Stosunek pracy to najczęściej stosowana forma współpracy. Kwestie związane z zatrudnieniem na etacie są ściśle uregulowane przez prawo pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Jeśli chodzi o ten ostatni obszar, to bez wątpienia najważniejszym zagadnieniem są składki potrącane z wynagrodzenia pracownika. Jakie składki nalicza się w przypadku pracy na etacie i jaka jest ich wysokość? Aktualne informacje na ten temat znajdziesz poniżej.
Umowa o pracę — informacje podstawowe
Umowa o pracę precyzuje warunki współpracy między pracownikiem oraz zatrudniającym go pracodawcą. Stosunek pracy jest uregulowany między innymi przez takie akty prawne jak:
- ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy, w której wiele miejsca poświęca się kwestiom związanym z czasem pracy, naliczaniem urlopu czy sposobem rozwiązania umowy między pracownikiem i pracodawcą,
- ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych. Ten akt prawny odnosi się do zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz wysokości obciążeń m.in. z tytułu ubezpieczenia rentowego oraz emerytalnego.
Drugi spośród wyżej wymienionych aktów prawnych wywiera bardzo istotny wpływ na sytuację pracowników. To właśnie w prawie z zakresu ubezpieczeń określono wartość składek z tytułu ubezpieczeń ZUS. Ponieważ składki te są potrącane z wynagrodzenia, ich wysokość bezpośrednio przekłada się na zarobki pracownicze.
Umowa o pracę — składki ZUS w 2022 roku
Składki ZUS od umowy pracę przedstawiają się w 2022 roku następująco:
- składka na ubezpieczenie emerytalne: 9,76%,
- składka na ubezpieczenie rentowe: 1,50%,
- składka na ubezpieczenie chorobowe: 2,45%,
- składka na ubezpieczenie zdrowotne: 9,00%.
Obciążenia te są dość wysokie, jeśli weźmie się pod uwagę fakt, że wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę jest również opodatkowane podatkiem dochodowym PIT.
Przykładowo, w przypadku miesięcznej pensji brutto 3 500 zł, kwota netto do wypłaty wynosi około 2 702 zł.
Pensja brutto a „brutto-brutto”
Wyżej przedstawiono obciążenia z tytułu składek ponoszone przez pracownika. Należy jednak pamiętać, że istnieją także tzw. koszty pracodawcy. Ten ostatni również jest zobligowany do opłacania składek naliczanych od wynagrodzenia brutto pracownika. Koszty pracodawcy z tytułu ZUS wynoszą w 2022 roku:
- składka emerytalna: 9,76%,
- składka rentowa: 6,50%,
- składka wypadkowa: 1,67%,
- składka na Fundusz Pracy: 2,45%,
- składka na FGŚP: 0,10%.
Jeśli pensja brutto pracownika to 3 500 zł, to koszty pracodawcy wynoszą około 716 zł. W efekcie pensja „brutto-brutto” wynosi aż 4 216 zł, podczas gdy kwota netto do wypłaty to zaledwie 2 702 zł.
Składki na umowie o pracę. Podsumowanie
Wysokość składek potrącanych od wynagrodzenia to zagadnienie, które jest obiektem częstej krytyki. W internecie oraz debacie publicznej można znaleźć wiele obrazowych porównań przedstawiających wysokość wynagrodzenia przed oskładkowaniem oraz po potrąceniu obciążeń z tytułu ZUS.
Takie podejście nie uwzględnia jednak drugiej strony. Podczas krytyki ubezpieczeń ZUS zapomina się często, że w dużej mierze dzięki składkom płaconym przez pracowników może funkcjonować system ubezpieczeń społecznych. Wypłacanie rent i emerytur oraz funkcjonowanie służby zdrowia jest możliwe właśnie dzięki składkom pobieranym przez aparat państwowy.
