miesięczne.
Jednakże dla małych podatników oraz przedsiębiorców dopiero zakładających działalność przewidziano także alternatywę w postaci kwartalnego uiszczania zaliczek. Decydując się na nią, podatnik będzie zobowiązany opłacać zobowiązanie co kwartał, do 20 dnia miesiąca przypadającego po kwartale (analogicznie do zaliczek miesięcznych rozwiązuje się problem 20 przypadającego w dni wolne od pracy). Tak więc co do zasady zamiast 12 zaliczek w skali roku, trzeba opłacić tylko 4 (do 20 kwietnia, 20 lipca, 20 października i – zazwyczaj – 20 stycznia następnego roku).
Aby skorzystać z opcji opłacania zaliczek na podatek dochodowy kwartalnie, przedsiębiorca jest zobowiązany złożyć pisemne zawiadomienie o takim wyborze do naczelnika właściwego dla siebie urzędu skarbowego. Jeżeli decyzja została podjęta podczas zakładania działalności, zawiadomienie powinno trafić do urzędu najpóźniej w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Przedsiębiorca, który już prowadzi firmę, ma na to natomiast czas do 20 lutego nowego roku podatkowego. Jednocześnie, wybór taki “przechodzi” na kolejne lata – zatem, decydując się na opłacanie zaliczek w formie kwartalnej w roku 2013, podatnik może je opłacać w ten sposób także w roku 2014, 2015 – i tak aż do momentu, kiedy ponownie nie złoży pisemnej informacji o zmianie.
Zaliczki uproszczone
Zaliczki są zatem opłacane regularnie, co miesiąc albo co kwartał, jednakże ich kwota nie jest jednolita. Obliczając je podatnik opiera się na uzyskanych od początku roku przychodach, pomniejszonych o poniesione od początku roku koszty. W związku z tym z każdą kolejną zaliczką kwota ta będzie ulegała modyfikacji.
Także w tym przypadku istnieje alternatywa w postaci uproszczonej zaliczki na podatek dochodowy. Opcja dostępna jest dla tych przedsiębiorców, którzy w roku poprzedzającym dany rok podatkowy lub poprzedzającym go o dwa lata uzyskali dochód (zatem ewentualnie w jednym z tych lat mogli ponieść stratę lub uzyskać dochód nieprzekraczający 3091 zł). Na podstawie tego dochodu oblicza się należny za cały rok podatek – zgodnie ze stawkami przyjętej przez przedsiębiorcę metody, czyli skali podatkowej albo podatku liniowego. Wartość tą należy następnie podzielić na 12 miesięcy. W ten sposób uzyskuje się wysokość uproszczonej zaliczki, którą odprowadza się na konto urzędu tak, jak tradycyjną zaliczkę – do 20 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. Wartość poszczególnych zaliczek można także pomniejszyć o opłacone w danym miesiącu ubezpieczenie zdrowotne, jednak w kwocie nie większej niż 7,75% podstawy jej wymiaru (zgodnie z art. 44 ust. 6i ustawy o PIT).
Aby móc skorzystać z opcji uproszczonych zaliczek na podatek dochodowy, należy poinformować o takiej decyzji naczelnika właściwego urzędu skarbowego do 20 lutego nowego roku podatkowego. Analogicznie do zaliczek w formie kwartalnej, także zaliczka w formie uproszczonej będzie opłacana tak długo, aż podatnik nie złoży w tej kwestii ponownie odpowiedniego pisma (zgodnie z art. 44 ust, 6d ustawy o PIT).
Jak nie płacić zaliczki za grudzień?
Jeszcze w grudniu 2011 r. przedsiębiorcy byli zobowiązani do opłacenia podwójnej zaliczki za podatek dochodowy – za listopad oraz (w tej samej kwocie) po raz drugi, za grudzień. Jako że ostatecznie i tak rozliczeń dokonuje się w deklaracji rocznej, fakt opłacenia grudniowej zaliczki na podstawie dochodu z listopada nie miał tak naprawdę wpływu na ostateczną wysokość podatku.
Jednakże od 2012 r. zasada ta została zniesiona. Począwszy od tego roku, zaliczki za grudzień czy też IV kwartał należy płacić na takich samych zasadach, jak wszystkie inne – czyli do 20 dnia miesiąca za poprzedni miesiąc (lub kwartał). Zatem w tym przypadku, terminem zapłaty zaliczki będzie 20 stycznia nowego roku podatkowego.
Jednakże istnieje sposób, aby zaliczki za grudzień czy też IV kwartał nie płacić. Jak już wspomniano wcześniej – ostatecznego rozliczenia podatku dochodowego za rok podatkowy dokonuje się za pomocą deklaracji rocznych. Wprawdzie w przypadku skali podatkowej czy też podatku liniowego podatnik ma na to czas aż do 30 kwietnia kolejnego roku podatkowego, ale może też tego obowiązku dopełnić wcześniej. Zatem, jeśli deklaracja roczna zostanie wygenerowana i złożona, a ewentualne niedopłaty podatku uregulowane przed 20 stycznia, podatnik nie będzie miał już obowiązku wyliczania zaliczki. Tym samym zmniejszy nieco ilość obowiązków wobec fiskusa.
