Czym się różni podatek dochodowy od osób prawnych od podatku dochodowego od osób fizycznych? Zrozumienie tego powinno ułatwić omówienie struktury prawnej, organizacyjnej i własnościowej spółek prawa handlowego, bo takie właśnie podlegają pod podatek CIT. Innymi słowy, są to przedsiębiorstwa, które same w sobie stanowią podmiot prawny i są reprezentowane we własnym imieniu. Czym jest ta danina? Jak wygląda naliczenie podatku dochodowego od osób prawnych? Odpowiadamy.
Osobowość prawna spółki, co to jest?
Spółka prawa handlowego to spółka osobowa bądź kapitałowa, której tworzenie, organizację, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcanie reguluje ustawa z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (KSH).
W odróżnieniu od innych form prowadzenia działalności gospodarczej spółka prawna (osoba prawna) samodzielnie odpowiada przed polskim prawem, a powołanie jej do życia, wszelkie modyfikacje oraz likwidacja muszą odbywać się pod nadzorem notarialnym i w formie demokratycznie podejmowanych decyzji.
Spółka prawa handlowego nie jest własnością założyciela w klasycznym rozumieniu tego słowa, zatem nie może on lub oni swobodnie dysponować jej majątkiem.
Podatnikami CIT są:
- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne i inne osoby prawne;
- spółki kapitałowe w organizacji;
- spółki komandytowo-akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- spółki niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania;
- jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek cywilnych, jawnych, partnerskich i komandytowych;
- podatkowe grupy kapitałowe.
Są jednak podmioty prawne zwolnione z obowiązku rozliczania się w formie CIT (Corporate Income Tax). Wynika to z faktu, iż ich działalność nie jest ukierunkowana stricte na przynoszenie dochodów lub działają w specjalnych strefach ekonomicznych.
Zwolnienia podmiotowe:
- Fundusze inwestycyjne;
- Funduszy emerytalne;
- Organizacje pożytku publicznego;
- Organizacje kościelne;
- Spółki prowadzące działalność w specjalnych strefach ekonomicznych.
Naliczenie podatku dochodowego od osób prawnych
Obowiązek CIT uzależniony jest od lokalizacji siedziby firmy. W tym zakresie następuje podział na:
- CIT nieograniczony, któremu podlegają podatnicy mający siedzibę lub zarząd na terytorium naszego kraju. Wiąże się on z odprowadzaniem podatku od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania;
- CIT ograniczony, któremu podlegają podatnicy niemający siedziby lub zarządu na terytorium Polski. Opodatkowanie w takim przypadku dotyczy tylko dochodów uzyskanych na tym terytorium.
Podstawowy podatek od dochodów osób prawnych wynosi 19%. Obowiązuje także preferencyjna stawka – 9% dla małych podatników oraz podmiotów, które rozpoczęły działalność w danym roku. Z początkiem 2021 roku wzrósł limit bieżących przychodów pozwalający na korzystanie z 9% stawki CIT – z 1,2 mln do 2 mln euro.
Podstawową metodą naliczania podatku dochodowego CIT jest sumaryczne ujęcie operacji gospodarczych w planie kont funkcjonującym w tzw. pełnej księgowości.
Osoby prawne oraz spółki kapitałowe i komandytowo-akcyjne, których siedziba mieści się w Polsce, rozliczają się za pomocą formularza CIT-8.
Stopień skomplikowania procedur rachunkowych powoduje, iż prowadzenie ksiąg rachunkowych należy powierzyć doświadczonej osobie mającej wykształcenie kierunkowe.
