Przedsiębiorca, podczas zakupu samochodu, powinien zdawać sobie sprawę z konsekwencji, jakie związane są z ceną nabywanego środka transportu. Od samochodu, jako środka trwałego, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych. Odpisy amortyzacyjne zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów przedsiębiorstwa. Podatnik powinien jednak wiedzieć, iż wysokość odpisów może w niektórych przypadkach zostać ograniczona ze względu na zbyt wysoką wartość nabywanego środka transportu.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 4 do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20 000 euro. Wartość ta przeliczana jest na złote według kursu średniego euro, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z dnia przekazania samochodu do używania.
Tak więc, jeśli wartość nabywanego samochodu przekroczy wartość 20 000 euro, do kosztów uzyskania przychodów będzie można zaliczyć tylko część odpisu amortyzacyjnego. Wartość łącznego i miesięcznego odpisu amortyzacyjnego będzie ustalona według proporcji, w jakiej pozostaje wartość 20 000 euro do całkowitej ceny nabycia samochodu. Można więc stwierdzić, iż z punktu widzenia kosztów podatkowych, nie opłaca się kupować auta o wartości przekraczającej ustalony limit. Wraz ze wzrostem ceny zakupu pojazdu, maleć będzie proporcja wartości 20 000 euro do ceny zakupu. W związku z tym zmniejszała się będzie możliwa do ujęcia w kosztach wartość odpisu amortyzacyjnego.
Często podatnicy mylą datę zakupu środka trwałego z datą wpisu samochodu do ewidencji środków trwałych i przeliczają wartość 20 000 euro według kursu z dnia zakupu. Aby można było wpisać środek trwały do ewidencji i rozpocząć jego amortyzację, konieczna jest jego zdatność do użytku. Oznacza to m.in. rejestrację pojazdu, oraz ewentualne doposażenie. Wydatki z tego tytułu zaliczane są do wartości początkowej samochodu. Tak więc aby móc właściwie przeliczyć wartość 20 000 euro na złotówki, należy ustalić wartość początkową pojazdu oraz datę jego przekazania do użytkowania.
Ustaloną stawkę odpisu amortyzacyjnego stosuje się przez cały okres amortyzacji. Nie ma możliwości zarówno podwyższania kwoty odpisu ze względu na wzrost kursu euro wobec złotego polskiego jak i jego obniżania, w związku ze spadkiem kursu euro.
Przytoczone przepisy obejmują również samochody osobowe, które wcześniej używane były przez podatnika do celów prywatnych, w tym rozliczanych wcześniej kilometrówką. W takiej sytuacji wartość środka transportu ustalana na podstawie jego pierwotnej ceny nabycia, np na podstawie umowy kupna lub faktury. Następnie, analogicznie jak przy zakupie nowego samochodu, należy uwzględnić jego wartość oraz limit określony kwotą 20 000 euro i ostatecznie ustalić wysokość odpisów amortyzacyjnych.
Przykład.
Przedsiębiorca w dniu 19.04.2013 zakupił samochód osobowy o wartości 25 000 euro. Koszty rejestracji wyniosły 2000 zł. Samochód przekazano do używania 25.04.2013. Jak będą wyglądały odpisy amortyzacyjne ?
Sposób 1.
1. Ustalamy wartość początkową samochodu. Przeliczamy wartość 25 000 euro wg kursu z dnia poprzedzającego wystawienie faktury, a więc 18.04.2013
25 000 eur * 4,1150= 102 875 zł
dodajemy koszty rejestracji
102875 + 2 000= 104 875 zł
2. Przeliczamy wartość 20 000 euro wg kursu z dnia przekazania pojazdu do używania, a więc 25.04.2013
20 000 eur * 4,1548 = 83 096 zł
3. Ustalamy proporcję do obliczenia wartości odpisów amortyzacyjnych stanowiących koszt podatkowy
83 096 / 104 875 * 100% = 79,233%
4. Obliczamy wartość rocznych odpisów amortyzacyjnych (stawka 20% przez 5 lat)
104 875 * 20% = 20 975 zł - roczna wartość odpisów amortyzacyjnych
20 975 * 79,233% = 16 619,12 zł - roczna wartość odpisów stanowiąca koszty podatkowe
5. Ustalamy wartość miesięcznych odpisów amortyzacyjnych
20 975 / 12 = 1747,92 zł - miesięczna wartość odpisu amortyzacyjnego
16 619,12 / 12 = 1384,93 zł - część miesięcznego odpisu, która stanowi koszt podatkowy i podlega wpisowi do KPiR
Sposób 2. (łatwiejszy)
Skoro odpis amortyzacyjny, w części zaliczanej do kosztów uzyskania przychodów, ustalany jest tylko do wartości 20 000 euro, można więc po prostu przeliczyć tę wartość wg odpowiedniego kursu i obliczyć od niej wysokość odpisów stanowiących koszty podatkowe.
20 000 eur * 4,1548 = 83 096 zł
83 096 * 20% = 16 619,12 zł - roczna wartość odpisów stanowiąca koszty podatkowe
16 619 / 12 = 1384, 93 zł - miesięczna wartość odpisu stanowiąca koszty podatkowe
Odp.: Roczny odpis amortyzacyjny wynosił będzie 20 975 zł, natomiast wartość odpisu zaliczana do kosztów uzyskania przychodów 16 619,12 zł. Miesięczny odpis amortyzacyjny wynosić będzie 1 747,92, a część odpisu zaliczana do kosztów uzyskania przychodów to 1 384,93 zł.
