Dokumentem potwierdzającym wykonanie usługi lub dostawę towaru jest, szczególnie w przypadku odbiorców firmowych, faktura. Choć przedsiębiorcy mają pewną dowolność w wyborze na przykład szablonów faktur, to dokument ten — zgodnie z obowiązującymi przepisami — powinien zawierać pewne obligatoryjne elementy. Należy do nich m.in. kwota brutto na fakturze. Kiedy konieczne jest umieszczenie na fakturze pozycji brutto i co ona oznacza? W jaki sposób obliczana jest wartość brutto?

Brutto a netto. Jaka jest zależność?

Choć z pojęciami: cena (wartość) brutto oraz netto możemy spotkać się właściwie każdego dnia (pozycje te znajdują się na przykład na paragonach/fakturach wystawianych przez sklepy detaliczne), to warto pokrótce przypomnieć, jaka jest różnica między tymi kategoriami.

Cena brutto to nic innego jak suma następujących pozycji:

  • cena netto danego towaru lub usługi,
  • kwota podatku od towarów i usług, czyli podatku VAT. Jeśli chodzi o stawki VAT, to w 2022 roku są one następujące: 23%, 8% oraz 5%. Ponadto, niektóre spośród usług i towarów są ustawowo zwolnione z opodatkowania VAT.

Taki stan rzeczy oznacza, że w najmniej korzystnym dla kupującego wariancie cena brutto może być wyższa aż o 23% od kwoty netto. Z kolei w niektórych przypadkach ceny brutto i netto są tożsame.

Ponadto, możliwe jest także liczenie ceny netto, wychodząc od wartości brutto. Taka procedura obliczeniowa jest określana jako tzw. metoda "w stu”. Opiera się ona na następującym wzorze:

wartość brutto / (1,00+stawka procentowa podatku od towarów i usług) = wartość netto

Takie podejście jest konieczne w przypadku niektórych branż, w tym m.in. turystyki, dostaw towarów używanych czy handlu antykami.

Kwota brutto na fakturze — jak ustalić?

Dawniej, kiedy faktury były uzupełniane ręcznie na papierowych blankietach, właściwe obliczenie pozycji brutto mogło być problematyczne. Zadanie to komplikowało się wówczas, gdy na jednej fakturze znajdowały się pozycje dotyczące towarów opodatkowanych według różnych stawek VAT.

Obecnie jednak, dzięki elektronicznym programom do fakturowania, sytuacja znacznie się uprościła. Aby osiągnąć cel, wystarczy jedynie wprowadzić do systemu wartości netto sprzedaży oraz stawki procentowe podatku od towarów i usług. Wartość brutto na fakturze zostanie wprowadzona w sposób automatyczny. Dzięki temu rozwiązaniu możemy uniknąć błędów rachunkowych wynikających z pośpiechu lub niedopatrzenia.

Kto musi stosować ceny brutto?

Co ciekawe, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi stosowanie cen brutto przez sprzedawców jest obligatoryjne w przypadku, gdy zajmują się oni sprzedażą dla klientów detalicznych (tj. zwykłych konsumentów). Także w przypadku porozumień (umów) pomiędzy partnerami biznesowymi zaleca się stosować ceny brutto, tj. wraz z VAT. W przeciwnym wypadku, aby umieścić ewentualnych sporów, należy umieścić stosowną informację o stosowaniu cen netto w zawieranej umowie.

Kwota brutto — podsumowanie

Choć z określeniami: brutto-netto spotykamy się na co dzień, to jak widać, są pewne istotne zasady, o których należy pamiętać. Jest to ważne, ponieważ pojęcia te są stosowane nie tylko w odniesieniu do transakcji kupna; używa się ich również także w kontekście m.in. ustalania wynagrodzeń dla pracowników.