W trakcie wypełniania wniosku CEIDG-1 służącego do zakładania, czy też aktualizowania danych o firmie jedno z pól przeznaczone jest do wyboru formy opodatkowania. W jaki sposób może zostać opodatkowane przedsiębiorstwo? Sprawdź!
Formy opodatkowania - jakie?
Pozycja 18 we wniosku CEIDG-1 przeznaczona jest do wyboru formy opodatkowania działalności. Ma ona znaczenie w odniesieniu do wysokości opłacanego w przyszłości podatku, a także wpływ na typ oraz zakres dokumentacji rachunkowej, którą powinien wówczas prowadzić przedsiębiorca. Przyszły właściciel firmy może zdecydować się na jedną z czterech form opodatkowania:
-
zasady ogólne
-
podatek liniowy
-
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
-
karta podatkowa
Znaczącą różnicą, na którą przedsiębiorca szczególnie powinien zwrócić uwagę jest możliwość rozliczania kosztów w przypadku zasad ogólnych i podatku liniowego. Pozostałe formy opodatkowania nie uwzględniają kosztów.
Aktualnie zmianę formy opodatkowania podatnik powinien zgłosić do 20-tego dnia następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód w danym roku albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy przychód osiągnięto w grudniu.
Przykład 1.
Pan Jan w 2021 roku planuje wybrać podatek liniowy. Pierwszy przychód osiągnie dopiero w maju. Wówczas oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania powinien złożyć do 20 czerwca.
Gdy przedsiębiorca we właściwym terminie zgłosi wybór zastosowania danej formy opodatkowania, to będzie ona go obowiązywała przez cały rok podatkowy. Ta forma opodatkowania będzie odpowiednia do stosowania także w kolejnych latach, do chwili aż przedsiębiorca będzie chciał ją zmienić (w wyznaczonym przepisowo terminie). Nie ma określonego limitu ile razy można dokonywać tych zmian. Przedsiębiorca ma prawo zmieniać formę opodatkowania co roku.
Formy opodatkowania - zasady ogólne
Pierwsza z wymienionych, tj. opodatkowanie na zasadach ogólnych jest najczęściej stosowana oraz przyznawana z urzędu. W sytuacji, gdy przedsiębiorca zakładając działalność nie zdecyduje się na inną możliwą do wyboru formę opodatkowania, to zgodnie z prawem będzie opodatkowany według skali podatkowej. W tym przypadku wysokość podatku będzie uzależniona od dochodów przedsiębiorcy.
Jeżeli dochód nie będzie wyższy niż 85 528 zł, wówczas właściwą stawką opodatkowania będzie 17%. W odwrotnej sytuacji, gdy kwota dochodu będzie przekraczać 85 528 zł, wtedy podatnik będzie zobowiązany do zastosowania stawki 32% od nadwyżki ponad tę wartość.
Nie jest konieczne zgłoszenie naczelnikowi urzędu skarbowego zamiaru stosowania skali podatkowej. Również nie jest wymagane zawiadomienie o kontynuowaniu tej formy opodatkowania w kolejnym roku podatkowym. Rozliczając się na zasadach ogólnych przedsiębiorca ma prawo rozliczać się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dzieci. Oprócz tego istnieje możliwość skorzystania z ulg takich jak np. ulga na dzieci czy z kwoty wolnej od podatku.
Formy opodatkowania - podatek liniowy
Stawka podatku liniowego jest stała i wynosi 19%. Dzięki temu przedsiębiorca nie musi się obawiać przekroczenia progu podatkowego, jak przy zasadach ogólnych. Wybrany w danym roku w oświadczeniu podatek liniowy obowiązuje również w kolejnych latach. Może także zmienić wybraną formę opodatkowania, jednak musi to nastąpić we właściwym terminie. Podatek liniowy rozliczany jest w deklaracji PIT-36L.
Stosując podatek liniowy przedsiębiorca nie ma możliwości skorzystać z pewnych preferencji podatkowych dostępnych osobom, które stosują podatek progresywny. Można tu wymienić m.in. brak kwoty wolnej od podatku, odliczenia od podatku (np. ulgi na dzieci), od dochodu (np. darowizny). Przedsiębiorca nie ma prawa także do rozliczenia wspólnego z małżonkiem.
Obie formy opodatkowania tj. podatek progresywny i liniowy łączą pewne odliczenia, z których może przedsiębiorca skorzystać niezależnie, którą metodę wybierze. Można tu wyróżnić np. składki na ubezpieczenia społeczne, składki na ubezpieczenie zdrowotne, ulgę termomodernizacyjną, na badania i rozwój, a także darowiznę na cele edukacji zawodowej.
Podatku liniowego wybrać nie może podatnik, który świadczy swoje usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadające czynnościom wykonywany przez niego lub które wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy.
Formy opodatkowania - ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jest możliwy, gdy przedsiębiorca prowadzi działalność wymienioną w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Przy tej formie opodatkowania podstawę opodatkowania stanowi przychód. Nie bierze się pod uwagę kosztów.
Możliwość wyboru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie przysługuje każdemu przedsiębiorcy. Konieczne, aby móc skorzystać z tej formy opodatkowania jest uzyskanie we wcześniejszym roku podatkowym:
-
przychodów z działalności prowadzonej samodzielnie do kwoty 2 mln euro, lub
-
przychodów ze spółki cywilnej lub jawnej, w których łączna wartość przychodów wspólników z prowadzonej działalności nie jest wyższa niż 2 mln euro.
Zaliczki na podatek od przychodu są wyliczane przy zastosowaniu danej stawki, która uzależniona jest od rodzaju działalności. Obecnie możliwymi do zastosowania stawkami są: 17% (np. lekarze, nauczyciele udzielający korepetycji), 15% (przedsiębiorcy świadczący usługi np. fotograficzne, hotelarskie), 10% (kupno oraz sprzedaż nieruchomości na własny rachunek - PKWiU 68.10.1), 8,5% w przypadku przychodów do 100 tys. zł oraz 12,5% przychodów od nadwyżki ponad tę wartość z tytułu np. świadczenia usług wynajmu i obsługi nieruchomości własnych lub dzierżawionych (PKWiU 68.20.1), 5,5% (np.z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton), 3% (z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%) lub 2,0% (sprzedaż wyrobów przetworzonych w inny sposób niż przemysłowy produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego z własnej uprawy i hodowli lub chowu)
W przypadku tej formy opodatkowania przedsiębiorca nie ma możliwości rozliczać się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Ma prawo natomiast do korzystania z ulg podatkowych i odliczenia składek społecznych i składek zdrowotnych.
Tej formy opodatkowania nie może być stosowana przez wszystkich przedsiębiorców. Nie mają możliwości jej wybrania m.in. podatnicy uiszczają podatek w formie karty podatkowej, czy np. prowadzący apteki.
Od podatnik, który złożył już oświadczenie o wyborze podatku ryczałtowego i zamierza w następnych latach także go stosować nie jest wymagane ponowne zgłoszenie, gdyż dane we wniosku CEIDG-1 wciąż obowiązują.
Formy opodatkowania - karta podatkowa
Gdy podatnik zamierza wybrać opodatkowanie na zasadach karty podatkowej, powinien złożyć do właściwego urzędu skarbowego wniosek PIT-16. Może go także dołączyć do CEIDG-1. Urząd Skarbowy z góry ustala kwotę podatku, którą zobowiązany jest uiszczać przedsiębiorca. W związku z tym, że wysokość podatku nie jest uzależniona od dochodu, ta forma opodatkowania może być opłacalna dla przedsiębiorców o dużych zarobkach. Z kolei należy mieć na względzie, że nawet, gdy przedsiębiorca osiągnie stratę, będzie musiał uiścić taką kwotę. Wielkość podatku obliczana jest w oparciu o rodzaj prowadzonej działalności, ilości zatrudnionych pracowników oraz liczby mieszkańców gminy, gdzie prowadzi działalność przedsiębiorca.
Według art. 23 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, przedsiębiorca może stosować kartę podatkową, gdy np. prowadzi działalność usługową lub wytwórczo-handlową, czy też w zakresie usług edukacyjnych.
Jeśli przedsiębiorca chciałby korzystać z opodatkowania w ramach karty podatkowej powinien zgłosić to do 20 stycznia roku, w którym chciałby zacząć ją stosować. W sytuacji, w której podatnik rozpoczyna prowadzenie działalności powinien złożyć wniosek przed jej rozpoczęciem.
Przedsiębiorca jest zobowiązany do zapłacenia podatku do 7. dnia każdego miesiąca za poprzedni miesiąc, a za grudzień do 28. grudnia. Podatek można obniżać o wartość ubezpieczenia zdrowotnego, jeśli nie odliczono jej od podatku dochodowego. Takie odliczenie nie może być wyższe niż 7,75% podstawy wymiaru składek. Przedsiębiorca jest zobligowany także do 31 stycznia następnego roku złożyć PIT-16A dotyczący wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne, którą zapłacił i odliczył w ciągu roku podatkowego.
Formy opodatkowania - jaką wybrać?
Należy pamiętać, że nie każdy przedsiębiorca może skorzystać z danej formy opodatkowania. Zasady ogólne mogą być zastosowane przez wszystkich podatników. W przypadku karty podatkowej także nie ma wykluczeń, gdyż jest dokładnie podane kto może się w taki sposób rozliczać. Przedsiębiorca wybierając opodatkowanie powinien przeanalizować ile przewiduje zarobić , czy ponosi wysokie koszty oraz czy rodzaj działalności nie należy do wykluczeń. Po takiej analizie może zdecydować, którą formę opodatkowania wybierze.