Biznesplan (z ang. business plan, czyli “plan na biznes”) to dokument, który przedstawia plany oraz założenia dotyczące przyszłej działalności przedsiębiorstwa na rynku. Zamieszcza się w nim przede wszystkim informację na temat prognoz finansowych oraz celów strategicznych i operacyjnych. Dobrze przygotowany business plan znacząco zwiększa szanse np. na uzyskanie dofinansowania z urzędu pracy. Jaki powinien być schemat idealnego biznesplanu?
Co powinien zawierać biznesplan?
Nie ma jednoznacznej, uniwersalnej odpowiedzi na powyższe pytanie. To, jaka będzie struktura oraz zawartość tego dokumentu, jest uzależnione przede wszystkim od rozmiarów planowanego przedsiębiorstwa oraz branży projektowanej działalności gospodarczej.
Zasadniczo jednak przyjmuje się, że elementy, które stanowią sine qua non dla profesjonalnego biznesplanu to przede wszystkim:
- prognozy finansowe w zakresie planowanych przychodów i wydatków;
- cele;
- analiza silnych i słabych stron przedsiębiorstwa;
- analiza otoczenia.
Jeśli chodzi o prognozy finansowe, to często popełnianym błędem w tym przypadku jest przyjmowanie zbyt korzystnych założeń. Przewidywanie wysokiego zysku i minimalizowanie kosztów może sprawić, że zostaniemy niemile zaskoczeni podczas naszej przygody z biznesem. Dobrym rozwiązaniem jest przygotowanie kilku wariantów prognoz, tj. optymistycznego, najbardziej prawdopodobnego oraz pesymistycznego. Takie porównanie będzie uwzględniać np. liczbę klientów pozyskanych przez początkującego przedsiębiorcę. Ponadto, prognozy powinny uwzględniać też zmiany wartości pieniądza wskutek inflacji oraz sposób opodatkowania dochodów.
Określenie celów organizacji to ważny element pokazujący odbiorcom biznesplanu, do czego zmierza przedsiębiorca. Warto podzielić je na dwie grupy, czyli cele: strategiczne (długoterminowe, kluczowe dla dalszego rozwoju organizacji) oraz operacyjne (krótkoterminowe, skupione na bardziej technicznych aspektach).
Aby w przejrzysty sposób ukazać silne i słabe strony organizacji, należy wykorzystać jedną z powszechnie wykorzystanych metod działania, w tym na przykład analizę SWOT. Jest to uniwersalna metoda, a umieszczenie jej w biznesplanie sprawi, że odbiorcy nie powinni mieć problemu z właściwą interpretacją wyników.
Podczas analizy ważna jest ocena atutów i słabości nie tylko w przypadku danej organizacji, ale także charakterystyka podmiotów konkurencyjnych, odbiorców, klimatu prawnego, danych makroekonomicznych itd. Są to elementy otoczenia bliższego i dalszego, które także oddziałują na działanie przedsiębiorstwa. Analizy otoczenia można dokonać z użyciem na przykład metody PEST lub pięciu sił Portera.
Schemat biznesplanu – ważna jest zarówno treść, jak i forma
Podczas przygotowywania biznesplanu należy pamiętać o ważnym aspekcie. Zawartość merytoryczna to klucz do osiągnięcia sukcesu, ale niezwykle istotna jest również forma przedstawienia danych. Aby nie zniechęcić czytelnika, warto unikać długich “ścian tekstu”. Zamiast tego, zdecydowanie lepiej stosować zestawienia tabelaryczne, schematy itd. Takie podejście pokaże odbiorcom, że twórca biznesplanu to osoba kreatywna, która potrafi przekazać informacje w odpowiedni sposób. Umiejętność ta jest niezwykle ważna w przypadku prowadzenia biznesu.